آیت‌الله مصباح: خوردن گوشت گوسفند می‌تواند حرام هم باشد

آیت‌الله مصباح یزدی گفت: خوردن گوشت گوسفند سفارش هم شده اما اگر در شرایطی قرار گیرد، می‌تواند حرام هم باشد.

«آیت‌الله مصباح یزدی در مراسم اختتامیه اجلاسیه مسئولان انجمن‌های هنری سازمان بسیج هنرمندان کشور که در سالن همایش‌های مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) برگزار شد، گفت: بسیاری از مسلمانان در جهان حتی با مقوله هنر ارتباط ذهنی دقیقی ندارند و فکر می‌کنند که هنر بی گناه امکان ندارد. اگر تعریف هنر و گناه با هم انجام شود، مشخص می‌شود که چقدر با هم تفاوت دارند.

او گفت: نمی‌شود هر هنری را بد دانست و اگر جایی نیز بد است باید ببینیم که چه اتفاقی افتاده است. خوردن گوشت گوسفند سفارش هم شده است ولی اگر در شرایطی قرار گیرد، می‌تواند حرام هم باشد. هنر نیز همین گونه است و اگر شرایط آن تغییر کند و نیت و تأثیرگذاری آن عوض شود، شرایط نتیجه‌ای آن نیز تغییر می‌کند.»

متن کامل سخنان مصباح یزدی را در ادامه بخوانیم:

آیت الله مصباح یزدی، در مراسم اختتامیه اجلاسیه مسئولان انجمن‌های هنری سازمان بسیج هنرمندان کشور که در سالن همایش‌های مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد گفت: در بسیاری از امور زندگی اجتماعی خود ابهام‌هایی وجود دارد که باعث بداندیشی و بدرفتاری‌ها و بد آموزی‌هایی می‌شود که شاید بیش از ۹۰ درصد آنها فاقد غرض سو است.

به گزارش روابط عمومی سازمان بسیج هنرمندان کشور، وی افزود: بقای بشر به ازدواج است و ازدواج نیز به یک عمل طبیعی نیازمند است؛ اگر این کار با یک جمله انکحت توأم باشد، عبادت است و حتی نگاهی که دو همسر به هم می‌کنند نیز عبادت است ولی اگر این رابطه به شکل آزاد بود رفتار آنها به شکل طبیعی است و تفاوتی با پیش از و پس از آن ندارد.

رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) عنوان کرد: بسیاری از مسائل هستند که با اندکی تغییر کیفیت در کار و حتی تغییر نیت، ارزش کار را بالا و پایین می‌برند؛ به عنوان مثال دو نفر در حال نماز هستند ولی یک نفر برای مردم و دیگری برای خدا عبادت می‌کند؛ در شکل این دو عمل تفاوتی وجود نداشت ولی آنچه ارزش‌ها را متفاوت کرد، نیت افراد بود.

وی اظهار کرد: پیش از انقلاب افرادی برای مبارزه با دستگاه پهلوی آموزش دیدند و گاهی نیز افرادی را نیز ترور کردند و حرف آنها نیز آن بود که می‌خواهیم با دستگاه ظلم و ستم مبارزه کنیم؛ شاید بانیان این گروه با نیت خیر خدمت به مردم و اجتماع این کار را کرده باشند ولی در عمل، تدریجاً با افرادی همپا شدند که گرایش‌های چپ داشتند و اعتقادی به دین نداشتند؛ این حرکت با هم همراه شدند و در اوایل انقلاب بهترین ذخیره‌های کشور را با ترور از ما بگیرند.

آیت الله مصباح یزدی بیان کرد: مشکل این بود که چارچوب کار آنها با احکام الهی همراه شود و اگر نیت‌های الهی به نفس انسانی بازگردد کارها سخت می‌شود؛ این گروه بزرگترین ذخایر انسانی کشور را در شرایطی که بیشترین نیاز را به آنها داشتیم از ما گرفتند؛ اگر کارها روی هوس و منفعت دنیوی و چشم و هم چشمی و رقابت انجام شود، آن کار فرجام مطلوبی نخواهد داشت؛ بارها نیز این امر را آزموده‌ایم.

وی اظهار کرد: برخی مسائل اجتماعی و فنی ربطی به دین ندارد؛ از جمله آنها می‌توان به اهمیت حفظ امنیت و اهمیت کار و… اشاره کرد؛ بسیاری از امور در این حوزه تابع سلایق است و مرتبط به زندگی جدی مردم نیست؛ مسئولیت‌های ما در عرصه‌هایی است که همه مردم به شکل یکسان به آنها نیاز دارند و باید در یک حالت خالصانه به آن عمل کرد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عنوان کرد: خالی کردن دین از محتوای زندگی جدی انسان به معنی سکولاریسم است؛ امروز تمام قدرت‌های بزرگ دنیا همین امر را به شکل‌های مختلف تقویت و توطئه و تربیت می‌کنند و بر این اساس عوامل مختلفی را نیز استفاده می‌کنند.

وی گفت: همین گروه سعی می‌کنند این مسئله را نهادینه کنند که هنر نیز سلیقه‌ای است و ربطی به دین ندارد؛ تمامی ادیان و نژادها از شرق و غرب عالم گرفته یک نوع هنری دارند، پس نباید آن را هنر اسلامی و غیر اسلامی بنامیم و آن را منوط به دین کنیم.

آیت الله مصباح یزدی یادآور شد: تصور دیگر این است که تصور ما از دین را تغییر داده‌اند؛ امروزه گام اول انقلاب را با تمام پیچ و خم‌ها و… گذارنده‌ایم و دشمنان نیز تصریح دارند که در این گام موفق بوده‌ایم؛ کسانی که روی دشمنی انقلاب را ناموفق می‌دانند از روی غرض ورزی عنوان می‌کنند ولی برای گام دوم مسائلی که در گام اول ابهام داشت و باعث شد که کمتر از آن استفاده کنیم و یا تضاد بین دو گروه ایجاد می‌شد از بین برود.

وی عنوان کرد: همین ابهامات باعث شد که نیروهای بسیاری صرف اصطکاک شود و نتیجه و برایند آن به صفر رسید؛ رسیدن به جایگاه هنر در جامعه و ارتباط با دین و اهداف انقلاب نیز از نکات بسیار مهمی است که باید به آن پرداخت؛ ابهام در حوزه ارزشیابی عرصه‌ای مختلف از جمله هنر از جمله چالش‌های دوران اول انقلاب بود.

وی با اشاره به اینکه هنر ارتباط مستقیمی با زیبایی و معنویت دارد، گفت: هنرمندان بسیجی باید اصل هنر را بدون هیچ مشکلی به مردم جامعه منتقل کنند تا جامعه با ابزار هنر به سمت تعالی هدایت شود.

استاد حوزه علمیه قم یادآور شد: بسیاری از مسلمانان در جهان حتی با مقوله هنر ارتباط ذهنی دقیقی ندارند و فکر می‌کنند که هنر بی‌گناه امکان ندارد؛ اگر تعریف هنر و گناه با هم انجام شود مشخص می‌شود که چقدر با هم تفاوت دارند.

وی گفت: نمی‌شود هر هنری را بد دانست و اگر جایی نیز بد است باید ببینیم که چه اتفاقی افتاده است؛ خوردن گوشت گوسفند سفارش هم شده است ولی اگر در شرایطی قرار گیرد می‌تواند حرام هم باشد؛ هنر نیز همین گونه است و اگر شرایط آن تغییر کند و نیت و تأثیرگذاری آن عوض شود شرایط نتیجه‌ای آن نیز تغییر می‌کند.

آیت الله مصباح یزدی عنوان کرد: امروز در مفهوم رایج هنر، هنر با زیبایی توأم است؛ ولی زیبایی نیز مفهومی دارد که در ادبیات رایج ما به دیدنی‌ها و گاهی به شنیدنی‌ها تفهیم می‌شود؛ یک سری خواسته‌های انسانی است و لذاتی است که انسان‌ها همیشه به دنبال حس آنها هستند؛ خداوند می‌فرمایند که یکی از حکمت‌های خلقت عالم، زیبایی است؛ در خصوص آسمان بیان می‌کند که آسمان را به شکلی خلق کردیم که وقتی در شب به آسمان می‌نگرید از نگاه کردن به ستاره‌ها لذت ببرید.

وی یادآور شد: این زینت‌ها و زیبایی‌ها نیز زمینه‌ای برای انتخاب ما فراهم می‌کنند؛ همه آنچه که ما روی زمین می‌بینیم، در واقع یک زینت‌هایی برای زمین است زیرا اگر زمین هموار بود انسان‌ها از نگاه کردن به آنها خسته می‌شدند؛ به همین دلیل است که گاهی اوقات نگاه کردن به صحرا نیز لذت بخش است.

رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) عنوان کرد: خداوند می‌فرماید حتی جمع آوری گوسفندان نیز زیبایی شناسی خاصی در خود دارد که انسان را مشعوف می‌کند؛ خداوند ما را به درک زیبایی شناسی خاص توحیدی سفارش می‌کند.

استاد حوزه علمیه قم گفت: دایره اختیار انسان بسیار گسترده شده که حتی در دایره خوردن غذاها هم به همین شکل است؛ یک سری مسائل دارای زینت‌های طبیعی هستند؛ نکته دیگر است که استفاده از نعمات الهی به چه شکل است؟ اینجاست که پای دین به میان می‌آید و دین راه را نشان می‌دهد.

وی عنوان کرد: خدا به ما می‌گوید که زندگی انسان در دنیا به سان یک آزمایشگاه است که در این زندگی می‌توانند به عرصه‌ای بروند که این عرصه دارای مرز نیست و هیچگاه تمام نمی‌شود؛ اصل هدف دین آن است که به ما این هدف را بفهماند که این هدف ورای این زندگی محدود است.

آیت الله مصباح یزدی بیان کرد: بخشی از هنرها است که با گوش انسان سروکار دارد؛ همه ما می‌دانیم که در دستورات اسلام در خصوص استفاده از زینت‌های زندگی برای عبادت خدا است؛ وقتی انسان در امور اجتماعی و عبادی حاضر می‌شود بر اساس فرموده اسلام باید زینت داشته باشد و معطر باشد.

وی گفت: زیبا سخن گفتن نیز نوعی هنر است؛ هنرهایی چون نمایش و فیلم و… نیز هنرهایی کامل شده برخی دیگر از هنرها است؛ پس از سیر هنر به مراحل مختلف مجموعه این هنرها به شکل فیلم‌ها درآمد؛ هنر ساخت فیلم نیز نعمت الهی است هرچند از غرب گرفته باشیم؛ این امر به سان همان داروهایی است که فرمول آن را از غرب ایجاد کرده ایم.

رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) یادآور شد: اگر یک کیفیت هنر، منع شده به معنی این نیست که خداوند با هنر مشکل دارد، بلکه به این معنی است که ممکن است کیفیتی از هنر باعث شود که به انسان ضرری برسد؛ استفاده از هنرها به سان استفاده از نعمات است ولی همین نعمات نیز مرزهایی دارد؛ در روایات آمده که کسی که قرآن را با صدای خوش نخواند از ما نیست؛ امام علی از هنرمندان بی نظیر تاریخ بشریت است.

وی بیان کرد: در زمینه چارچوب گذاری‌های اصیل در حوزه هنر کوتاهی‌هایی انجام شده است؛ کشور ما در حوزه علمی و نظامی و… توانمند است و امروز خود را در این حوزه‌ها خودکفا می‌بینیم ولی باید جهات فکری اموری چون هنر باید تبیین شود؛ باید اعتراف کنیم که ما نیز در این عرصه یعنی تبیین مباحث هنری و فکری آن کم کاری شده است.