زنان در حدود ۲۰ درصد از یک میلیارد و چهارصد میلیون فرد سیگاری در سراسر جهان را تشکیل می‌دهند و این آمار رو به افزایش است و شیوع رو به رشد استعمال دخانیات میان دختران، معضل مهمی به حساب می‌آید.
به گزارش ایسنا، طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۰ با عنوان «زنان و سلامت»، اعلام شد که آمار تبلیغات دخانی برای هدف قرار دادن دختران رو به افزایش است. آمار ۱۵۱ کشور مختلف نشان می‌دهد حدود هفت درصد دختران نوجوان سیگار مصرف می‌کنند، در حالی که میزان پسران نوجوان سیگاری در این کشورها ۱۲ درصد است. در برخی کشورها تعداد دختران و پسران سیگاری برابر است. دبیرکل سازمان بهداشت جهانی، دکتر مارگارت چان، در این گزارش گفته بود که «تامین، حفظ و ارتقای سلامت زنان الزامی است، زیرا فواید آن نه تنها برای نسل فعلی، بلکه برای نسل آینده نیز موثر واقع می‌شود».
سازمان بهداشت جهانی قصد دارد با ترغیب کشورها، به حمایت ویژه از زنان در برابر ترفندهای صنایع دخانی بپردازد؛ چون شرکت‌های دخانیات در سراسر دنیا قصد دارند با اغفال زنان، آنها را یک عمر در دام وابستگی به نیکوتین بیندازند. با پیروی از توصیه‌های این سازمان می‌توان آمار مرگ و میر، سکته‌های قلبی و مغزی، سرطان‌ها و بیماری‌های تنفسی رو به رشد شایع در زنان را کاهش داد. استعمال دخانیات طی قرن حاضر باعث مرگ و میر یک میلیارد نفر می‌شود؛ بنابراین پی بردن به اهمیت کاهش استعمال دخانیات در بین زنان و مبارزه با این معضل باعث نجات جان افراد بسیاری خواهد شد.
تاثیرات دخانیات بر بدن زنان
تحلیل‌های کمی در مورد آثار مختص جنسیت و مختص تنوع نژادی در سیاست‌های کنترل دخانیات وجود دارد، اما مطالعات نشان می‌دهد اتخاذ سیاست‌های یکسان کنترل دخانیات، به طور مشابه برای هر دو جنس و برای زیرگروه‌های مختلف جمعیتی در مردم یک کشور موثر نیست؛ به همین دلیل برای نشان دادن موثرتر نیازهای ویژه مردان و زنان در تمامی گروه‌های سنی، نگاه از منظر جنسیت را باید در اقدامات کنترل دخانیات مورد توجه قرار داد. در حقیقت، برای حدود یک قرن، صنعت دخانیات بر هنجارها و اختلافات دو جنس بزرگ نمایی کرده است تا با گذاشتن تاثیر منفی بر سلامت زنان و مردان، محصولات خود را توسعه دهد و شیوه‌های بازاریابی خود را گسترش و بازارهای خود را توسعه دهد. سن، نژاد و طبقه اجتماعی نیز نقش کلیدی در طراحی و گسترش راهبردهای بازاریابی صنعت دخانیات دارند. نکته حائز اهمیت این است که سیاست‌های کنترل دخانیات باید با این فشارها مقابله کرده، مصرف دخانیات را کاهش داده و سلامت مردان و زنان را در جهان بهبود بخشد.
از سوی دیگر، زنان با نقش مهم خود در تربیت فرزندان می‌توانند موجب پیشگیری از شروع مصرف مواد دخانی در نوجوانان شوند. ضمن این که عوارض استعمال دخانیات بر هر دو جنس یکسان نیست و در زنان به مراتب شدیدتر است.
عوارض استعمال دخانیات و تفاوت‌های جنسیتی
عوارض اصلی استعمال دخانیات عبارتند از بیماری‌های قلبی – عروقی و سکته مغزی، بیماری‌های قفسه سینه و ریه (شامل سرطان ریه) و بسیاری از سرطان‌های دیگر شامل سرطان دهان، حلق، حنجره، مری، معده، لوزالمعده، مثانه، کلیه، خون، پستان و دهانه رحم. عموما هر دو جنس قربانی ناتوانی و مرگ ناشی از این بیماری‌ها می‌شوند، اما شواهد روزافزونی نشان می‌دهد که این بیماری‌ها اجزای مختص جنس دارند؛ برای مثال زنان در سطوح تماس پائین‌تری با دود سیگار به سرطان ریه مبتلا می‌شوند. بیماری آدنوکارسینومای ریه در بین زنان سیگاری شایع‌تر از مردان سیگاری است و می‌تواند ناشی از رفتارهای ناشی از جنسیت مانندپک‌های عمیق‌تر به سیگار باشد. محصولات مختص جنس خاص مانند سیگارهای سبک نیز نشانه دیگری از این موضوع است.
اثرات استعمال دخانیات بر سلامت ریه که با ابتلا به بیماری‌هایی نظیر سرطان و بیماری‌های انسدادی مزمن ریه خود را نشان می‌دهد، بر اساس جنسیت، طبیعت متفاوتی دارند و زنان در سنین ابتدایی بلوغ و سریع‌تر به بیماری‌های ریه مبتلا می‌شوند. آثار مختص جنس بر سیستم تولید مثل و توانایی جنسی زنان و مردان نیز بروز می‌کند. اثرات استعمال دخانیات در حاملگی، متعدد است و شامل مشکلات حین زایمان و کاهش میزان شیردهی، کاهش وزن هنگام تولد نوزاد و مرگ ناگهانی نوزاد و آثار درازمدت احتمالی بر رفتار کودک و استعداد اعتیاد به نیکوتین در سال‌های بعدی زندگی می‌شود.
سایر موضوعات مرتبط با سلامت زنان که تحت تاثیر استعمال دخانیات هستند، شامل سرطان گردن رحم و بیماری‌های استخوان و افزایش مرگ و میر ناشی از سرطان پستان در زنان سیگاری هستند. اثرات استعمال دخانیات بر سلامت کودکان و نوجوانان دختر و پسر با دقت کمتری مستند شده‌اند. شواهدی موجود است که استعمال دخانیات بر بدن کودکان در حال رشد، اثر سوء دارد و می‌تواند موجب افزایش ابتلای بعدی کودکان دختر به سرطان پستان شود.
