رحمت مهدوی*؛ ترکیب شورای امنیت فعلی برآمده از واقعیت‌های جهان در دنیای پس از جنگ جهانی دوم است و هیچ سازگاری با دنیای قرن ۲۱ ندارد. با وجود این در حال حاضر تا بوجود آمدن تغییرات اساسی در ساختار آن نهاد به ناچار برای جلوگیری از هرج و مرج جهانی، قطع‌نامه‌های آن باید مورد رعایت کشور‌های عضو قرار گیرد. این در حالی است که رعایت قطع‌نامه‌های آن صرفا زمانی رعایت می‌شود که منافع ۶ عضو آن علی الخصوص آمریکا تامین شود.
این روز‌ها دوباره با تصمیم‌های اخیر جمهوری اسلامی بحث برجام دوباره داغ شده و برخی نه تنها از خازج بلکه از داخل نیز نسبت به اتخاذ تصمیم‌های جدید ایران همچون بازگشت غنی سازی اورانیوم به بالای ۳.۶۷ رویکرد انتقادی اتخاذ نمودند. کشور‌های اروپایی به دنبال اقناع کردن جمهوری اسلامی ایران برای عدم انجام این کار هستند.
در بحث هسته‌ای فارغ از اینکه حق با جمهوری اسلامی است یا قدرت‌های غربی باید گفت: به هر حال اختلاف‌های موجود بعد از روی کار امدن دولت روحانی بعد از بیست و دو ماه مذاکره میان ایران و اعضای شورای امنیت منتهی به «برجام» شد و اگر آمریکا بعد از روی کار آمدن دولت ترامپ از انعقاد آن اعلام نارضایتی می‌کند باید بداند که همین برجام مورد نارضایی بسیاری از گروه‌های داخل ایران نیز است. با وجود این جمهوری اسلامی نسبت به برجام پایبند بوده و این ایالات متحده آمریکا بوده است که از برجام خروج کرده و انواع تحریم‌ها را در سطح بین‌المللی برای ایران ایجاد نموده و این رفتار آمریکا به مثابه شورش علیه ۷.۶۰۰.۰۰۰.۰۰۰ میلیارد امضا است.
برجام توسط اعضای دایم شورای امنیت به نمایندگی از کل کشور‌های جهان انجام شده است و این کشور‌های نیز برآمده از ملت‌های مختلف هستند. به عبارتی این جمعیت بالای ۷ میلیاردی اختیارات خود را در سطح جهانی به نهادی تحت عنوان شورای امنیت هر چند به اجبار سپردند و اکنون همین کشور‌های عضو شورای امنیت و در راس ان‌ها آمریکا به ساختار ایجاد کرده خود نیز پایبند نیستند. عدم پایبندی آمریکا به برجام که شاید یکی از بزرگترین پرونده‌های شورای امنیت از بدو تاسیس باشد در واقع تلنگری جدی مبنی بر عدم کارایی شورای امنیت فعلی است.
چه تضمینی وجود دارد که جمهوری اسلامی دوباره وارد مذاکرات شود و بعد از چند ماه عضو دیگری از اعضای شورای امنیت یا مجددا خود آمریکا دوباره بهانه‌های جدید را برای برهم زدن توافقات جدید مطرح ننمایند. بهترین راه برای حل اختلافات موجود بازگشت آمریکا به برجام و پی بردن اعتراض‌های خود در مسیر برجام و ساختار شورای امنیت فعلی است نه رفتار قلدرمابانه و کدخداگونه.
*عضو انجمن علوم سیاسی ایران
