فرارو- دولت آمریکا تقریبا از دو ماه پیش به جمهوری اسلامی ایران مکررا هشدار میداد که هرگونه حمله به نیروها یا منافع آمریکایی در منطقه توسط ایران یا نایبانش، پاسخ قاطعانه نظامی در پی خواهد داشت. اما واقعه سرنگونی پهپاد آمریکایی در تنگه هرمز، نشان داد که این خط قرمز آمریکا نادیده گرفته شده است.
به گزارش فرارو، در ساعات اولیه روز پنجشنبه گذشته، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، یک پهپاد آمریکایی به نام «گلوبال هاوک» را در حوالی کوه مبارک در تنگه هرمز سرنگون کرد. این نخستین رویارویی مستقیم ایران و آمریکا در دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ بود که خطوط قرمز آمریکا در برابر ایران را به چالش کشید.
واکنشهای اولیه دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، به سرنگونی گلوبال هاوک، آشکارا از تمایل او به تنشزدایی با ایران حکایت داشت. او در ابتدا، بر بدون سرنشین بودن این پهپاد تاکید کرد و سپس مدعی شد که ممکن است تصمیم ساقط کردن این پهپاد، یک اشتباه فردی باشد.
ترامپ پس از دیدار با مقامات بلندپایه امنیت ملی دولتش گفت: «تصور میکنم یک ژنرال یا یک کسی در سرنگون کردن پهپاد مرتکب اشتباه شده است.» او ادامه داد: «اگر میخواهید حقیقت را بدانید، برایم سخت است که قبول کنم (سرنگونی پهپاد) عمدی بود. فکر میکنم فردی که غیرمنضبط و احمق بوده، این کار را انجام داده است. این، اقدام بسیار احمقانهای بود.»
ترامپ تصریح کرد: «ما مرد یا زنی در پهپاد نداشتیم. این امر، تفاوت بسیار بزرگی ایجاد میکرد.»
تلاش ترامپ برای خودسرانه دانستن سرنگونی گلوبال هاوک و همچنین تاکید مکرر بر بدون سرنشین بودن این پهپاد، به وضوح نشان داد که ترامپ به افزایش تنشها با ایران علاقهای ندارد. امری که از عقبنشینی جزئی آمریکا از برخی تهدیداتش حکایت میکند.
آمریکا در دو ماه گذشته چندین بار به ایران هشدار داده بود که هرگونه حمله مستقیم یا غیرمستقیم ایران به نیروها یا منافع آمریکایی در منطقه، میتواند پاسخ نظامی آمریکا را در پی داشته باشد. در همین مدت، حداقل سه واقعه (دو بار حمله به نفتکشها در دریای عمان و سرنگونی گلوبال هاوک) رخ داد که آمریکا، ایران را به دست داشتن در آن متهم کرد. با این حال، واشنگتن پاسخی به تهران نداد. در ماجرای حمله به نفتکشها در دریای عمان، آمریکا صریحا انگشت اتهام را به سوی ایران نشانه گرفت. ولی از پاسخ دادن به ایران امتناع کرد.
به نظر میرسد که آمریکاییها پس از این سه واقعه، خط قرمز جدیدی برای ایران ترسیم کردهاند و آن، تعرض به جان سربازان آمریکایی در منطقه است. ترامپ تاکید کرده که اگر گلوبال هاوک سرنشین داشت، وضع فرق میکرد.
از این رو، مقامات دولت آمریکا سعی میکنند این خط قرمز را به طور مستقیم و غیرمستقیم به اطلاع ایران برسانند. روزنامه والستریتژورنال از قول یک مقام آمریکایی مدعی شد سرنگونی پهپاد گلوبال هاوک ترامپ را متقاعد کرد که ایران حملات خود را به تکنولوژی آمریکا محدود کرده و نیروها را هدف قرار نمیدهد. این مقام گفت: «لحظهای که جان یک آمریکایی به خطر بیافتد، پاسخ کوبندهای داده خواهد شد.»
حدود یک ماه پیش، همین پیام را مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، به طور سری به ایران ارسال کرده بود. روزنامه واشنگتنپست از قول مقامات آمریکایی مدعی شد پمپئو به طور سری به ایران پیام تهدیدآمیزی داده است مبنی بر اینکه هرگونه حمله توسط ایران یا نایبانش، حتی اگر به کشته شدن یک سرباز آمریکایی منجر شود، پاسخ نظامی آمریکا را در پی خواهد داشت.
مقامات دولت ترامپ، مکررا این پیام را ارسال میکنند که کشته شدن حتی یک سرباز آمریکایی توسط ایران، همه چیز را عوض خواهد کرد. در همین رابطه، یک مقام دیگر آمریکایی به واشنگتنپست گفت: «اگر آمریکاییها کشته شوند، چه اتفاقی میافتد؟ این، همه چیز را عوض میکند.»
متناسب با این خط قرمز، آمریکاییها تاکنون تلاش کردهاند نیروهای خود را از مناطق نفوذ ایران دور کنند. ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن که قرار بود به خلیج فارس بیاید، از وارد شدن به خلیج فارس خودداری کرد. علاوه بر این، آمریکا برخی دیپلماتها و نیروهای نظامی غیرضروری خود را از عراق خارج کرد. ظاهرا یکی از دلایل خودداری ترامپ از حمله به ایران هم، نگرانی از هدف قرار گرفتن نیروهای کشورش در منطقه بود.