یک ناشر با بیان اینکه بسیاری از ناشران در آستانه ورشکستگی قرار دارند، شمارگان 500 نسخهیی کتاب را راز بقای فعالیت آنها توصیف کرد.
محمد یراقچی - مدیر انتشارات پنجره - در گفتوگو با ایسنا، مهمترین دلیل پایین آمدن تیراژ کتابها را تورم و ناتوانی اقتصادی مردم دانست و گفت: دلیل پایین آمدن تیراژ کتابها و رسیدن شمارگان چاپ کتاب به 400-500 نسخه در درجه اول تورم است که باعث گرانی کتاب شده و به همین خاطر در این شرایط مردم سعی میکنند کالاهای اساسیتر برای زندگی را تهیه کنند.
او افزود: به این دلیل شمارگان خیلی از کتابهای ناشران به 500 نسخه رسیده است، چون گردش کتاب کشور در طول سال بیش از این نیست؛ در حالیکه قبلا شمارگان کتابها حدود 2000 نسخه بود، اما در شرایط فعلی و با توجه به گردش پایین کتاب اگر ناشری 2000 نسخه کتاب چاپ کند احتمالا این کتابها سه سال در انبار میمانند، در حالیکه تورم هر سال در حال رشد است. ضمن اینکه وقتی شمارگان کتابی بالا میرود به تبع ناشر باید حقالتألیف و حقالترجمه بیشتری هم بپردازد که این مسئله هم با گردش پایین کتاب در سال جور درنمیآید.
این ناشر با بیان اینکه در گذشته هزینههای انتشار کتاب خیلی پایینتر از الان بود اظهار کرد: پایین بودن انگیزه مطالعه در ایران از دیگر عوامل پایین بودن تیراژ کتابهاست. موضوع پایین بودن شمارگان کتابهای عمومی در ایران احتیاج به بحثها و سمینارهای مفصل دارد، چون اینگونه کتابها در حال از دست دادن مخاطبانشان هستند که بخشی از آن به مسائل اقتصادی و بخشی هم به پایین بودن انگیزه مطالعه برمیگردد.
یراقچی ادامه داد: متأسفانه در حال حاضر مطالعه ادبیات و روانشناسی و به طور کل کتابهای عمومی در بین نسل جوان ما تقریبا جایی ندارد.
او با بیان اینکه برای ناشران انتشار کتاب پایین تیراژ 3000 نسخه صرفه اقتصادی ندارد، گفت: در حال حاضر چاپ 500 نسخهیی کتابها از سوی ناشران تنها یک نوع راز بقا برای آنهاست.
این ناشر زمان شروع سیر نزولی در بحث انتشار کتاب در ایران را از حدود سه سال پیش دانست و افزود: سه سال است که وضعیت نشر کشور بحرانی است و ناشران تقریبا سه سال است که به درستی قادر به پرداخت هزینههای خود نیستند. البته این بحران از هشت سال پیش و زمانی که یارانه کاغذ برداشته شد آغاز شد اما تورم سه سال اخیر تأثیر بیشتری بر آن گذاشت.
او در پایان متذکر شد: در حال حاضر خیلی از ناشران در حال ورشکستگی هستند ولی سعی میکنند با چاپ کتابها با شمارگان 500 نسخه خود را سر پا نگه دارند.