فرارو- «اقتصاد اسلامي»، واژه اي كه برخي از كارشناسان حتي در مورد تركيب آن نيز ترديد دارند. گروهي هم البته هستند كه از اين انديشه به شدت دفاع مي كنند. در آستانه برگزاري انتخابات اكنون دوباره اين بحث از سوي سعيد جليلي مطرح شده است.
به گزارش فرارو، قائلان به وجود علم اقتصاد اسلامی معتقدند كه اقتصاد اسلامي به توصیف و تبیین و پیش‌بینی شرايط می‌پردازد. اقتصاد اسلامی، علم اقصاد جهانی است و محدود به جامعه اسلامی نمی‌شود. در حقیقت علم اقتصاد مبتنی بر مبانی بینشی و معرفت‌شناسانه‌ی اسلامی است. اين گروه معتقدند با تغيير مباني اقتصاد از بنيان هاي غربي به اسلامي مي توان به اقتصاد اسلامي رسيد.
منتقدان اما معتقدند كه ايجاد يك علم در يك روند تاريخي شكل مي گيرد و نمي توان با تركيب چند اصل يك علم خلق كرد. علاوه بر اين شناخت مباني (اگر قابل احصاء باشد) پس از شكل گيري علم صورت مي گيرد و نمي توان اين روند را وارونه طي كرد.
از سوي ديگر منتقدان همواره بر اين نكته كه اقتصاد اسلامي، به معني متعارف علم است يا نه ترديد دارند. برخي موافقان اقتصاد اسلامي اما در علم بودن اقتصاد اسلامي به معني متعارف لزومي نمي بينند.
البته اين گروه در مقام عمل هيچگاه به اقتصادي مجزا دست نيافتند و تنها با تفسير ديگرگونه از انديشه هاي غربي آن را به اجرا گذاشتند. دراين ميان گروهي با انديشه هاي سوسياليستي ابتدا آن را مطرح كردند اما در ادامه گروهي با اسلاميزه كردن انديشه هاي ليبرالي آن را ادمه دادند.
در زمان تبلیغات انتخابات سال 1384، احمدی‌نژاد شعارهایی صریح علیه اقتصاد لیبرال داد و از لزوم اجرای احکام اسلامی در اقتصاد سخن گفت. همین شعارها باعث حمایت اقتصاددانان علاقه‌مند به اقتصاد اسلامی از او شد. افرادی چون پرویز داوودی، محمد خوش چهره، حسین عیوضلو، مهدی رضوی یا الیاس نادران که به مقابله تئوریک با سیاست‌های لیبرال دولت‌های هاشمی و خاتمی مشهور بودند، در آن زمان به حمایت از احمدی‌نژاد پرداختند.
احمدي نژاد ابتدا با طرح مفهوم عدالت، دخالت در قيمت گذاري و كاهش نرخ سود از خود يك چهره چپ گرا در اقتصاد نشان داد اما در ادامه با اصلاح قيمت ها و اجراي طرح هدفمندي رو به سوي اقتصاد ليبرال آورد اما با يك تفاوت. اين بار مشاوران وي اقتصادداناني از دانشگاه امام صادق بودند كه بنا داشتند سرمايه داري غربي را اسلاميزه كنند.
انديشمندان حلقه امام صادق معتقد بودند که قیمت ها به فرموده پیامبر اکرم(ص) در آسمان تعیین می شود و از همین روایت و روایاتی از این دست به عدم دخالت دولت در بازار و عدم قیمت گذاری می رسند. معتقدند که تاویل این روایت که قیمت ها در آسمان تعیین می شود همان مقراض دو تکه عرضه و تقاضا است.
حلقه امام صادقی ها را می توان جریان حامی اقتصاد بازار و سرمایه داری دانست که تلاش می کنند از طریق فقه و اجتهاد دینی و تأویل به این مهم برسند. این جریان فکری که بدلیل حمایت های حکومتی بسیار هم رونق گرفته اند،معتقدند که اقتصاد در زمان معصوم نیز به سبک بازار آزاد اداره شده است. آخرین نمونه سیاست گذاری این گروه را باید در حذف یارانه ها و پرداخت نقدی آن دید.
سياستي كه به دليل اجراي شتاب زده و ناقص آن صداي بسياري از اقتصاد دانان از چپ تا ليبرال را در آورد. رشد نرخ تورم، كاهش رشد اقتصادي و گسترش شكاف طبقاتي از جمله دستاورد هاي اين شيوه از اقتصاد بوده است.
اكنون در نزديكي انتخابات سعيد جليلي منادي اين انديشه است. وي از همان افرادي استفاده مي كند كه پيش از اين به محمود احمدي نژاد مشاوره اقتصادي داده اند. محمدهادی زاهدی وفا نماینده اقتصادی سعید جلیلی است. زاهدی وفا از اساتید و دانش آموخته دانشگاه امام صادق(ع) است. اولین حضور موثر زاهدی وفا را می توان در همراهی اش با احمدی نژاد در زمان مناظره با موسوی در جریان انتخابات 88 دانست. وی در آن ایام همراه با مشائی و کلهر به احمدی نژاد مشاوره می داد.
حالا شما به کامل بودن اسلام شک دارید، یا این که اقتصاد هم جزئی از زندگی است؟؟!!
(پی نوشت: هرچیزی که تا حالا ندیدیم یا نتونستیم محقق کنیم را که نباید نفی کنیم)