مطلب دریافتی طنز- حمید نجف؛ یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین نوع فساد در ایران، فساد پروژه‌ای نام دارد، این فساد که معمولا با ایجاد طرحی مقدماتی و طی مراسم با شکوه کلنگ زنی عملیاتی میشود، یکی از کم حاشیه‌ترین نوع فساد در ایران است، شاید همه ما کم و بیش از ارقام نجومی بعضی ازاین پروژه ها مخمان سوت بکشد، اما واقعیت این است که این ارقام همه درست است و با طی کردن تمام مراحل قانونی پیش رفته و معمولا " مو لای درزش " نمی‌رود.
برای جا افتادن مطلب مجبورم به معانی چند اصطلاح رایج درفساد پروژه ای یا پفکی اشاره کنم:
1- طراحی پروژه ای:طراحی پروژه ای نقشه اولیه ای است که معمولا در شبی مهتابی در رستورانی دنج و مجلل و حین سرو شام توسط پیمانکار به کارفرما منتقل میشود.
2-درصد پروژه ای: درصد پروژه ای همان درصدی از سود است که در ابتدای کار در بین طرفین مشخص و در پایان کار رد و بدل میشود، درصد پروژه ای بر دو نوع است درصد پروژه ای اولیه و ثانویه
درصد پروژه اولیه نحوه تقسیمی است که در ابتدا به صورت کلی توافق میشود، اما درصد پروژه ثانویه مربوط به زمانی است که چک آخرکاردریافت شده و تقسیم نهایی با کسرهزینه های تحمیلی و مضاعف بین طرفین مبادله میشود.
3- بیخیالی پروژه ای:زمانی که مدیر تنها به واسطه منافع شخصی از پروژه‌ای اصلی و اولویت دار حذر می‌کند و بودجه اندک خود را صرف اجرای اندیشه های شیطانی پیمانکار و پروژه های غیر ضروری می‌کند، به این حالت بیخیالی پروژه ای گویند.
4- قانون سازی یا جفت سازی پروژه ای:به هماهنگ کردن و همساز کردن کلیه قوانین مناقصه، مزایده، استعلام و غیره با شرایط پیمانکار، قانون سازی پروژه ای گویند که بر عهده کارفرما می باشد.
5- پروژه سازی پروژه ای:زمانی است که ما ناچاریم با استفاده از کلیه ابزار تبلیغاتی، رسانه ای، رانتی و ارتباطی یک پروژه آبکی را به عنوان یک پروژه بسیار مهم و ملی جا بزنیم از روش پروژه سازی پروژه ای بهره می بریم.
6- هزینه سر خر، پروژه ای:بودجه ای است که پیمانکاردر ابتدای کار کنار می‌گذرد تا گیر و موانع را با استفاده از آن مرتفع سازد لازم به ذکر است که کار فرما نیز باید نسبت به خرج این بودجه آگاهی داشته باشد چراکه این بودجه روی عدد هزینه سر شکن خواهد شد ضمنا پیمانکار باید دور اندیشی لازم را داشته باشد چرا که ممکن است در لحظه آخر به این مبلغ نیاز شود.
7-کارمندان پروژه ای:کلیه افرادی که از کلنگ اول تا پایان کار، گردش اداری و مالی پروژه توسط آنان صورت می‌گیرد را کارمندان پروژه ای گویند، کارفرما و پیمانکار هر دو موظف هستند که همواره تا چند ماه پس از پایان کار به صورت پیدا و پنهان دم آنان را ببینند و رضایت آنان را جلب نمایند.
8-آقا زاده پروژه ای: آقا زاده پروژه ای جوان بیکار و علافی است که معمولا نسبت نزدیکی هم با کارفرما دارد و از سوی ایشان جهت کار در پروژه به پیمانکار تحمیل میشود، پیمانکار هم مجبور است تنها برای جلب رضایت کارفرما، حقوقی معادل یک مهندس ماهر و کار بلد را بابت کار پاره وقت یک دیپلمه بی تجربه پرداخت کند.
9-سود پروژه ای:رقم نهایی و درشتی است که در انتهای بین طرفین تقسیم میشود، مال یا سود پروژه ای بیشتر در زمینه های خرید ویلای شمال، اتومبیل‌های لوکس، سفرهای تفریحی خارج از کشور، اجناس تجملاتی، هزینه عمل های زیبایی و ... هزینه میشود، البته گاهی بخش اندکی از این سود در راستای پولشویی به طریقی به دست مستمندان و نیازمندان واقعی هم رسیده میشود.
10- زیگیل‌های پروژه ای:تعداد اندکی از افراد هستند که با هوشیاری و تیزبینی مراقب کار هستند، این افراد بزرگترین تهدید برای پروژه تلقی می‌شوند و مدیران همیشه چهار چشمی مشغول پائیدن آنان هستند، چراکه این زیگیل‌های پروژه ای به محض بو بردن کوچکترین تخلفی بی محابا واکنش نشان می دهند.
البته خود این زیگیل‌های پروژه ای دو دسته هستند دسته ای از آنان به مراتب خطرناکتر از کارفرما و پیمانکار تشریف دارند چراکه گیر آنان تنها برای شراکت تحمیلی از سود است اما دسته دوم این زیگیل‌ها کسانی هستند که واقعا حرام و حلال سرشان میشود و تنها برای کوتاه کردن دست مفسدین اقتصادی موقعیت شغلی خود را به خطر می اندازند، که البته اکثرا هم در این بین نفله می‌شوند.
