فرارو- حصن کیفا Hasankeyf شهری باستانی در کرانه‌ی رودخانه‌ی دجله، در استان باتمان و در بخش جنوبی کشور ترکیه است.
این شهر باستانی، سال‌های زیادی را تحت تصرف امپراتوری‌های روم، بیزانس و عثمانی بوده است و همین تاریخچه‌ی باستانی این شهر قدیمی، باعث شده تا گردشگران زیادی از بنا‌ها و غار‌ها و دژ‌های باقی‌مانده از دوران مختلف، بازدید کنند. در میان سازه‌های مهم حصن کیفا، بقایای کاخ آرتور از قرن ۱۲، مسجدی از سال ۱۴۰۹ و آرامگاه استوانه‌ای زینال‌بی را می‌شود نام برد.
در اواخر ۱۹۹۰ حصن کیفا به مسئله مهمی تبدیل شد، زیرا سد ایلی‌سو (بخشی از پروژه عظیم جنوب شرق آناتولی) این شهر باستانی را در معرض نابودی قرار می‌داد.
مسئولین ترکیه معتقدند که این سد، تولید انرژی و آبیاری را برای منطقه فراهم می‌کند، به پیشرفت شهری کمک می‌کند و باعث ایجاد شغل برای مردم محلی می‌شود. همچنین آنها اعتقاد دارند که این سد مکانی برای جذب توریست و ورزش‌های آبی خواهد شد. این در حالی است که برخی از فعالان محیط زیست و اهالی منطقه با نظر اعلام شده از سوی دولت موافق نیستند.
برخی از کارشناسان و باستان‌شناسان نیز اعلام کرده‌اند که با پایان پروژه ساخت سد در حصن کیفا، بیش از ۳۰۰ اثر باستانی و نزدیک به ۲۰۰ زیستگاه به نابودی کشیده خواهد شد. همین امر سبب شده است مردم ترکیه به شدت خشمگین و معترض شوند.
طرح ساخت چنین سدی، برای نخستین مرتبه در دهه‌ی ۵۰ میلادی مطرح شد. کنسرسیوم سد ایلی‌سو، پس از اعلام بانک جهانی در سال ۲۰۰۸ میلادی، مبنی بر عدم موفقیت خود در حفظ استاندارد‌های محافظت از میراث فرهنگی در طی این پروژه، از ادامه‌ی سرمایه‌گذاری خودداری و آن را متوقف کرد. این در حالی است که این پروژه یک بار دیگر شروع شده و در سال‌های اخیر نیز پیشرفت‌هایی را به خود دیده است.
عکس‌ها: رویترز
بگذار بيفتد و بيند سزاى خويش