داروی تزریقی بهتر است یا خوراکی؟

دکتر ترلان صادقی در خبرآنلاین نوشت: در ایران مصرف سرانه داروهای تزریقی در سال چهار برابر میانگین جهانی است،این در حالی است که تزریقات، به تنهایی و جدای ازعوارض دارو، خود فرآیندی خطرآفرین است.

آبسه، عفونت و ابتلا به بیماری های ویروسی ومیکروبی از عوارض تزریق هستند. از سوی دیگر در میان مردم این تصور رایج وجود داردکه فرآورده های تزریقی به مراتب بهتر از داروهای خوراکی هستند، اما متخصصان با این نظر مخالفند و از تزریق به عنوان یک روش تهاجمی با خطر فوق العاده بالا نام میبرند که در سیستم درمان سرپایی ضرورتی ندارد و این روش را مخصوص درمان های اورژانس و یا زمانی که از راههای دیگر بویژه راه خوراکی نمیتوان استفاده نمود، می دانند. به اعتقاد اکثر کارشناسان، ناآگاهی جامعه و فرهنگ و باورهای غلط رایج در میان مردم،دلیل افزایش تجویز و مصرف دارو و استفاده بیش از حد راه تزریقی جهت مصرف دارو، نسبت به استانداردهای جهانی است.

ویژگی بارز فرهنگ دارویی در ایران، مصرف بیش از اندازه داروهای تزریقی است که در مقایسه با کشورهایی که از لحاظ سطح بهداشتی مشابه کشور ماهستند، بسیار بالاتر است.

داروی تزریقی بهتر است یا خوراکی؟
- بیش از نیمی از عوارض به ثبت رسیده در مرکز ملی ثبت عوارض ناخواسته داروها( ADR ) ناشی از مصرف داروهای تزریقی بوده است و اکثر اوقات عوارض جانبی داروهای تزریقی نسبت به داروهای خوراکی بیشتر است و نباید به پزشک جهت تجویزداروی تزریقی اصرار کرد.

- اثر بخشی داروهای تزریقی لزوماً بیشتر از داروهای خوراکی نیست.

- بسیار دیده شده که فردی با تزریق یک ویتامین ساده یا خوردن یک قرص بدون تجویز پزشک، جان خود را از دست داده است.

- داروهای تزریقی می توانند منجر به بروز عوارض خاصی از جمله آسیب به عصب در محل تزریق، آسیب به عروق در محل تزریق، آبسه یا سایر عوارض در محل تزریق خون مردگی و خونریزیهای زیر پوشتی، ایجاد زخم و باقی ماندن جای آن در محل تزریق شود که با مصرف فرآورده های غیر تزریقی قابل پیشگیری است.

- همچنین احتمال ابتلاء به بیماریهای عفونی همچون هپاتیتB ، هیپاتیتC و ایدز در میان بیماران، کادر درمانی و عموم جامعه در اثر تزریق غیر ضروری افزایش می یابد و یکی از راههای پیشگیری از انتقال این بیماریها کاهش تجویز و مصرف غیر ضروری داروهای تزریقی می باشد.

- از آنجا که داروی تزریقی سریعاً در خون پخش میشود، کنترل و درمان عوارض ناشی از داروهای تزریقی، در بسیاری از موارد، نسبت به سایر اشکال دارویی مشکل تر می باشد.

- به هنگام تزربق یک داروی تزریقی حتماً باید در رابطه با سابقه پیدایش عوارض در برخورد قبلی با سایر اشکال داروی مورد نظر اطلاع داشت، زیرا بروز مجدد آن عارضه می تواند کشنده و یا تهدید کننده حیات باشد.

- استفاده خوراکی از داروها آسان‌تر از تزریق عضلانی است و در عین حال دردرمان بسیاری از بیماری‌ها به همان اندازه موثر است. داروهای خوراکی باعث ایجاد درد یا گسستگی در سد پوستی بدن نمی‌شوند.

توجه به نکات زیر ضروری می باشد:
- انجام تزریقات نیاز به شرایط محیطی مناسب و رعایت لزومات بهداشتی مانند استریلیزه کردن مکان تزریقات، برخورداری از تخصص لازم در این زمینه و گذراندن دوره‌های تئوری و عملی دارد و این امر هزینه تقبل شده توسط بیمار و سیستم بهداشتی را افزایش می دهد.

- تزریق آمپول از جمله موارد پزشکی لازم بوده که باید زیر نظر پزشک و درمرکز بهداشتی انجام شود.

- اکثر افراد در هنگام تزریقات از شدت ترس دچار افت فشار خون شده و این عکس‌‌العمل بدن، شوک‌های مقطعی رادر هنگام تزریقات به دنبال دارد.

- ایجاد حساسیت نسبت به نوع خاصی از داروها مانند پنی‌سیلین با وجود چندین نوبت استفاده فرد از داروهای فوق از جمله عوارض دیگر تزریقات ناایمن در منازل است.این نوع از داروها در صورت واکنش بدن و داشتن آلرژی از سوی افراد خطرات جبران ناپذیری از جمله مرگ را به دنبال داشته که باید با رعایت نکات فوق تزریق این قبیل داروها در مراکز بهداشتی انجام شود.

- از جمله دیگر عوارض تزریقات ناایمن عدم تشخیص خرابی دارو از سوی افرادغیرمتخصص است.در بعضی از مواردداروها با گذشتن تاریخ انقضا یا رعایت نکردن شرایط محیطی لازم دچار خرابی شده وافراد با عدم تشخیص این مهم مشکلات جبران ناپذیری را برای خود ایجاد می‌کنند. در مورد نحوه تزریق داروها فقط از پزشک یا داروساز سوال شود. سوال در مورد نحوه تزریق داروها از افراد غیر متخصص همانند کسانی که فقط برای تزریق اموزش دیده اند عواقب جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت.