فرارو- سردار سرلشکر پاسدار محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، روز یکشنبه در رأس یک هیئت عالیرتبه نظامی ایرانی، برای شرکت در اجلاسیه سه جانبه روسای ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای ایران، عراق و سوریه عازم دمشق شد.
به گزارش فرارو، برای دومین بار ظرف کمتر از شش ماه، سردار باقری به سوریه رفته است. «ارتقای همکاریهای دفاعی و نظامی، مشورت و همفکری درباره مبارزه با تروریسم و ایجاد هماهنگی و همافزایی سه کشور ایران، عراق و سوریه در تداوم مقابله با گروههای تروریستی و بررسی آخرین راهکاری ایجاد ثبات و تامین امنیت منطقه» به عنوان اهداف سفر سرلشکر باقری قلمداد شده است. علاوه بر این، باقری از مستشاران ایران در سوریه هم بازدید خواهد کرد.
جنگ داخلی سوریه پس از تقریبا هشت سال، به پایان رسیده است. اکثر گروههای اپوزیسیون و نیز جریانهای تروریستی شکست خوردهاند. در حال حاضر، حضور نیروهای خارجی یکی از مهمترین چالشها در سوریه است. نیروهای آمریکا و برخی گروههای نزدیک به دولت ترکیه در کنار احزاب مسلح کردی، آخرین مانع بازگشت سیطره دولت سوریه بر کل قلمرو خود است.
همزمان با سفر سردار باقری، روزنامه آمریکایی والستریت ژورنال، از قول مقامات آمریکایی مدعد شد که ارتش آمریکا قصد دارد حدود ۱۰۰۰ سرباز خود را در سوریه نگه دارد. اما، ژوزف دانفورد، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح آمریکا، این امر را تکذیب کرد و گفت: ارتش آمریکا هنوز به دستورات رئیسجمهور کشورش مبنی بر کاهش نیروهای آمریکا در سوریه پایبند است. حدود سه ماه پیش، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، ناگهان دستور خروج دو هزار سرباز آمریکایی از سوریه را صادر کرد. اما این دستور با مخالفت برخی محافل آمریکایی و منطقهای مواجه شد و اجرای آن به تعویق افتاد.
سردار باقری در بدو ورود به دمشق، بر لزوم خروج نیروهایی که بدون اجازه دولت سوریه در این کشور حضور دارند، تاکید کرد و گفت: «این مسئله در اجلاس سه جانبه ایران، سوریه و عراق مورد تاکید قرار خواهد گرفت. همانگونه که ایران به دعوت رسمی دولت سوریه آمده، حضور نیروهای سایر کشورها نیز باید با هماهنگی و مجوز دولت سوریه باشد.» او در ادامه، با اشاره به حضور نیروهای خارجی در منطقه ادلب و منطقه شرق فرات، تصریح کرد: «باید این نیروها هر چه زودتر آن مناطق را ترک کنند.»
هرچند که سفر سردار باقری به سوریه، اهداف نظامی دارد. اما برخی رسانههای عربی ادعا میکنند تامین امنیت راههای تجاری میان تهران و دمشق بخشی از اهداف این سفر است. منابع سیاسی در دمشق، به روزنامه الشرق الاوسط گفتهاند که در اجلاس سهجانبه مقامات نظامی ایران، سوریه و عراق محورهایی همچون ایجاد امنیت در مرزهای عراق و سوریه، برقراری امنیت در مسیرهای حمل و نقل زمینی بین ایران و سوریه از طریق عراق، بازگشایی دو گذرگاه القائم و الولید بین سوریه و عراق و پاکسازی منطقه از بقایای داعش بررسی میشود. طبق ادعای این منابع، پس از بازگشت تحریمهای آمریکا علیه ایران، این کشور راه اندازی مسیرهای حملونقل زمینی و تامین امنیت آنها را در اولویت قرار داده است.
در روزهای اخیر، در رسانههای عربی و غربی ادعا شد که ایران بزودی امتیاز مدیریت بندر لاذقیه را خواهد گرفت و در این باره میان ایران و سوریه گفتگوهایی در جریان است. برخی رسانهها هم ادعا میکنند شرکتهای ایرانی فعالیت در بندر لاذقیه را شروع کردهاند.
منابع تجاری در لبنان میگویند ایران مقادیر زیادی از فولاد خود را از طریق بندر لاذقیه به لبنان صادر میکند. این کالا از طریق دریا و با عبور از کانال سوئز مصر از طریق دریای مدیترانه به بندر لاذقیه میرود و از آنجا با کامیون به لبنان صادر میشود. اما ظاهرا آمریکایی متوجه عبور کشتیهای تجاری ایران از کانال سوئز شدهاند و به مقامات مصر فشار میآورند که جلوی عبور این کشتیها را بگیرند. منابع عربی ادعا میکنند آمریکاییها از مقامات مصری خواستهاند که برای جلوگیری از قاچاق آهن و فولاد ایران از طریق کانال سوئز اقداماتی انجام دهند. چون ایران پول این صادرات را به طور نقدی و با ارزهای خارجی دریافت میکند.
اگر سختگیریها بر ایران در کانال سوئز بیشتر شود، ایران برای تجارت با سوریه و لبنان سه راه خواهد داشت: حمل و نقل هوایی، تجارت دریایی با دور زدن قاره آفریقا و راه اندازی یک مسیر زمینی که ایران، عراق و سوریه را به یکدیگر متصل کند. راه اول و دوم صرفه اقتصادی ندارند و استفاده از آنها در شرایط کنونی برای ایران مقدور نیست. بنابراین، فقط راه سوم میماند که سفر سرلشکر باقری به سوریه میتواند به افتتاح آن کمک کند.