آیا داستان فیلمهای علمیتخیلی درباره سفر انسان به کره مریخ به حقیقت بدل خواهد شد؟ آیا روزی خواهد رسید که سفر به دیگر ستارگان و از جمله مریخ از حد رویایی دور و دراز، به اتفاقی عادی برای بشر تبدیل شود؟ آیا گفتههای دانشمندان با این مضمون که انسان در اوایل دهه ۲۰۳۰ روی مریخ خواهد بود به واقعیت بدل خواهند شد؟
به گزارش شفقنا به نقل از میرور، در گزارشی با اشاره به اینکه فضانوردان در حال تمرین برای فرود روی سیاره سرخ یا همان مریخ هستند، وعده زندگی انسانها روی کره مریخ را داده است. بهباور نویسنده این گزارش اینکه از سالهای دهه ۱۹۷۰ به اینسو انسان نتوانسته سفری به مریخ داشته باشد، چندان هم موضوع نگران کنندهای نیست. چون بشر در تدارک این است که نه تنها به مدار مریخ برود، که این روزها در تدارک پاگذاشتن روی خاک مریخ است.
گزارش میرور چنین آغاز میشود: بهنظر میرسد تمرینات فضانوردان برای انجام هرچهبهتر ماموریتشان در سیاره سرخ این موضوع را نوید میدهد که انسان میتواند در سالهای دهه ۲۰۳۰ زندگی روی کره مریخ را تجربه کند.
زندگی در مریخ از دیرباز رویای انسان بوده و این سیاره سرخ جذابیتی تام و تمام برای ابنای بشر داشته است. حالا به نظر میرسد این رویا بزودی محقق خواهد شد، زیرا کشورها و سازمانهای زیادی همزمان در حال کار بر روی پروژه جاهطلبانهای هستند که قرار است رویای پاگذاشتن انسان بر روی مریخ را به واقعیت تعبیر کند. این پروژه جزئی از طرحی عمومی است که در سال ۲۰۱۱ آغاز شد و طی آن ده سازمان مهم فضایی یک گروه مشترک تشکیل دادند تا برنامههایشان برای دیدار از سیاره سرخ را با هم پیش ببرند.
در این بین البته این پرسش که بشر در طول سالها و نسلهای متمادی از خودش پرسیده که «آیا زندگی روی مریخ وجود دارد یا نه» میتواند کیفیت حضور فضانوردان را در این کره جذاب تعیین کند. پرسشی بیپاسخ مانده که البته احتمال زیادی دارد طی دو دهه آینده به یک پاسخ مثبت قطعی برسد- چرا که دانشمندان و فضانوردان امیدواری زیادی دارند که مردم را به سیاره سرخ بفرستند.
درواقع میتوان گفت: تا دو دهه آتی ممکن است در مریخ نتوانیم به آدم کوچولوهای سبز، چون آنهایی که در فیلمها دیدهایم، برخورد کنیم، اما بیتردید شاید بشود آدمهایی با لباس فضانوردان که در کپسولهای کوچک زندگی میکنند، را ملاقات کرد. این اتفاق بیست سال بعد از این رخ خواهد داد که ناسا با ارسال فضاپیمای پثفایندر به مریخ، از طریق روباتهای تخصصی حجم وسیعی از اطلاعات را به زمین فرستاد. پس از آن ناسا این جریان را بارها و بارها ادامه داده، بهخصوص در سالهای اخیر که با ارسال هشت روبات از هشت کشور دنیا روند تحقیقات فضایی درباره مریخ را تبدیل به رخدادی جهانی کرده است. در روند این تحقیقات یافته شدن آب این امیدواری را ایجاد کرده که زندگی نیز در مریخ قابل حصول باشد. این اقدام میتواند در ادامه هشدارهای استفان هاوکینگ باشد که در آخرین روزهای عمرش گفته بود نفسهای زیست انسان روی زمین به شماره افتاده و بشر باید در صد سال آینده دنبال سیارهای دیگر برای تشکیل جامعه انسانی باشد. هاوکینگ گفته بود: «زمین برای انسانها بسیار کوچک شده و منابع فیزیکی بشر به کمبود هشداردهندهای رسیده است. ما داریم فضا کم میآوریم و تنها راهی که باقی مانده رفتن به دنیاهای دیگر است».
دانشمندی دیگر، برایان کاکس هم گفته: «ما به یک نقطه تصمیمگیری در تمدنمان رسیدهایم. برای نخستین بار در تاریخ ما تکنولوژی مورد نیاز را برای اینکه انسانها را دارای جوامع چند سیارهای کنیم، بهرهمندیم. مریخ تمام چیزهای مورد نیاز برای زندگی را در خود دارد».
جوامع علمی دنیا با این پیشبینیها مخالفتی نشان ندادهاند. درواقع دانشمندان بر این باورند که انسان در ۱۵ تا ۲۰ سال دیگر خواهد توانست روی مریخ زندگی کند. شرایط هم گواهی بر این پیشبینی است. در شرایطیکه شرکتهای خصوصی متعددی درباره پتانسیل تجاری ماموریت سفر به مریخ بررسی میکنند، بهنظر میرسد تشکیل جوامع انسانی بر سیاره سرخ چندان هم دور از دسترس نیست.
یکی از این شرکتهای چندگانه سازمان مارس وان یا سازمان مریخ یک است که در تدارک آموزش فضانوردانی خاص برای یک ماموریت ۶ تا ۸ ماهه به مریخ در سال ۲۰۳۱ است. گفته میشود این گروه برای محافظت از تشعشعات سیاره مریخ باید لباسهای مخصوص پوشیده و در کپسولهایی ویژه زندگی کنند.
اسپیس ایکس شرکت متعلق به ایلان ماسک نامدار نیز همزمان ارسال راکتهایی را به مریخ مورد آزمایش قرار میدهد. این شرکت در تلاش است در سال ۲۰۲۶ اولین ماموریت مریخ با حضور انسان را به انجام برساند.
این تلاشها چشماندازی امیدوارکننده برای انسان ایجاد کرده است. دانشمند فضایی مگی آدرین پوکوک میگوید که «اگر خوشبین باشیم، میتوانیم امیدوار باشیم که طی ۱۵ یا ۲۰ سال آینده بالاخره انسانی را در مریخ خواهیم دید». فارغ از این تلاشهای منفرد که امیدها را برای این دستاورد بزرگ افزایش داده، آنچه این وعدهها را مبنی بر اینکه «در اواسط دهه ۲۰۳۰ پای بر خاک مریخ خواهیم گذاشت» پررنگتر میکند، تنوع برنامهریزیها برای حصول این دستاورد است. در حقیقت گفته میشود که اکنون برنامهریزیها بر این اساس انجام شده که کار به یکی از این دو روش انجام گیرد: راه اول میتواند فرستادن دوباره فضانوردان به ماه یا یک سیاره دیگر باشد. یعنی یک ماموریت انسانی به سوی نزدیکترین ستاره. فقط هم به این دلیل که این راه به فضانوردان کمک خواهد کرد که تکنولوژی و علم لازم برای پای گذاشتن بر این سیارهها را فراهم آورد. راه دوم نیز انجام ماموریتهای رباتیک است، در ادامه ماموریتی که چندی پیش با ارسال هشت روبات به مریخ به انجام رسید. گفته میشود این روند تدریجی در نهایت رفتن فضانوردان به مریخ را فراهم خواهد کرد.
حالا بهنظر میرسد هدف جدیدی پیش روی انسان شکل گرفته. هدفی که شاید ادامه نسل انسان را تضمین کند. چه زمین شرایط خوبی داشته باشد و چه نه؛ مسکونی کردن مریخ یا دیگر سیارهها بهمعنای افزایش امکانات زیستی برای انسان است. بشر بیتردید این فرصت را از دست نخواهد داد.