فرارو- موضع‌گیری دولت دونالد ترامپ درباره پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی، رویکرد سرسختانه ترامپ در برابر ایران و نیز همسویی او با محافل تندرو ضدایرانی در واشنگتن را نشان داد.
به گزارش فرارو، سرانجام پس از مدت‌ها فشار سنگین رسانه‌ای و سیاسی بر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، کاخ سفید در ۲۰ نوامبر با صدور بیانیه‌ای درباره موضع دولت آمریکا در خصوص پرونده خاشقجی تقریبا این پرونده را مختومه اعلام کرد. علیرغم خشم عمومی، ترامپ بنا به دلایل متعدد، که برخی از آن‌ها مستقیما با ایران مرتبط هستند، از اعمال فشار واقعی بر حکومت عربستان، مشخصا محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، خودداری کرد.
بیانیه ترامپ به دو دلیل برخی ناظران و رسانه‌ها را غافلگیر کرد. نخست آنکه از محکوم کردن ریاض یا ولیعهد آن اجتناب کرد. دوم، به طرز عجیبی روی ایران متمرکز بود به طوری که دو پارگراف اول آن با ایران مرتبط بود. در بیانیه ترامپ آمده: "جهان جای بسیار خطرناکی است. برای مثال، کشور ایران، مسئول جنگ نیابتی خونین علیه عربستان در یمن است، سعی می‌کند تلاش شکننده عراق به سوی دمکراسی را بی‌ثبات کند، از گروه تروریستی حزب الله در لبنان حمایت می‌کند".
ترامپ در ادامه لیستی از ادعا‌ها علیه ایران مطرح و حتی به شعار "مرگ بر آمریکا" هم اشاره کرد.
رسانه‌های برجسته آمریکایی انتظار داشتند که ترامپ موضع نیرومندی علیه عربستان بگیرد. اما این مسئله نه تنها اتفاق نیفتاد بلکه ترامپ از عربستان دفاع کرد. حتی بیانیه او با عنوان" بیانیه‌ای از جانب رئیس‌جمهور دونالد جی ترامپ در خصوص ایستادن در کنار عربستان سعودی" صادر شد.
بیانیه ترامپ خشم محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، را برانگیخت. ظریف در توئیتر نوشت: "آقای ترامپ به طرز عجیبی اولین پارگراف بیانیه ننگینش درباره وحشی‌گری‌های سعودی را به متهم کردن ایران به همه نوع نابسامانی که به فکرش می‌رسد، اختصاص داد". ظریف در ادامه با کنایه گفته شاید ایران مقصر آتش‌سوزی کالیفرنیا هم هست.
پرسشی که اینجا مطرح می‌شود این است که چرا در بیانیه‌ای که انتظار می‌رفت درباره ماجرای خاشقجی باشد، به ایران اشاره می‌کند؟ بخشی از پاسخ این پرسش را می‌توان از خود بیانیه استخراج کرد. ترامپ در بیانیه‌اش گفت: "آن‌ها (سعودی‌ها) در مبارزه بسیار مهم ما علیه ایران متحد فوق‌العاده‌ای بوده‌اند".
اگر چه متن بیانیه به لحن و گفتار ترامپ بسیار شبیه است، اما برخی معتقدند که متن آن توسط خود ترامپ نوشته نشده است. یک منبع نزدیک به کاخ سفید به کورت میلز، خبرنگار امور خارجی مجله نشنال اینترست، گفته متن بیانیه واقعا طوری نوشته شده تا از لحن ترامپ تقلید کند. علاوه بر این، سناتور راند پُل اعلام کرده این بیانیه توسط جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا، نوشته شده است.
به هر حال، فارغ از اینکه چه کسی این بیانیه را نوشته است، یک نکته آشکار شده است: ترامپ در مورد ایران به شدت تحت نفوذ محافل تندروی واشنگتن قرار گرفته است. میلز طی یادداشتی در مجله مزبور، گفته ترامپ در ماجرای خاشقجی، جانب تندرو‌های ضدایرانی را گرفته است. این تحلیلگر نوشت: "از دیدگاه من، ایران در کانون سیاست خارجی درحال ظهور دولت ترامپ است نه روسیه یا کره شمالی".
به گفته میلز، لحن ترامپ در برابر روسیه و کره شمالی، بخصوص در سال ۲۰۱۸، بسیار آشتی‌جویانه‌تر شده است. اما در مقابل ایران، او، فعلا، با تندروترین عناصر آمریکا همسو شده است.
پس از صدور بیانیه ترامپ، که با انتقادات تندی از جانب برخی رسانه‌ها و سیاستمداران مواجه شده، محافل نزدیک به محافظه‌کاران به توجیه موضع ترامپ پرداختند. به عنوان نمونه، مایکل دوران، پژوهشگر ارشد انستیتوی هادسون، و تونی بدران، پژوهشگر بنیاد دفاع از دمکراسی‌ها، طی یادداشتی در روزنامه نیویورک‌تایمز، موضع ترامپ در قبال عربستان را درست دانستند. آن‌ها در یادداشتی با عنوان "ترامپ گستاخ است، اما درباره عربستان درست می‌گوید"، با توجیه اینگه ترامپ برای مقابله با ایران به عربستان نیاز دارد، ادعا کردند بیانیه او به لحاظ استراتژیک درست و زیرکانه است.
از دیدگاه محافل محافظه‌کاران آمریکایی، اگر چه قتل خاشقجی وحشتناک و محکوم است، اما در سحطی نیست که ارزش به خطر انداختن رابطه واشنکتن و ریاض را داشته باشد. چرا که ریاض، چه به لحاظ نفتی و چه به لحاظ نظامی و امنیتی، نقش برجسته‌ای در کارزار فشار حداکثری کاخ سفید علیه ایران دارد. به همین دلیل، حداقل در مقطع فعلی، نباید از آن دور شد.
