فرارو- با نزدیک شدن به پایان سال 95 و ایام انتخابات یکی از مسائلی که بسیار مطرح می شود این است که چشم‌انداز وضعیت اقتصادی در کشور در سال آتی چگونه خواهد بود؟ آیا تحولات مثبتی که در سال 95 در این حوزه رخ داده است، ادامه پیدا می‌کند یا خیر؟
به گزارش فرارو، اقتصاد یکی از مهمترین مواردی است که در کارنامه دولت‌ها مورد توجه قرار می گیرد و از سوی دیگر بسیار اختلاف نظرها در باره آن وجود دارد. به عنوان مثال در دولت یازدهم رئیس جمهور و حتی سازمان آمار معتقدند که در سال 95 به رشد اقتصادی بیش از 4 درصد رسیده‌ایم اما منتقدان تاکید دارند که اگر اینگونه است چرا در زندگی مردم احساس نمی شود؟ یا اینکه معتقدند این رشد اقتصادی به نوعی کاذب است.
با این حال جدا از اینکه کدام یک از طرفین درست می‌گویند، همیشه چشم‌انداز اقتصاد اهمیت بسیاری داشته است. معمولا نگرانی از وضعیت موجود یک طرف ماجرا بوده است و طرف دیگر نگرانی ها و امیدها به آینده قرار داشته است و حالا که واپسین روزهای اسفندماه 95 سپری می شود، این سوال مطرح است که در سال آینده اقتصاد ایران به کدام سمت می رود؟
انکارکنندگان رشد اقتصادی بیسواد هستند
درهمین خصوص مهدی تقوی عضو هیات علمی دانشگاه علامه در گفت‌وگو با فرارو با تاکید بر موفقیت دولت در حوزه اقتصاد گفت: با توجه به عملکرد دولت در سال 95 قطعا این روند رو به جلو در سال آینده ادامه پیدا خواهد کرد. دولت در سال جاری موفق شده است که تورم را کنترل کند و رشد اقتصادی را به بیش از 4 درصد برساند. البته برخی معتقدند که این رشد اتفاق نیافتاده است.
وی تصریح کرد: اما به نظر من این افراد نه تنها مغرضانه اظهار نظر می کنند بلکه بسیار بیسواد هستند. رشد اقتصادی در کشور قطعا مثبت بوده است. البته نرخ رشد را در پایان سال محاسبه می‌کنند و هنوز اسفندماه به پایان نرسیده که بتوان نرخ رشد را اعلام کرد.
این استاد اقتصاد با بیان ارائه آمار از سوی دولتی ها، تاکید کرد: ما به حرف آقای جهانگیری یا آقای روحانی به‌عنوان اقتصاددان اتکا نمی‌کنیم، بلکه در کشور بانک مرکزی و مرکز آمار ایران هستند که نرخ رشد را اعلام می‌کنند. در همین راستا این مراکز باید اعلام کنند که به چه نرخ رشدی دست‌یافته‌ایم. البته به‌هرحال همین اندازه که آقای روحانی اقتصاد را از فلاکت دوره قبل به رونق فعلی رسانده، بسیار خوشایند است و موفقیت بزرگی محسوب می شود.
وی افزود: علاوه بر این باید در نظر داشت که به احتمال زیاد در سال آینده دارایی‌های بلوکه شده ایران از قبل انقلاب را که در حدود ۲۵۰ میلیون دلار بود، وصول می شود. همچنین اروپایی‌ها هم به دنبال این هستند که دارایی‌های بلوکه شده ایران در کشورهای خود را آزادکرده و به ایران باز پس دهند.
این اقتصاددان اظهار داشت: از زمان شکل‌گیری دولت یازدهم شاهد نرخ رشد مثبت، روابط خارجی بهتر و کاهش نرخ تورم هستیم. در دولت قبل با محدودیت‌هایی مواجه بودیم که کار را برای این دولت بسیار سخت کرده بود اما با تدبیر دولت یازدهم شاهدیم که در حوزه نفت از صادرات روزی یک میلیون بشکه به‌روزی 5/2 میلیون بشکه رسیده‌ایم. این در حالی است که برخی از کشورهای عربی گفته‌اند چون ایران در تحریم بوده، ما صادرات خود را کاهش خواهیم داد تا ایران بیش از سهمیه خود به تولید و صادرات نفت بپردازد. بنابراین آقای روحانی شوک اقتصادی مثبتی را با خود به ارمغان آورده است.
تقوی در پایان تاکید کرد: در مجموع باید در نظر داشت که دولت اقتصاد را در مسیر پیشرفت قرار داده است و به نوعی اقتصاد در سربالایی قرار گرفته است و شاید الان مردم این تحولات مثبت را احسا نکنند اما با توجه به نظریه های اقتصادی معمولا زمانی که اقتصاد یک کشور از حالت فاجعه آمیز دولت قبل خارج می شود و روند صعودی به خود می گیرد، حرکت بسیار کند و آرامی دارد. اما در ادامه سرعت بیشتری پیدا می کند و قابل لمس‌تر می شود. بنابراین به نظر من در سال آینده نه تنها مردم این تحولات را احساس خواهند کرد بلکه این روند پیشرفت ادامه پیدا می کند شاهد یک اقتصاد شکوفا خواهیم بود.
چشم انداز مثبت اقتصاد در گرو دیپلماسی و انتخاب مردم
همچنین مهدی پازوکی استاد اقتصاد دانشگاه علامه در گفت‌وگو با فرارو با مثبت ارزیابی کردن فعالیت های اقتصادی دولت، گفت: دولت یازدهم بعد از آغاز فعالیت خود یک روند درمانی برای اقتصاد کشور را آغاز کرد. زیرا به هرحال در شرایطی کشور را تحول گرفت که جدا از تحریم ها که فشار زیادی بر اقتصاد کشور وارد می کرد، یک اقتصاد بسیار مغشوش در کشور حاکم بود.
وی تصریح کرد: بنابراین دولت در گام نخست به دنبال رفع تحریم ها رفت و موفق شد این معضل بزرگ را رفع کند. همین مسئله باعث شد روابط اقتصادی با دیگر کشورها که تا حدود زیادی محدود شده بود، افزایش پیدا کند.
این اقتصاددان افزود: در پی این مسئله و افزایش فروش نفت، دولت موفق شد رشد اقتصادی که سال‌ها منفی بود را به مثبت تغییر دهد و تورم را کاهش دهد و کنترل کند. اما اینکه در سال 96 می تواند این روند صعودی را ادامه دهد باید گفت که این مسئله به دو عامل بستگی دارد.
پازوکی اظهار داشت: عامل نخست این است که آقای روحانی بتواند در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود و مردم مانع از ورود تندروها به پاستور شوند. یکی از بزرگترین نگرانی‌های موجود این است که بار دیگر مانند دولت‌های نهم و دهم تندروها قوه مجریه را در اختیار بگیرند. در چنین حالتی نه تنها این روند مثبت ادامه پیدا نمی کند بلکه می تواند موجب عقب گرد اقتصاد کشور شود.
وی گفت: عامل دوم رئیس جمهور آمریکا است.اگر سیاست خارجی ما فعال نباشد و دشمنان منطقه‌ای ما موفق شوند با قدرت‌های بین‌المللی مانند آمریکا لابی کنند و ما نفوذ در آسیای غربی را از دست بدهیم، می تواند تاثیرات بسیار منفی بر اقتصاد کشور بگذارد. رفتارهای اخیر دونالد ترامپ نشان می دهد که به دنبال این است که ایران را در موضع ضعف قرار دهد و اگر در این مسئله موفق شود قطعا تاثیرات بسیار منفی بر اقنصاد کشور خواهد گذاشت.
این استاد اقتصاد تصریح کرد: بنابراین به نظر من اقتصاد ایران تاحدود زیادی به دیپلماسی دولت گره خورده است لذا انتخاب مردم در انتخابات بسیار حائز اهمیت است. اگر مردم در انتخابات مانع از حضور تندروها در قوه مجریه نشوند، قاعدتا رویکرد اقتصادی و دیپلماسی تغییر خواهد کرد و کشور متضرر می شود. اما عکس این قضیه باعث می شود که روند صعودی که در اقتصاد به وجود آمده است ادامه پیدا کند و در سال آینده شاهد افزایش سرمایه‌گذاری نیز باشیم.
پازوکی در ادامه در تشریح این مسئله که دیپلماسی چه تاثیری میتواند در اقتصاد داشته باشد، گفت: این افزایش سرمایه‌گذاری هم از طریق دیپلماسی صورت می گیرد. به این شکل که اگر دولت موفق شود با کشورها جهان به خصوص اتحادیه اروپا ارتباط اقتصادی خود را افزایش دهد، متقابلا سرمایه‌گذاری در ایران افزایش پیدا خواهد کرد.
وی تصریح کرد: البته تحقق این مسئله هم سخت و دور از دسترس نیست. زیرا ایران دو خصوصیت دارد که بسیار مورد توجه و نیاز اروپایی ها است. اول اینکه انرژی ارزان دارد و دوم نیروی تحصیل کرده ارزان در ایران بسیار زیاد است.
این استاد اقتصاد در پایان افزود: در مجموع به عقیده من زمینه حرکت و شکوفای اقتصادی در کشور به وجود آمده است و قطعا در سال آینده مردم هم شاهد آن پیشرفت‌ها خواهند بود.
