طی روزهای اخیر انتشار تصویری از جسد یک کودک سوری که امواج آب او را به ساحل شهر "بدروم" ترکیه آورده بود بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهان یافت و افکار عمومی را در شوک فروبرد؛ اما این اولین بار نیست که یک عکس جهان را تکان میدهد و توجهات را به سوی یک فاجعه جلب میکند.
به گزارش مجله تاریخ فرادید، پس از آنکه انتشار عکسهای"نیلوفر دمیر" عکاس و خبرنگار ترک از جسد کودک پناهجوی سوری در ساحل "بدروم" منتشر شد بازتاب گسترده‌ای در رسانه ها و شبکه های اجتماعی در سراسر جهان داشت و بسیاری از شوک جهانیان در مواجه با این عکس خبردادند.
عکاس این عکس که برای پوشش اخبار و وضعیت آوارگان سوری که به صورت غیرقانونی توسط قاچاقچیان عازم ترکیه می‌شوند به بدروم رفته بود به گفته خود در مواجه با این صحنه شوکه شده و در جای خود میخکوب میشود اما در همین لحظات دست به کاری می‌زند که پیامدهای جهانی به همراه داشت.
او دوربینش را آماده میکند تا این تصویر تکاندهنده را به ثبت برساند و با دیگران به اشتراک بگذارد؛ اقدامی که معمولا هر خبرنگار و عکاسی در این مواقع انجام میدهد. در تاریخ عکاسی بسیاری از عکاسان و خبرنگاران و حتی افراد عادی عکسهایی گرفته اند که مانند عکس های دمیر جهان را تکان داده است. عکسهای تکاندهنده ای که در روزهای اخیر رسانه های مختلف به بازنشر آنها علاقمند شده اند در تاریخ عکاسی خبری کم نبوده‌اند؛ تصاویری که پس از انتشار، افکار عمومی جهان و حتی سیاستمدان جهان را تحت تاثیر قرار داده و تاریخ را عوض کرده‌اند. از این میان برخی معروفتر هستند که تعدادی از آنها را در زیر می‌بینید.
گلوله های توپ پس از پایان جنگ روی زمین ریخته شده است. دره "سایه مرگ" اسم این عکس است که در سال 1855 توسط "راجر فنتون" به عنوان یکی از اولین عکسهای جنگی گرفته شده است. در این نبرد روسیه با انگلیس و فرانسه و ساردینا و امپراطوری عثمانی درگیر جنگی شدند که از آن به عنوان یکی از اولین جنگ‌های مدرن دنیا نام برده میشود.
عکس آبخوری های مجزا در کارولینای شمالی یکی از عکس های نمادین دهه 50 است که "الیوت ارویت" عکاس شهیر امریکایی عکاسی کرده است.
این عکس در سال 1930 گرفته شده است و صحنه اعدام غیرقانونی دو سیاه متهم به جنایت را که اصطلاحا "لينچ" نامیده می شد، نشان می دهد. این دو نفر به وسیله انبوهی از مردم از زندان ایالتی به صورت غیرقانونی و به زور بیرون آورده شدند و بعد از شکنجه به دار آویخته شدند.
عکس مشهور به "مادر مهاجر" از "دوروتی لنگ" عکاس روزنامه سانفرانسیسکو در سال 1936 و دوران رکود بزرگ؛ این عکس فقر و بی پناهی یک مادر و فرزندان بی بضاعتش را در اردوگاه "نیپومو" نشان میدهد.
عکس "موری بکر" از واقعه آتش‌سوزی در کشتی هوایی LZ129 "هیندنبورگ" در نیوجرسی در 6 می 1937. در اثر این آتش سوزی 97 نفر از سرنشینان کشتی هوایی و 35 نفر روی زمین (به علت سقوط کشتی) آتش گرفتند؛ این واقعه باعث شد تا استفاده از کشتی هوایی منسوخ شود.
عکس "هورست فاس" از اعدام افراد مظنون به همکاری با پاکستان توسط سربازان بنگلادشی در "داکا". این عکس جایزه پولیتزر را در سال 1972 برای فاس به همراه داشت.
سربازی به نام "هنس کونراد شومن"، با جهیدن از روی این دیوار سیم خاردار زندگی اش را به خطر انداخت. او در سومین روز احداث دیوار برلین در آگوست1961 از آلمان شرقی به آلمان غربی فرار کرد. "پیتر لایبنگ" عکاس این عکس است. شومن بعداً در زندگی اش از روان پریشی رنج می برد و در سال 1998 خود کشی کرد.
سگ پلیس آمریکا به یکی از تظاهرات‌کنندگان جنبش حقوق مدنی در 3 می 1963 حمله کرده است که در بیرمنگام به مخالفت با حکم ممنوعیت راهپیمایی پرداختند؛ این عکس فردای آن روز در صفحه اول روزنامه نیویورک‌تایمز منتشر شد و جان اف‌کندی، رئیس جمهور وقت آمریکا را وادار به موضع گیری کرد.
عکس "یاسوشی ناکائو" از حمله یک دانشجو به "آسانوما" رهبر حزب سوسیالیست ژاپن
عکس "مالکولم براون" از "تایچ کوانگ دوک" راهبه بودایی در ويتنام جنوبی که در اعتراض به شکنجه راهبه ها توسط دولت خود را سوزاند. سال 1963
عکس مشهور "ادی آدامز" عکاس اسوشیتدپرس از اعدام اسیر ویتکنگی توسط سرتیپ "نگوک لوآن"؛ انتشار وسیع این عکس در روزنامه ها و شبکه های تلوزیونی موجی از اعتراض نسبت به حضور نظامی امریکا در ویتنام برانگیخت و پیامد آن "ریچارد نیکسون" رئیس جمهور وقت امریکا دستور خروج واحدهای زمینی این کشور از ویتنام را صادر میکند.
پس از آنکه بمب ناپالم به دهی در جنوب ویتنام اصابت کرد، اطفال ترسیده و فرار می کنند. این عکس افکار عمومی را بیشتر علیه جنگ ویتنام کرد و "نیک یت"، عکاس آن نیز در سال 1973 برنده جایزه پولیتزر شد.
تصویری از لحظه انفجار اتمی "ناکازاکی"؛ این بمباران در بدو امر 39000 نفر را کشت و 25000 نفر را زخمی کرد و ده‌ها هزار نفر را نیز سال‌ها بعد به علت صدمات جانبی انفجار و سوختگی و مواد رادیواکتیو کشت. عکس بالا را "چارلی سوئینی" خلبان بمب افکن امریکایی عکاسی کرده است.
سایه یک نفر پس از انفجار اتمی در "هیروشیما"؛ این سایه در فاصله 200 متری مرکز انفجار برجامانده است. به نظر می رسد فردی روی پله‌ها افتاده و خاکستر شده، اما پله‌های زیر بدن او سالم مانده است.
عکس مشهور به "آخرین یهودی" در سال 1941؛ این عکس در آلبوم شخصی یک سرباز یافت شد که پشتش نوشته بود آخرین یهودی "وینسا". این مرد آخرین یهودی از 28000 یهودی "وینسا" بود که کشته شد.
عکس مشهور "رابرت کاپا" از لحظه اصابت گلوله به سر یک سرباز جمهوری خواه اسپانیایی در "کوردوبا" در جنگ های داخلی این کشور. سال 1937
مرگ "بینو اوهنیسورگ"؛ در 2 ژوئن 1967 پلیس با اعتراض علیه بازدید رسمی شاه ایران از آلمان برخورد کرد و "بینو اوهنیسورگ"، دانشجوی آلمانی در آن روز با شلیک گلوله کشته شد. این عکس جنبش جناح چپ در آلمان در اواخر سال های 1960 را تشدید کرد.
عکس مشهور به دزد غذا در سال 1998؛ این عکس توسط یک عکاس انگلیسی در کمپ گرسنگان آفریقا گرفته شده است.
عکس "جف وایدنر" در 5 ژئن 1989 از یک مرد که ستونی از تانک ها را با ایستادن در برابر آن ها متوقف کرده است. این عکس فردای سرکوب اعتراضات در میدان "تیان آن من" برداشه شده است. هویت و سرنوشت این معترض ناشناخته هرگز معلوم نشد.
بحران قحطی سال 1994 در سودان؛ این عکس که به عنوان تاثیرگذارترین عکس تاریخ شناخته میشود برنده جایزه پولیتزر نیز شده است. "کوین کارتر" عکاس این عکس به خاطر آنکه به کودک کمک نکرده بود تحت فشار افکار عمومی قرار گرفت و سه ماه بعد خودکشی کرد.
عکس رنگی "استیفن پاست" از یک زن مغول محکوم به مرگ که در جعبه چوبی بسته شده است. این عکس در سال 1913 برداشته شده است.
عکس "مایک ولز" از دستان کودک مبتلا به سوء تغذیه در "اوگاندا"؛ این عکس به نمادی از بحران تغذیه در افریقا بدل شد. سال 1980
عکس مشهور از اولین جراحی جنین در هفته 21 بارداری؛ این عمل در سال 1999 به خاطر آنکه جنین دچار مهره‌شکاف (شکاف مادرزاد مهره‌ها) بود خیلی زود صورت گرفت. در حین عمل این جنین دست خود را خارج کرد و انگشت جراح را در دست گرفت. در این لحظه "مایکل کلنسی" عکاس "یو. اس. تودی" که برای ثبت تاریخ اولین جراحی داخل رحم در محل حاضر بود عکسی را شکار کرد که افکار عمومی جهان را تحت تاثیر قرار داد.
عکس "ابراهام زاپرادر" از ترور جان. اف کندی رئیس جمهور امریکا در نوامبر 1963 در شهر دالاس تکزاس.
کشته و سوزانده شدن چهار پیمانکار امنیتی خصوصی از شركت "بلک واتر" در فلوجه در سال 2004. آنطور که "خالد محمد" عکاس این عکس گفته بدن سوخته آنها بر روی زمین در خیابان کشیده و سپس از روی یک پل بر روی رودخانه فرات به دار آویخته شده است.
"عکس مانو باربو" پس از بمباران هوایی از پدر سوری که جسد فرزندش را در آغوش گرفته است. سال 2012
عکس "دارکو باندیچ" از "فریدا اوزمانویچ" دختر پناهجوی بوسنیایی که در جنگل های حومه کمپ آوارگان در بوسنی خود را حلق آویز کرده است. گفته میشود به خاطر کشتار مردان و پسران توسط نیروهای صرب در سال 1995 زنان و مادران وضعیت روحی وخیمی داشتند.
عکس "ریچارد درو" عکاس اسوشیتدپرس از سقوط مردی از برج های تجارت جهانی پس از حمله القاعده
زن خاک آلود پس از حمله به برج های دوقلوی امریکا؛ "مارسی بوردر" که به خاطر این عکس مشهور شد، در 26 آگست 2015 در 42 سالگی در گذشت. او از سرطان معده رنج می برد که گفته می شود به خاطر تاثیرات این اتفاق بود.
تصاویری از شکنجه زندانیان در زندان ابوغریب که افشای آن موجی از اعتراض به سیاست‌های امریکا را در پی داشت.
عکس "وادد بالیلتی" که برنده جایزه پولیتزر نیز شد. در این عکس که در سال 2007 گرفته شده یک زن در مقابل نیروی امنیتی اسرائیل که می‌خواهند او را از خانه و کاشانه‌اش برون کنند ایستاده است.
عکس "ژان مارک بوجو" از اسیر جنگی عراقی و پسر 4 ساله اش در اردوگاه اسرای جنگ امریکا و عراق در نزدیکی نجف در سال 2003؛ سربازان امریکایی، پدر و پسر عراقی را از هم جدا نکرده و با هم زندانی کردند.
پرتره ای از"استیو مک کوری" از دختر پناهجوی افغان که در سال 1985 روی جلد "نشنال جئوگرافی" منتشر شد. این عکس به یکی از مشهور ترین نمادهای اشغال شوروی تبدیل شد.
که بخشی به رادان و آزادگان
هزاران یک از آن چه بخشیده ای
به نابخردان و زنازادگان»
استاد شفیعی کدکنی
بخارا- 98