بازار سرمايه در حال پس گرفتن ركوردهايي است كه طي هفته‌هاي اخير از دست
داده بود، اگرچه بازيابي زيان حاصل شده در مقايسه با سودهاي گذشته به زمان
بيشتري نياز دارد.
در اين ميان رشد سالانه 107درصدي 92 جاي خود را به زيان 5/4درصدي سال
جاري داده؛ هرچند روندهاي هفته اخير مي‌تواند براي سرمايه‌گذاران نويد
روزهاي بهتري را به همراه داشته باشد. رشد شاخص بازار روز گذشته تا يك ساعت
مانده به پايان بازار تداوم يافت اما به دنبال آن با اندكي كاهش مواجه شد.
بر اين اساس و با توجه به اينكه برخلاف تصور، بانك‌ها تاكنون حمايت
چنداني از بازار نكرده‌اند و رشد شاخص بيشتر مديون سرمايه‌گذاران حقوقي
بوده است، برخي تحليلگران پيش‌بيني مي‌كنند بازار امروز با احتمال كاهش
جزئي شاخص مواجه شود.
روز گذشته بازار اوراق بهادار كشور دادوستد بيش از 546 ميليون سهم را
تجربه كرد كه در نتيجه آن، ارزش معاملات اين بازار به رقم 1983 ميليارد
ريال ارتقا يافت. بازار روز سه‌شنبه شاهد ثبت شاخص 75 هزار و 735 واحدي بود
كه به دنبال رشد حدود 700 واحدي آن حاصل شد و موجب شد سرمايه‌گذاران با
تجربه بازدهي 93/0درصدي بازار در مقايسه با روز دوشنبه مواجه شوند. ارزش
بازار نيز روز گذشته به 369 هزار و 244 ميليارد تومان رسيد كه در مقايسه با
يك ماه اخير هنوز از 05/4 درصد كاهش برخوردار است؛ هرچند ارزش بازار در يك
سال اخير از رشدي معادل 84/81 درصد برخوردار بوده است.
از سوي ديگر ارزش كل معاملات روز سه‌شنبه در مقايسه با روز دوشنبه بيش
از 25 درصد افزايش نشان مي‌دهد، در حالي كه در قياس با يك ماه قبل به همين
ميزان كاهش يافته است. براساس اطلاعات منتشرشده روز گذشته نمادهاي بانك
صادرات، پاكشو، بانك ملت، گسترش نفت و گاز پارسيان و پالايش نفت بندرعباس
در صدر توجه بازار بودند.
در همين حال نمادهاي شبندر، فولاد، وغدير، پارسان و فخوز بيشترين تاثير را در روند رشد 93/0 درصدي شاخص بر عهده داشتند.
از سوي ديگر صنايع خودرو، فرآورده‌هاي نفتي، چندرشته‌اي، فلزات اساسي و مالي به عنوان برترين گروه‌هاي صنعتي بازار شناخته شدند.
از لحاظ تغيير قيمت، نماد فلامي، ونفت، خپارس، كماسه و غشصفا بيشترين
افزايش قيمت و نمادهاي كپارس، ايران، سخاش، غسالم و خزر بيشترين كاهش قيمت
را تجربه كردند.
براساس اين گزارش نمادهاي وغدير، شبندر، رمپنا، پارسان و خساپا
بيشترين ارزش معاملات بازار را كسب كردند و نمادهاي وبصادر، خساپا، خپارس،
وغدير و خودرو توانستند بيشترين حجم معاملات را به خود اختصاص دهند.
صندوقي براي نجات بازار
در اين ميان تصميم اخير شوراي بورس براي حمايت از بازار از طريق تزريق
نقدينگي به صندوق توسعه بازار كه به نظر مي‌رسد از طريق فعالان بازار چه
بانك‌ها كه طبق جلسه اخير وزير اقتصاد با مديران عامل بانك‌ها، موظف به
حمايت از بازار شده‌اند و چه حقوقي‌هاي بازار، صورت مي‌گيرد موضوعي است كه
اين روزها مورد بررسي دقيق‌تر كارشناسان قرار گرفته است. در اين رابطه عضو
شوراي عالي بورس از تجهيز صندوق توسعه بازار سرمايه از سوي بازيگران بزرگ
اين بازار خبر داده است.
بر اين اساس قرار است حدود 40 تا 50 هزار ميليارد ريال منابع مالي
وارد اين صندوق شود كه 50 درصد آن توسط بانك‌ها، 20 درصد توسط بيمه‌ها و 30
درصد باقيمانده توسط ديگر فعالان بازار سرمايه تامين خواهد شد.
مصطفي حقيقي مهماندوست همچنين از برقراري تعاملاتي ميان دولت و بازار سرمايه به منظور بازگشت رونق به اين بازار خبر داده است.
وي با اشاره به اينكه احتمال دارد نرخ سود كاهش يابد، گفت: اگر
ابهاماتي كه در قانون بودجه و هدفمندي وجود دارد، برطرف شود و سازمان
خصوصي‌سازي به كشش بازار در هنگام عرضه‌ها توجه كند، همچنين نرخ ارز تثبيت و
آرامش در بازار برقرار شود مي‌توانيم شاهد بهبود وضعيت بازار سرمايه
باشيم.
در اين زمينه معاون نظارت بر نهادهاي مالي سازمان بورس با اشاره به
اينكه تجهيز و تقويت منابع در صندوق توسعه، لزوما به معناي تزريق يكباره و
بي‌هدف اين منابع به بازار سهام نيست، تاكيد كرد: وجود يك صندوق توسعه
داراي پشتوانه مالي مناسب اين اطمينان را براي سهامداران فراهم مي‌كند كه
در شرايطي كه بازار بنا به دلايل مختلفي، ازجمله مسائل رواني، از نظر
نقدشوندگي دچار مشكل مي‌شود، صندوق در جانب تقاضا يا عرضه، در چارچوب
راهبردهاي تدوين شده براي آن، در بازار ورود پيدا كرده و در جهت تقويت
نقدشوندگي بازار اقدام خواهد كرد.
وي در تشريح اين موضوع افزود: صندوق سازوكار بازارگرداني را براي كل
بازار اجرا مي‌كند، به اين صورت كه زماني كه تقاضا براي خريد سهام زياد
باشد، اين صندوق اقدام به عرضه كرده و زماني كه عرضه در بازار زياد باشد،
صندوق طرف تقاضا را تامين مي‌كند.
سعيدي با بيان اينكه ايفاي نقش بازارگرداني سهام توسط صندوق توسعه،
مختص شرايط افت قيمت سهام نيست، افزود: صندوق توسعه وظيفه دارد در شرايط
افزايش بي‌رويه قيمت‌ها نيز با عرضه سهام، در جهت بازارگرداني و مديريت
عرضه و تقاضا در بازار اقدام كند، به همين علت ماموريت اصلي اين صندوق،
ايجاد ثبات و جلوگيري از نوسانات افراطي در بازار است.
معاون «سازمان» افزايش نقدشوندگي و تقويت ثبات در بازار سرمايه، تسهيل
تامين مالي شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس، كاهش ريسك سيستماتيك بازار،
كاهش ريسك بحران‌هاي ناشي از خروج سرمايه، تقويت واسطه‌هاي مالي در بازار،
مديريت رفتارهاي هيجاني سهامداران، جلب سرمايه‌گذاران خارجي، توسعه بازار
سرمايه و در نهايت كمك به تثبيت بخش واقعي اقتصاد را از مزاياي راه اندازي و
تقويت صندوق ثبات در بازار سرمايه برشمرد.
معاون نظارت بر نهادهاي مالي سازمان بورس با اشاره به اينكه قطعا
صندوق توسعه بازار سرمايه در راستاي تحقق اهداف مورد انتظار از اين صندوق،
استراتژي‌هاي مشخص و مدوني را براي نحوه ورود به بازار و تقويت نقدشوندگي
سهام در پيش خواهد گرفت، افزود: اين برداشت كه منابع صندوق بدون رعايت
ملاحظات لازم، از جمله ملاحظات مربوط به بازار سرمايه و اقتصاد كلان، به
بورس تزريق خواهد شد، برداشت صحيحي نيست و قطعا مديريت صندوق در چارچوب
استراتژي‌هاي مدون و اهداف ترسيم شده، منابع را به شكل مناسب مديريت خواهد
كرد، همچنين براي ارتقاء ساختار صندوق و نيز ايجاد صندوق‌هاي مشابه در
بازار، برنامه‌‌هايي در دست است كه پس از نهايي شدن به اجرا درخواهد آمد.
سعيدي در پاسخ به اين سوال كه چرا تاكنون براي سهام در بورس ايران
بازارگردان تعيين نشده است، افزود: قطعا شكل‌دهي بازارگردان‌ها در بازار
سرمايه، در دستور كار سازمان بورس و شركت‌هاي بورس تهران و فرابورس ايران
قرار دارد، اما بايد توجه داشت كه بخش قابل توجهي از شركت هايي كه طي
سال‌هاي اخير، سهامشان در بورس عرضه شده، شركت‌هاي دولتي مشمول اصل 44
بوده‌اند كه درنظر گرفتن سازوكار بازارگرداني براي اين‌گونه شركت‌ها، به
دليل ماهيت آنها، با محدوديت‌هايي مواجه بوده و به همين علت نهادهاي مالي،
بازارگرداني اين سهام را به‌عهده نگرفته‌اند.
