«جان کری» و «ارنست مونیز»، وزرای خارجه و انرژی آمریکا در یادداشتی در روزنامه واشنگتن‌پست نوشته‌اند هیچ کشوری نمی‌تواند جلوی بازگشت خودکار تحریم‌ها علیه ایران را بگیرد.
این دو مقام آمریکایی در آغاز یادداشت خود به توصیف وضعیت برنامه هسته‌ای ایران همزمان با آغاز به کار دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا پرداخته‌اند.
آنها می‌نویسند: «وقتی رئیس‌جمهور اوباما روی کار آمد با ایرانی مواجه بود که به چرخه سوخت هسته‌ای دست یافته بود، تأسیسات مخفیانه غنی‌سازی در داخل کوه احداث کرده، در میانه راه نصبِ تقریباً ۲۰ هزار سانتریفیوژ برای غنی‌سازی اورانیوم قرار داشت و در در حال ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته و یک رآکتور آب سنگین با قابلیت تولید پلوتونیوم سطح تسلیحاتی بود.»
وزرای آمریکایی همچنین در اظهاراتی ادعا محور نوشته‌اند ایران در آن زمان در صورت تصمیم برای تولید سلاح هسته‌ای داشت گام در این راه نهاده بود و جامعه بین‌الملل، اطلاع اندکی درباره برنامه هسته‌ای این کشور داشت.
«کری» و «مونیز»، جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای حاصل شده در شهر وین اتریش را «بهترین راه» برای جلوگیری از دست‌یابی ایران به تسلیحات ادعایی اتمی و «تنها گزینه ماندگار و بادوام» برای نیل به این هدف عنوان کرده‌اند.
در ادامه این یادداشت سایر ویژگی‌های مثبت سند وین، از منظر دو وزیر آمریکایی شرح داده شده است.
مواردی از قبیل حمایت جامعه جهانی از این «راه حل دیپلماتیک»، افزایش بازه زمانی مورد نیاز برای دست‌یابی ایران به «سلاح هسته‌ای»، فراهم آوردن اقدامات راستی‌آزمایی مناسب و قطع مسیرهای دست‌یابی ایران به سلاح ادعایی، ویژگی‌هایی هستند که در یادداشت دو وزیر آمریکایی مورد تأکید قرار گرفته‌اند.
کری و مونیز با تأکید بر اینکه «این توافق مبتنی بر راستی‌آزمایی است، نه اعتماد»، اضافه کرده‌اند: «ایران پیش از برخورداری از کاهش محسوس تحریم‌های اقتصادی بایستی برنامه غنی‌سازی، برنامه تحقیق و توسعه و ذخائر اورانیوم خود را به عقب بازگرداند.»
آنها علاوه بر این با تکرار ادعاهای قبلی می‌نویسند: «بازرسان بین‌المللی به منظور جلوگیری از تقلب، دسترسی بی‌سابقه‌ای به تأسیسات هسته‌ای اعلام‌شده ایران و سایر سایت‌های متضمن نگرانی و چرخه کامل سوخت ایران، از تولید گرفته تا ساخت و راه‌اندازی سانتریفیوژ، خواهند داشت.»
موضوع بازگشت خودکار تحریم‌ها، که در روزهای گذشته کانون اعتراضات کارشناسان ایرانی قرار گرفته دیگر محوری است که در یادداشت مشترک واشنگتن‌پست مورد بخث قرار گرفته است.
کری و مونیز نوشته‌اند: «اگر ایران به مسئولیت‌هایش عمل نکند، تحریم‌ها به جای قبلی خود باز می‌گردند و هیچ کشوری نمی‌تواند جلوی این امر را بگیرد.»
آنها با بیان اینکه در صورت نقض کل توافق از سوی ایران، جامعه جهانی از فرصتی بیشتر برای واکنش به آن برخوردار خواهد بود، اضافه می‌کنند: «ما [در این صورت] به خاطر از بین بردن تمامی گزینه‌های دیپلماتیک از مجوز اخلاقی لازم برای این امر نیز برخوردار خواهیم بود.»
کری و مونیز پس از طرح این پزسش که آیا «توافق هسته‌ای» برای آمریکا و امنیت جهانی خوب است به توصیف وضعیت فرضی عدم موفقیت دو طرف در رسیدن به توافق پرداخته‌اند.
افزایش توان ایران برای غنی‌سازی در کوتاه مدت، ساخت سریع سانتریفیوژهای پیشرفته، افزایش ذخائر اورانیوم غنی‌شده ایران و تولید پولوتونیوم سطح تسلیحاتی مواردی هستند که در این یادداشت به عنوان نتیجه عدم توافق، به آنها اشاره شده است.
دو وزیر آمریکایی در ادامه یادداشت خود تصریح می‌کنند مفاد مورد توافق در وین، تاریخ انقضا ندارند، بلکه نامحدود هستند. انها می‌نویسند: «برنامه تأیید شده در وین، منقضی نمی‌شود، بلکه نامحدود است. برخی مفاد آن برای ده سال پابرجا خواهند بود، برخی برای ۱۵ سال و برخی دیگر ۲۰ یا ۲۵ سال.»
کری و مونیز اضافه می‌کنند: «اما الزمات مربوط به شفاف‌سازی و بنیادی‌ترین تعهد ایران یعنی حفظ ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای، دائمی هستند.»
آنها اضافه کرده‌اند: «در همین حین، تحریم‌های اقتصادی تا زمان پایبندی ایران به تعهدات کلیدی یعنی برداشتن هسته رآکتور اراک، قطع اتصالات و بستن حدود ۱۳ هزار سانتریفیوژ و انتقال بخش اعظمی از اورانیوم غنی‌شده به خارج از کشور دست‌نخورده باقی می‌مانند.»
کری و مونیز پشت کردن به این توافق را برای آمریکا، «اشتباهی تاریخی» توصیف کرده و نوشته‌اند: «[در این صورت]، ما از شریکانمان جدا شده و شاهد فروپاشی نظام تحریم‌ها خواهیم بود و به ایران توانایی نامحدود برای پیشبرد برنامه هسته‌ای این کشور را خواهیم داد.»
دو وزیر آمریکایی با متهم کردن ایران به «تهدید ثبات در خاورمیانه» می‌نویسند این موضوع ضرورت عقد توافق مذکور را مورد تأکید قرار می‌دهد: «ما می‌دانیم که ایران همچنان تهدیدی علیه ثبات در خاورمیانه است. دقیقاً به خاطر همین خطر است که ما اینقدر سخت برای پا برجا نگاه داشتن تحریم‌های چندجانبه تسلیحاتی برای پنج سال و تحریم موشک‌های بالیستیک برای هشت سال تلاش کردیم.»
در پایان یادداشت مزبور آمده است: «رئیس‌جمهور اوباما به صراحت گفته ایران به بمب هسته‌ای دست نخواهد یافت. نه تحریم و نه اقدام نظامی نمی‌تواند این نتیجه را تضمین کند. راه حل در توافق جامع دیپلماتیکی است که در وین به دست آمد.»
