فرارو- یک کارشناس مسائل اقتصادی گفت: «مهمترین دلیل تورم در اقتصاد ایران علی رغم وفور درآمدهای نفتی در واقع مسئله ساختاری می باشد و این مسئله ساختاری را دولت احمدی نژاد دامن زده است به طوری که مدیریت اقتصادی ما در این دوره به شدت آسیب پذیر بوده است.»
افزایش قیمت بسیاری از کالاهای اساسی روزانه شده است. تورم و گرانی بیداد می کند. بسیاری از مسئولین نیز بر این امر اعتراف می کنند. حتی احمدی نژاد نیز بالاخره مجبور شد بپذیرد، گویا که گرانی ها واقعا به محله نارمک هم رسیده است! اما علت این گرانی ها چیست؟ چگونه می توان تورم کنونی را کاهش داد؟
دکتر مهدی پازوکی کارشناس مسائل اقتصادی در
گفتگو با فرارو گفت: «طی شش و هفت سال گذشته که دولت از درآمد نجومی نفت برخوردار بوده و در واقع دولت آقای احمدی نژاد حدود 500 میلیارد دلار نفت فروخته است و با توجه به سرمایه گذاری های زیربنایی که حداقل قبل از دولت آقای احمدی نژاد در اقتصاد صورت گرفته است؛ توقع این بود که حدالامکان نرخ تورم در حد پیش بینی برنامه چهارم یعنی 9/9 درصد باشد.»
دولت احمدی نژاد برنامه نداردوی ادامه داد: «ولی به نظر من علت اینکه اکنون نرخ تورم بسیار بیشتر از رقم پیش بینی شده است، آن است که دولت فعلی برنامه ندارد و خوشبختانه بخشی از اصولگرایان اکنون متوجه این موضوع شده اند. یعنی یکی از بی برنامه ترین دولت ها در دنیای مدرن دولت کنونی ایران است. برنامه چهارم که عملا اجرا نشد و دولت اصلا به اجرای این برنامه اعتقادی نداشت.»
برخورد دولت با معضلات اقتصادی هیاتی استاین کارشناس مسائل اقتصادی اظهار داشت: «من معتقدم دلیل عمده تورم که امروزه مردم ایران شاهد آن هستند این است که روش برخورد دولت با معضلات اقتصادی هیاتی است. دولت تفکر هیاتی دارد و وقتی به آنها می گوییم چرا اقتصاد نظم ندارد می گویند نظم آن در بی نظمی است. اعتقاد به این جمله یعنی تفکر ضد توسعه داشتن.»
پازوکی گفت: «دولت احمدی نژاد حتی آنچنان سرمایه گذاری های زیربنایی نیز انجام نداده است. یعنی تعداد نیروگاههایی که دولت خاتمی یا هاشمی در کشور ساخته اند اصلا با دولت کنونی قابل قیاس نیست. زمانی که احمدی نژاد در سال 84 دولت را تحویل گرفت ظرفیت نیروگاههای کشور در حدود 49 هزار مگاوات بود و اکنون حدود 2 تا 3 هزار مگاوات افزایش یافته است که آن هم بر اثر سرمایه گذاری هایی بوده که از قبل آغاز شده بود.»
وی تصریح کرد: «البته ایشان 1500 میلیارد تومان کالای فرهنگی به مساجد داده است و در زمان ایشان اعتبار برخی از نهادها به شدت افزایش پیدا کرده است. ولی این موارد جز اینکه حجم نقدینگی را دراقتصاد کشور بالا برده و از آن طرف تولید فیزیکی روی نداده حسن دیگری نداشته است.»
وی افزود: «بنابراین به اعتقاد من مهمترین دلیل تورم در اقتصاد ایران علی رغم وفور درآمدهای نفتی در واقع مسئله ساختاری می باشد و این مسئله ساختاری را دولت احمدی نژاد دامن زده است به طوری که مدیریت اقتصادی ما در این دوره به شدت آسیب پذیر بوده است.»
حسینی ضعیف ترین وزیر اقتصاد تاریخ ایرانپازوکی ادامه داد: «به عنوان مثال اگر شما وزیر اقتصاد فعلی این دولت را با وزرایی که از بدو تاریخ تاسیس وزارت اقتصاد و دارایی بوده اند مقایسه کنید می بینید ایشان ضعیف ترین وزیر اقتصاد ایران تاکنون بوده است. بنده سوال می کنم چرا می گویند امضای وزیر اقتصاد باید بر روی اسکناس ها باشد؟ به این خاطر که ارزش این اسکناس را حفظ کند. حال باید پرسید چرا در سال گذشته و در بحران ارزی ارزش پول ملی ما سقوط کرد؟ بخشی از این موضوع به علت فشار خارجی بود اما بخش دیگر آن به علت عدم درایت بوده است.»
دولت هیچ اتاق فکری ندارد/ بزرگترین مشکل عدم انضباط مالی دولت استاین کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: «دولت هنگامی که سازمان برنامه و بودجه را تعطیل کرد حداقل باید یک اتاق فکر تشکیل می داد در حالی که دولت فعلی هیچگونه اتاق فکری ندارد. چرا ما در سال های جنگ علی رغم آنکه در 1000 کیلومتر با دشمن در حال جنگ بودیم و قیمت هر بشکه نفت زیر 5 دلار بود توانستیم تورم را کنترل کنیم؟ چون جایی به نام سازمان برنامه وجود داشت و انضباط مالی برقرار بود. اما در حال حاضر بزرگترین مشکل عدم انضباط مالی دولت است و متاسفانه عدم انضباط پولی هم به دلیل عدم استقلال بانک مرکزی حادث شده است.»
وی ادامه داد: «بانک مرکزی تا شش ماه پیش هیچگونه اطلاعیه ای را منتشر نمی کرد و هنوز گزارش سال 89 بیرون نیامده است در حالی که ما در زمان جنگ گزارش اقتصادی کشور را منتشر می کردیم. اما آقای بهمنی چون جدیدا مقداری فهمیده و نمی خواهد به عنوان کسی که اقتصاد را خراب کرده از او نام ببرند اقدام به دادن اطلاعیه می کند. بنابراین عدم انضباط مالی و پولی دولت آقای احمدی نژاد عامل مهم و اصلی تورم در ایران می باشد.»
پازوکی گفت: «هفته گذشته و پس از مذاکرات مثبت ایران با گروه 1+5 نرخ دلار به 1600 تومان کاهش یافت. دولت اگر درایت داشت می توانست قیمت دلار را به 1500 تومان تقلیل دهد چون اقتصاد ما دلاری شده است. اما دولت با برخوردهایی که با مجلس دارد و بحث هایی که درباره کلیات بودجه مطرح شده است مانع تحقق این امر شد و این موضوع باعث اذیت شدن مردم می شود.»
مجلس ما مجلس کارآمدی نیستوی افزود: «البته مجلس اگر مجلس کارآمدی بود محمود احمدی نژاد را به بهارستان فرا می خواند در حالی که مجلس ما مجلس کارآمدی نیست چرا که اگر بود یکی از وظایف آن نظارت است.»
وی تصریح کرد: «قرار بوده طبق سند چشم انداز شاخص های ما در منطقه اول باشد. اکنون هفت سال از تدوین این سند می گذرد و نه تنها فاصله ما با کشورهای منطقه کمتر نشده بلکه بیشتر شده است. اکنون فاصله ما با ترکیه، امارت و آذربایجان بیشتر شده است. باید پرسید به چه دلیل اقتصاد ترکیه با نرخ تورم 70 درصد تبدیل به 5/7 درصد شد. این موضوع تنها به دلیل درایت و مدیریت آقای اردوغان و تیم اقتصادی او صورت گرفت.»
وی افزود: «آقای کمال درویش وزیر سابق اقتصاد ترکیه یکی از چهره های اقتصادی بین المللی است؛ در حالی که شما نمی توانید در دولت کنونی ایران 5 اقتصاددان را نام ببرید که از یک دانشگاه درجه یک کشور خودمان فارغ التحصیل شده باشند و از سیاست های دولت حمایت بکنند. یعنی اکنون شما نمی توانید 5 اقتصاددان غیررانتی در کشور پیدا کنید که از سیاست های اقتصادی دولت حمایت کنند. یعنی حتی روسای دانشکده های اقتصاد که از دولت حقوق می گیرند نیز حاضر نیستند از سیاست های اقتصادی دولت حمایت کنند.»
دولت از لجبازی، جو ایجاد کردن و شانتاژ بازی دست برداردپازوکی درباره راه حل های موجود برای کاهش تورم کنونی گفت: «با هر پدیده علمی باید به صورت علمی برخورد کرد. ما یک راه حل کوتاه مدت و یک راه حل بلند مدت داریم. راه حل کوتاه مدت این است که دولت از لجبازی، جو ایجاد کردن و شانتاژ دست بردارد و بیاید با پدیده ها برخورد علمی کند. یعنی اکنون انضباط مالی را در بودجه های سالیانه در پیش بگیرد و حجم بودجه های زاید را به شدت کم کند و از آن طرف سیاست پولی خود را هماهنگ با سیاست مالی انجام دهد.»
وی ادامه داد: «دولت باید سازمان برنامه را احیا کند. مهم نیست اسم آن چه باشد. دولت به یک سازمان برنامه ریزی، یک اتاق فکر نیاز دارد. اگر آنچه که در برنامه سوم و چهارم پیش بینی شده بود انجام می شد قطعا امروز این نرخ تورم را نداشتیم و وضع ما خیلی بهتر از امروز بود.»
وی افزود: «اقتصاد مانند ظروف مرتبطه است؛ یعنی اگر در یک بازار عدم تعادل ایجاد شود این موضوع بر سایر بازارها اثر می گذارد. دولت هنگامی که قیمت نهاده های انرژی را به طور متوسط 500 درصد افزایش داد و کار خوبی هم بود و من با آن موافقم ولی اثر این کار در بازار کالا باعث می شود تورم بالا رود و دولت باید بازار ارز را دستکاری می کرد. اکنون ارز 1800 تومان شده اما ناشی از سیاست گذاری های دولت نبوده بلکه بر اقتصاد تحمیل شده است.»
بزرگترین نرخ بهره بانکی در طول تاریخوی ادامه داد: «یا دولت نرخ بهره بانکی را به صورت دستوری کاهش داد. وقتی دستوری کاهش می دهد این اتفاق می افتد که اکنون بزرگترین نرخ بهره بانکی را در طول تاریخ در این دولت شاهد هستیم که خود بانک مرکزی 24 درصد اعلام کرده است.»
وی خاطرنشان ساخت: «پیش بینی من به عنوان یک ناظر این است که اگر یک دولت کارآمد در ایران سر کار نیاید این مشکلات قطعا بیشتر خواهد شد.»
مدیریت اقتصادی ما به شدت ضعیف شده استاین کارشناس مسائل اقتصادی گفت: «اظهارات بعضی از مسئولین ما نشان می دهد مدیریت اقتصادی ما به شدت ضعیف شده است. شما ببینید تحصیلات مدیر سابق بانک صادرات چه بوده است؟ یا اکنون بسیاری از مدیران بانکی ما هنوز تجربه کافی ندارند و نمی شود تا طرف از دانشگاه فارغ التحصیل شد مدیر بانک شود.»
تجربه علمی بهمنی چیستوی ادامه داد: «آقای اوباما سال گذشته آقای پیتر دیاموند که برنده جایزه نوبل شده است را قبل از آنکه برنده جایزه نوبل شود به کنگره آمریکا معرفی کرد که عضو هیئت مدیره بانک مرکزی آمریکا شود که این بانک جهان را اداره می کند. اما در کنکره گفتند با آنکه نظریه ایشان در دانشگاه شیکاگو تدریس می شود و فرد باسوادی است اما چون تجربه لازم را ندارد به وی رای منفی دادند. این فرد دو ماه بعد جایزه نوبل گرفت. حال ببینید مدیریت حاکم بر بانک مرکزی ما چه تجربه علمی دارد یا از کدام دانشگاه فارغ التحصیل شده است.»
نوربخش ده برابر حسینی و بهمنی فهم اقتصادی داشتپازوکی گفت: «ما در زمان حیات مرحوم نوربخش نقاد ایشان بودیم و خدا اکنون از سر تقصیرات ما بگذرد چرا که خداوکیلی نوربخش ده برابر وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی کنونی فهم اقتصادی، علمی و کارشناسی داشت. من آن روزها نقاد نوربخش بودم اما این افراد کنونی را ندیده بودم.»
در بخش اقتصادی با بحران عقلانیت روبرو هستیموی در پایان گفت: «به اعتقاد من با پدیده های علمی باید راه حل های علمی را در پیش گرفت. ما اکنون در بخش اقتصادی با بحران عقلانیت روبرو هستیم. از این عقلی که خداوند داده و در همه جای دنیا با استفاده از آن نرخ تورم را پایین می آورند اگر ما نیز استفاده کنیم و روش های علمی را به کار بگیریم قطعا موفق خواهیم شد. در حالی که اکنون کارهایی که دولت با مجلس می کند عدم اعتماد را در اقتصاد ما به شدت بالا برده است و هزینه این عدم اعتماد را مردم می دهند.»
