تناقض در آمار نرخ رشد؛ آمار مرکز پژوهش ها سیاسی است؟!

فرارو- یک استاد دانشگاه با اشاره به تشکیک مرکز پژوهش های مجلس در میزان نرخ رشد اقتصادی سال 94 گفت: «این اقدام مرکز پژوهش های مجلس کاملا سیاسی و معطوف به انتخابات سال آینده است. مرکز پژوهش های مجلس اصلا بانک اطلاعاتی ندارد که نرخ رشد اقتصادی را محاسبه کند.»

در حالی که مرکز آمار ایران نرخ رشد‌‌‌ اقتصاد‌‌‌ی د‌‌‌ر ‌سال ٩٤ را مثبت یک ‌د‌‌‌رصد‌‌‌ اعلام کرد‌‌‌ه است‌‌‌، مرکز پژوهش‌های مجلس به‌تازگی در گزارشی اد‌‌‌عا کرده‌‌‌ رشد‌‌‌ اقتصاد‌‌‌ی د‌‌‌ر ‌سال ٩٤ نزولی و معاد‌‌‌ل منفی ٠,٤‌ د‌‌‌رصد‌‌‌ بود‌‌‌ه است.

آیا آمار ارائه شده از سوی مرکز پژوهش های مجلس قابل استناد است؟

دکتر مهدی پازوکی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو گفت: «در ایران طبق قانون و عرف کارشناسی محاسبات تولید ناخالص ملی توسط دو مرکز انجام می شود که یکی مرکز آمار ایران و دیگری اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی است و سازمان های بین المللی نیز به آمار ارائه شده از سوی این دو مرکز استناد می کنند.»

وی ادامه داد: «در حالی که نرخ رشد اقتصادی در دوره احمدی نژاد منفی بود و بانک مرکزی اطلاعیه نمی داد اما از محاسبات خود عدول نمی کرد. لذا اگر بانک مرکزی به مرکز آمار ایران ایراد بگیرد کاملا قابل قبول است، اما مرکز پژوهش های مجلس اساسا کارشناسی در این زمینه ندارد.»

وی با بیان اینکه مجلس در نهایت می تواند تیم کارشناسی مرکز آمار را دعوت و ماخذ محاسبات آنها را درخواست کند گفت: «لذا مرکز پژوهش های مجلس اساسا صلاحیت ندارد که در این باره اظهارنظر کند چراکه نه تیم کارشناسی دارد و نه کار کارشناسی می کند.»

پازوکی اظهار کرد: «این سوال مطرح است که چرا در دوره احمدی نژاد که نرخ رشد اقتصادی منفی بود و آماری منتشر نمی شد، مرکز پژوهش های مجلس هیچ اظهارنظری نمی کرد؛ در حالی که مسئولین اقتصادی احمدی نژاد در سال 91 در داخل مجلس سخنرانی کرده و مدعی شدند نرخ رشد اقتصادی 5 درصد است و مصاحبه ها و اظهارات وزیر اقتصاد دولت احمدی نژاد در این باره موجود است.»

وی ادامه داد: «بنابراین این اقدام مرکز پژوهش های مجلس کاملا سیاسی و معطوف به انتخابات سال آینده است. مرکز پژوهش های مجلس اصلا بانک اطلاعاتی ندارد که نرخ رشد اقتصادی را محاسبه کند. اگر دارد کجاست و چه کسانی آن را محاسبه می کنند؟»

پازوکی درباره این انتقاد که رشد اقتصادی 4.4 درصدی در بهار 95 اشتغال زا نبوده و در سفره های مردم قابل لمس نیست، گفت: «اقتصاد ایران یکسری ظرفیت های خالی داشت. به طور مثال پیش از این در بخش کشاورزی سالانه 4 میلیون تن گندم وارد می کردیم اما امسال تقریبا به خودکفایی رسیدیم که این رشد تولید گندم در رشد اقتصادی تاثیر می گذارد.»

وی ادامه داد: «در صادرات نفت از 850 هزار بشکه به دو میلیون و 450 هزار بشکه رسیده ایم. این موضوع خود را در تولید ملی نشان می دهد. البته بنده قبول دارم که نرخ رشد 4.4 درصدی در سفره مردم دیده نمی شود چون تولید ناخالص ملی ما هنوز از سال 1389 پایین تر است.»

وی با بیان اینکه ایران باید به دنبال افزایش سرمایه گذاری خارجی باشد اظهار کرد: «امروز منتقدان از یکسو عنوان می کنند چرا بانک های بزرگ برای ایران حساب باز نمی کنند و از سوی دیگر با پذیرش FATF مخالفت می کنند؛ در حالی که اگر FATF را نپذیریم امکان همکاری با بانک های بزرگ وجود ندارد. لذا من در اینجا نوعی تضاد می بینم و معتقدم گروههای تندرو داخلی دنبال عدم موفقیت نه تنها دولت بلکه کشور هستند و اصلا نگاهی ملی ندارند.»

پازوکی در پاسخ به این سوال که اگر رشد تولید نفت را مستثنی کنیم، نرخ رشد اقتصادی سال 95 چقدر حاصل عملکرد دولت است؟، گفت: «اصلا قرار نیست دولت نرخ رشد اقتصادی را افزایش دهد. دولت فضای کسب و کار را اصلاح می کند و قرار نیست اقتصاد دولتی شود.»

وی ادامه داد: «ممکن است بخشی از رشد تولید گندم به دلیل افزایش نزولات آسمانی باشد اما به هر جهت دولت فضا را مناسب می کند.»

وی افزود: «اقتصاد ایران ظرفیت رسیدن به نرخ رشد 8 درصد را دارد منتهی منوط به اینکه فضا را برای سرمایه گذاران داخلی و به دنبال آن سرمایه گذران خارجی فراهم کنیم. به طور مثال در صنعت نفت قرار بوده بخش غیردولتی 17 میلیارد دلار سرمایه گذاری کند اما اکنون که شش ماه از سال گذشته هنوز یک دلار سرمایه گذاری نشده است. از سوی دیگر قرار است 36 ملیارد دلار به صورت IPC انجام بگیرد که هنوز در کش و قوس است.»

پازوکی در پاسخ به این سوال که از آنجا که رشد 4.4 درصدی سال 95 عمدتا ناشی از صادرات نفت بوده و اشتغال زا نبوده آیا این رشد می تواند ناپایدار باشد؟، گفت: «بله؛ این نرخ رشد می تواند ناپایدار باشد. در اقتصاد به رشد مستمر توسعه اقتصادی گفته می شود. اما اگر یک سال نزولات جوی خوب باشد تولید گندم افزایش یابد و سالی دیگر کاهش یابد این رشد قطعا ناپایدار خواهد بود.»

وی ادامه داد: «تکنولوژی ما در صنعت نفت 30 سال از دنیا عقب است. به همین دلیل بنده از قراردادهای جدید نفتی حمایت می کنم تا به دنبال سرمایه گذاری خارجی تکنولوژی جدید نیز وارد کشور شود. لذا برای اشتغال راهی جز افزایش سرمایه گذاری خارجی وجود ندارد؛ منتهی سرمایه گذاری خارجی بدون انتقال تکنولوژی مناسب نیست.»