فرارو - مدیرکل بهبود تغذیه وزارت بهداشت مرگ 7 هزار ایرانی در سال را به تغذیه نامناسب مرتبط می‌داند. زهرا عبداللهی همچنین نسبت به تغذیه ناسالم 83 درصد از مردم جامعه هشدار داده‌است. 83 درصدی که بزرگ و کوچک و زن و مرد را شامل می‌شود.
عبداللهی این موضوع را چندی پیش در سمینار سبک زندگی سالم مطرح کرد.
او در این سمینار گفت براساس مطالعات مصرف چربی و نمک ارتباط مستقیمی با بیماریهای قلبی و عروقی، سرطان و معده دارد. طبق گفته‌های این مقام مسئول چربی، نمک و شیرینی‌جات غیرطبیعی سه خوراکی پرمصرف و خطرزا در تغذیه ایرانیها هستند.
پیش‌تر مسئولین وزارت بهداشت از ابعاد تغذیه بد در ایران سخن گفته بودند. وزیر بهداشت هرازگاهی در اظهاراتش به نتایج عادات غذایی ایرانیها اشاره می‌کند. معاون وزیر بهداشت نیز بارها ضمن اشاره به لزوم اصلاح برنامه تغذیه‌ای در ایران بر درصد زیاد رژیم نامناسب در ایران تاکید کرده‌است.
همچنین فرید نوبخت –کارشناس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت- می‌گوید اگر در گذشته ایرانیها به‌خاطر بیماریهای عفونی جانشان را از دست می‌دادند، حالا به‌خاطر بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون و انواع سکته می‌میرند که بیشتر از هرچیز به تغذیه نامناسب ربط دارد.
با این‌حال با همه هشدارها و نگرانی‌ها، باز هم سبک تغذیه در ایران نامیزان است. هنوز هم مصرف نوشابه میان مردم بسیار بالاست و هنوز هم کمتر کسی به خوردن سبزیجات و لبنیات اهمیت کافی می‌دهد.
اما دلایل این تغذیه نامناسب به چه چیز برمی‌گردد؟ به فرهنگ غلط تغذیه‌ای، به اقتصاد خانواده‌ها و یا به مدیریت‌های تغذیه‌ای در ایران؟
یک کارشناس تغذیه معتقد است الگوی نادرست تغذیه در میان مردم ما به عدم آموزش صحیح در این زمینه برمی‌گردد. اگر افراد از کودکی در روند صحیح تغذیه قرار بگیرند، با الگوی درست غذا خوردن آشنا خواهند شد.
مجید تبریزی در گفتگو با فرارو گفت: تغذیه در جامعه ما وضعیت خوبی ندارد. بر روی نحوه درست تغذیه در ایران کارِ جدی نشده است. البته در چندسال اخیر آگاهی‌بخشی بیشتر شده اما باز هم خلاءهای زیادی در این زمینه وجود دارد.
این کارشناس تغذیه با اشاره به تاثیر تغذیه نامناسب بر روی کودکان گفت: تغذیه بد و مدیریت غیردرست خانواده‌ها درباره آن باعث شده که کودکان و نوجوانان نیز در معرض بیماری و مشکلات بدنی قرار بگیرند. سن خیلی از مشکلات در ایران به همین‌خاطر پایین آمده است. مثلا دردهای استخوانی و ضعف استخوان نباید در کودکان و نوجوانان زیاد باشد. منشاء خیلی از این دردها به نوع تغذیه این کودکان برمی‌گردد. مثلا مادر این کودک ممکن است به مواد مورد نیاز بدن کودکش در طی روز بی‌توجه بوده باشد.
تغذیه خوب مانند درمان است
تبریزی با اشاره به اینکه تغذیه را می‌توان به عنوان نوعی پیشگیری از بیماری در نظر گرفت گفت: خیلی از بیماری‌ها مانند سرطان و سکته در حال حاضر در همه جهان زیاد شده است. کشورهای توسعه‌یافته برای کاهش این دست از بیماری‌ها روی تغذیه تاکید دارند. مثلا بر روی خوردن موادی که احتمال ابتلا به این بیماری‌ها را کم می‌کند پافشاری می‌کنند.
وی در ادامه تصریح کرد: در ایران اما نقش تغذیه در سلامتی کمرنگ است. مثلا سرطان سینه در زنان که در حال افزایش است، نیازمند مراقبت‌هایی تغذیه‌ای است. خوردن خشکبار، سبزیجات و لبنیات می‌تواند احتمال ابتلا به این سرطان را در زنان کاهش دهد. همچنین سرطان پروستات در مردان نیز با خوردن دانه‌های روغنی مانند بادام یا سبزیجاتی مانند اسفناج می‌تواند کمتر به سراغ آن‌ها بیاید. اما آیا زنان و مردان ما به این موارد توجهی دارند؟ متاسفانه در درصد زیادی خیر.
مجید تبریزی همچنین با اشاره به تاثیر تغذیه در کاهش اثر آلودگی هوا توضیح داد: ممکن است بارها شنیده باشیم که در روزهای آلودگی هوا خوردن لبنیات و سبزیجات بدن ما را محاظت می‌کند. این کاملا درست است. مثلا اگر در آلودگی هوا شیر زیاد بخوریم سرب ناشی از آلودگی از بدنمان دفع می‌شود. بنابراین تغذیه یک محافظ خوب در برابر بدنی است که در برابر هرآنچه که واردش می‌شود واکنش نشان می‌دهد.
مجید تبریزی در ادامه با اشاره به اینکه تغذیه بد می‌تواند اثرات دیگری نیز داشته باشد اظهار کرد: یک تغذیه بد فقط منجر به انواع بیماری نمی‌شود. بلکه روی خیلی چیزهای دیگر می‌تواند اثر بگذارد؛ مثلا بر روی زیبایی، یا بر روی خلق‌وخو. نشاط، سرحالی و داشتن بدنی قوی و استخوان‌بندی مناسب نیز به تغذیه مرتبط است. در تحقیقات دانشمندان ثابت شده که یک تغذیه خوب می‌تواند استرس را در افراد کم کند.
این کارشناس تغذیه همچنین به کم‌تحرکی ایرانیان اشاره کرد و گفت: تغذیه بد را در کنار کم‌تحرکی ایرانیان قرار دهید. مثلا نوجوانی را در نظر بگیرید که به‌جای شیر، سبزیجات و مواد مغزی، نوشابه، شیرینی‌جات و فست‌فود می‌خورد. در کنار آن ورزش و تحرکش نیز محدود شده به پیاده‌روی‌های کوتاه در مسیرهای مختلف یا نهایتا ورزش هفتگی مدرسه. آیا ما انتظار داریم که چنین فردی در بزرگسالی سلامت کافی را داشته باشد؟
وی گفت: بنابراین در قدم اول باید از طرف رسانه ملی، مطبوعات و آموزش‌های مختلف به افراد یاد بدهیم که سبزیجات و لبنیات را در زندگی‌اشان به طور جدی جای دهند و پس از آن به تاثیر هر کدام از مواد غذایی پرداخت.
وضع معیشتی مردم در تغذیه بی‌تاثیر است
این کارشناس همچنین در پاسخ به این سئوال که آیا مشکلات معیشتی در تغذیه نامناسب تاثیر داشته یا خیر گفت: از نظر من معیشت خانواده‌ها نمی‌تواند روی تغذیه چندان موثر باشد. البته در مورد خانواده‌هایی که دچار فقر و مشکلات شدید اقتصادی هستند نمی‌توان منکر تاثیر اقتصاد بر تغذیه شد. اما خانواده‌هایی که به نظر من وضع معیشیتی‌اشان توجیهی بر تغذیه بدشان نیست، خانواده‌هایی هستند که بین خوب و بد، بد را انتخاب کرده‌اند.
وی ادامه داد: مثلا ما می‌بینیم که یک خانواده وقتی شامی برای خوردن تهیه نکرده، فست‌فود را به یک غذای ساده -مانند نان، پنیر، سبزی گردو و...- ترجیح می‌دهد. چرا باید این‌همه مغازه فست‌فود فروشی وجود داشته باشد؟ آیا اگر خانواده‌های ما توانِ مالی خرید شیر و میوه را نداشته باشند می‌توانند فست‌فود بخورند؟
مجید تبریزی در انتها گفت: به عنوان نتیجه‌گیری باید بگویم که بی‌توجهی مردم به تغذیه در بخش زیادی به مدیریت تغذیه در کشور ما از قدیم تاکنون بازمی‌گردد. به‌جای تبلیغات مواد غذایی که تنها جیب یک عده را پر می‌کند، تلویزیون ما باید مدام بر تاثیر خوردن موادی همچون دانه‌های روغنی، سبزیجات و لبنیات و حتی چگونگی و جزییات خوردن آن‌ها بپردازد. بنابراین اصلاح الگوی تغذیه‌ای در ایران نیازمند یک عزم جدی از جانب همه است.
واقعا که چی باید گفت
فکر کردن مردم نمی فهمن
آقای کارشناس منم میدونم باید چی بخورم اما پولشو ندارم فقط انقدی دارم که روزی یه لیوان شیر به بچم بدم بقیه خانواده هیچ