معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه گفت: «"معاهده مشترک جامع راهبردی" میان تهران و مسکو می‌تواند رابطه دو کشور را در حوزه‌های مختلف ارتقا ببخشد.»
سیدرسول مهاجر، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه، صبح امروز ۲۶ دی‌ماه با حضور در برنامه صبحگاهی «سلام خبرنگار» شبکه خبر با عنوان «گفت‌و‌گو پیرامون گسترش همکاری میان ایران و کشور‌های همسایه» در خصوص سفر مسعود پزشکیان، رئیس جمهور اسلامی ایران به تاجیکستان و روسیه گفت: این سفر از تاجیکستان شروع می‌شود؛ تاجیکستان تنها کشور فارسی زبان منطقه اوراسیا است و بر اساس آن پیشینه تاریخی مشترک و زبان مشترک، فرهنگ مشترک، مشاهیر بسیار مهمی که در فرهنگ ما و تاجیکستان بودند، هم زمینه‌های فرهنگی فراوان و هم زمینه‌های اقتصادی بسیار فراوانی دارد. در سفری که جناب آقای رئیس جمهور به آنجا خواهند داشت، تعداد بسیار زیادی از تجار همراه آقای رئیس جمهور خواهند بود و یک فروم یا سمینار اقتصادی خواهد بود که دو رئیس‌جمهور در آن شرکت می‌کنند و بین تجار ایران و تجار تاجیکستان مذاکرات خیلی خوبی شروع شده است که همزمان با سفر آقای رئیس جمهور ان‌شاءالله به نتیجه می‌رسد.
به گزارش ایرنا، وی ادامه داد: علاوه بر مسائل اقتصادی، در زمینه مسائل فرهنگی، تفاهم‌های خوبی میان دو کشور صورت می‌گیرد ولی بخش اقتصادی سفر بسیار پررنگ است و قریب به ۲۰ سند در تاجیکستان امضا می‌شود که البته ممکن است این تعداد بیشتر شود چرا که به هر حال تا آخرین لحظه مذاکرات ادامه پیدا می‌کند که سند‌ها هر چه بیشتر تهیه و آماده امضا بشوند. بیشتر سند‌ها در بخش‌های اقتصادی، برای مثال سند‌هایی مثل همکاری‌های گمرکی را داریم، همکاری‌های در زمینه استانداردسازی بین سازمان استاندارد ایران و سازمان استاندارد تاجیکستان را داریم، در زمینه دامپزشکی و صنعت هم اسنادی برای امضا داریم. در زمینه همکاری بین مراکز آمار دو کشور، در زمینه همکاری‌های وزارت خارجه و همچنین با توجه به اشتیاق فراوانی که خصوصاً اتباع تاجیک برای سفر به ایران دارند، سندی در ارتباط با لغو روادید بین دو کشور از طریق مرز‌های زمینی و هوایی ان‌شاءالله امضا می‌شود. همانطور که می‌دانید، هم در تاجیکستان و هم در روسیه یک بیانیه مشترکی در پایان امضا می‌شود.
معاون وزیر امور خارجه گفت: مفتخر هستیم که شرکت‌های فنی مهندسی بسیار قدر و مقتدر جمهوری اسلامی در کشور‌های مختلف از جمله تاجیکستان نقش بسیار زیادی داشتند؛ در زمینه مهندسی آب و سد، شرکت‌های بسیار مهم ایران مثل فراب، فعالیت‌های بسیار گسترده‌ای از سال‌های قبل دارند یعنی واقعاً یکی از جا‌های دیدنی که خوب است که هر کسی که به تاجیکستان می‌رود، از این نتایج و دستاورد‌های شرکت‌های مهندسی ایران دیدن کند. شرکت‌های فنی مهندسی ایران در تاجیکستان بسیار فعال بوده و هستند و در این سفر نیز مذاکراتی را در همین زمینه برای ادامه کار‌های فنی - مهندسی ایران در پروژه‌های مهندسی تاجیکستان خواهند داشت.
مهاجر گفت: سفر به تاجیکستان امروز آغاز می‌شود و آقای رئیس جمهور دو شب را در آنجا هستند و بعد سفرشان ادامه پیدا می‌کند و به روسیه می‌روند؛ سفر جناب آقای رئیس جمهور به روسیه سفر مهمی است و اولین سفر دوجانبه آقای رئیس جمهور است. قبلا ایشان در حدود یک ماه و نیم قبل، دو ماه قبل سفری رو به کازان داشتند که در ارتباط با بریکس بود ولی این سفر، سفر دوجانبه ایشان است.
وی افزود: روابط ما با روسیه یک رابطه شامل و جامع است ولی به هر حال بخش اقتصادی بخش بسیار پررنگی هم در صنعت و هم مراوردات اقتصادی است. در ارتباط با سند عرض کنم که این سند در ادامه سندی است که زمان دولت آقای دکتر خاتمی امضا شد و الان به دنبال تجدید و احیا و به نوعی ارتقا آن هستیم. مذاکرات سند جدید در سال ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ در دولت آقای روحانی آغاز شد و مذاکرات محتوایی در زمان شهید رئیسی صورت گرفت و الان در زمان دولت جناب آقای پزشکیان امضا می‌شود. این سند همه روابط را در همه بخش‌های آن پوشش می‌دهد، چهل و هفت ماده و یک مقدمه طولانی دارد و بخش اقتصادی بسیار سنگین و پررنگی دارد.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه افزود: این سند در مرداد ماه گذشته، یعنی تقریباً حدود ۵ ماه قبل و قبل از تحولات بین‌المللی جدید یا تحولات در منطقه ما پاراف شده و الان با توافق طرفین آماده امضا است. قرار بود که این سند در یک سفر دوجانبه و نه یک سفر چند جانبه مثل سفر آقای رئیس جمهور به بریکس امضا بشود، در غیر اینصورت می‌توانست در سفر آقای رئیس جمهور به کازان هم امضا بشود. این سند خاص ایران و روسیه است و هیچ کپی‌برداری از هیچ کشوری نشده است بالاخص که یک طرف آن جمهوری اسلامی است.
وی ادامه داد: من پیشاپیش ضمن تبریک ۲۲ بهمن بگویم که از مهمترین دستاورد‌ها و میوه‌های انقلاب اسلامی استقلال آن بود و من به عنوان دیپلمات عرض کنم که مستقل‌ترین کشور در جهان، جمهوری اسلامی است. ما یک کشور خاص هستیم که کاملا استقلال داریم. روابط ما با روسیه روابط خیلی خوبی است، اما شما توجه کنید که ما برای مثال تمامیت ارضی کشور‌هایی مثل اوکراین و یا کشور‌هایی که در منطقه قفقاز هستند را به رسمیت می‌شناسیم و معنای آن این است که علیرغم اینکه روابط بسیار خوبی با روسیه داریم ولی ملاحظات خودمان را نیز داریم.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه گفت: این سند، یک سند جامع است و من به یک سری از نکات بخش اقتصادی آن می‌پردازم که برای مثال تسهیل ساز و کار‌های کسب و کار و سرمایه گذاری دوجانبه و مشترک در آن آمده است. در این سند به همکاری‌های استانی به خوبی پرداخته شده است که استان‌های ایران و استان‌های روسیه با هم همکاری‌هایی را داشته باشند. در زمینه محیط زیست یک بخش‌هایی را ذکر کرده است. همکاری در ارتباط با خود خزر که ما از طریق دریای خزر با هم همسایه هستیم و همکاری‌های اقتصادی در زمینه خزر در این سند ذکر شده است. مبارزه با پولشویی، همکاری‌های حقوقی در حمایت از تجار دو کشور، حمل و نقل، بخش انرژی و گاز و نفت از جمله حوزه‌های مورد اشاره در این سند هستند. در این سند تسهیلات گمرکی و همکاری‌های بهداشتی و مبارزه با جرایم سازمان یافته هم مورد توجه قرار گرفته است. البته چند بند هم در ارتباط با مسائل امنیتی و دفاعی وجود دارد. من خصوصاً به عنوان کسی که مسئولیت بخش اقتصادی وزارت خارجه را دارم فکر می‌کنم این سند روابط ما را بسیار جهش می‌دهد.
مهاجر گفت: وقتی ما بحث روابط اقتصادی با روسیه را می‌کنیم نباید از نقش بسیار مهمی که ما برای عضویت و امضای سند تعرفه آزاد با اوراسیا داشتیم، غفلت کنیم. پروسه عضویت در سند اوراسیا از زمان آقای دکتر روحانی شروع شد و روند آن به این شکل بود که ما سند تعرفه ترجیحی را با این سازمان که ۵ کشور عضو آن هستند، امضا کردیم و این تعرفه ترجیحی توانست روابط کشور را با این سازمان در ظرف ۳ سال دو برابر کند و صادرات ایران را جهش خیلی خوبی داد. ما این را روند ادامه دادیم و در زمان شهید رئیسی این سند تعرفه ترجیحی به سند تعرفه آزاد تبدیل شد، الان در تمام پارلمان‌های این کشور‌های عضو به تصویب رسیده و در جمهوری اسلامی نیز به تصویب رسیده است و فقط منتظر مصوبه شورای نگهبان است.
وی افزود: در حالی که سند تعرفه ترجیحی توانست چنین جهشی را به روابط بدهد و مثلاً حتی صادرات ما را تقریبا در طول سه سال به دو برابر افزایش داد، الان این سند تعرفه آزاد که ما امضا کردیم جهش بسیار خوبی را به روابط می‌دهد. این اولین سندی است که جمهوری اسلامی با یک مجموعه در تعرفه آزاد امضا می‌کند و در این زمینه وزارت خارجه اهتمام فراوان دارد که از طریق سازمان توسعه تجارت ما هرچه بیشتر چنین اسنادی را با کشور‌های مختلف امضا کنیم.
وی ادامه داد: بر اساس این سند اوراسیا ۹۰ درصد کالا‌ها بین ایران و این سازمان تعرفه صفر دارد و البته آنهایی هم که تعرفه صفر ندارد و برای مثال بعضی تا ۱۰۰ تن مثلاً تخفیف دارد و برخی هم البته تخفیف ندارد. به هر حال این توافقی است که بین ما و این سازمان انجام شده، بنابراین این بخش اقتصادی سفر بخش بسیار مهمی است. همچنین در این سفر بحث‌های بسیار مهم اقتصادی مثل کریدور شمال- جنوب و همکاری در حوزه گاز گفت‌و‌گو‌هایی نهایی می‌شود. در زمینه به اصطلاح کریدور شمال-جنوب، اسناد بخش رشت- آستارا نهایی خواهد شد.
معاون وزیر امور خارجه در جمع‌بندی سخنانش نیز گفت: این سفر، سفر بسیار خوبی است. آقای رئیس جمهور پزشکیان از همان ابتدا از وزارت خارجه خواستند در سفر‌هایی که برای ایشان تنظیم می‌شود حتماً بخش تجار یه بخش پررنگی را به خود اختصاص دهد؛ بنابراین بخش اقتصادی وزارت خارجه اهتمام بسیار فراوانی داشته و دارد که این سفر‌ها را هرچه بیشتر از نظر اقتصادی پررنگ کند. بعضی از کار‌های اقتصادی که با روسیه انجام شده این است که به عنوان نمونه، بر اساس توافق‌هایی که میان بانک مرکزی ایران با روسیه صورت گرفته، موجودی ریالی کارت‌های شتاب را در داخل روسیه به شکل روبل برداشت کرد.
