فرارو- HIV ویروسی است که باعث عفونت ایدز میشود. بیماری ایدز در زمره بیماری‌های نقص ایمنی قرار می‌گیرد و شامل مراحل مخلفتی است که پیشرفته‌ترین مرحله‌ی آن فاز ایدز نام دارد.
یک تعریف بسیار ساده از این ویروس و مکانیسم بیماری‌زایی آن، توانایی ویروس در حمله به سلول‌های لنفوسیت ایمنی بدن انسان و از بین بردن آن‌ها است. با این کار، ویروس مهم‌ترین سربازان دفاعی بدن را از کار می‌اندازد و بدن از دفاع در برابر ساده‌ترین پاتوژن‌ها و عوامل بیگانه نیز ناتوان خواهد ماند. بدون درمان این بیماری، ویروس در بدن تکثیر افزایش یافته‌ای پیدا خواهد کرد و به تدریج با از بین بردن بازو‌های دفاعی سیستم ایمنی، بدن وارد مرحله ایدز خواهد شد.
علائم HIV چیست؟
در طی ۲ الی ۴ هفته پس از ابتلا به عفونت HIV برخی افراد علائم شبیه
آنفولانزا مثل تب، لرز و راش‌های پوستی دارند. این نشانه‌ها ممکن است تا چند هفته ادامه دار باشد.
در طی مرحله اولیه عفونت HIV، ویروس به سرعت تکثیر مییابد. پس از این مرحله تکثیر ویروس با سرعت کمتری ادامه پیدا میکند و ممکن است مبارزهی بدن با این ویروس فرصت طلب تا سال‌های سال در سکوت ادامهدار باشد. بدون درمان HIV، عفونت این ویروس پس از حدود ۱۰ سال وارد فاز سوم خود یعنی ایدز میشود، اگرچه ممکن است در برخی افراد سیر پیشرفت سریعتر باشد.
انتقال ویروس ممکن است در هر سطحی از بیماری حتی زمانی که هیچ علائم خاصی وجود نداشته باشد رخ دهد.
ویروس HIV به چه صورت از فردی به فرد دیگر منتقل میشود؟!
ابتلا یا انتقال ویروس HIV از طریق فعالیت‌های خاصی می‌باشد، در ببشتر موارد افراد از طریق رفتار‌های جنسی، استفاده از سرنگ یا نیدل‌های مشترک به این بیماری مهلک مبتلا می‌شوند. این ویروس تنها از مایعات خاصی از بدن شامل خون، مایع منی، مایع رکتال (مقعدی)، مایعات واژینال و شیر مادر از فرد آلوده به فرد دیگر منتقل میشود.
مایعات آلوده به ویروس در تماس با غشای مخاطی، بافت آسیب دیده و جراحات وارد جریان خون شده و منجر به انتشار آلودگی می‌شوند. غشای مخاطی درون رکتوم، واژن و دهان یافت میشود.
راه‌های انتقال ویروس HIV کدام است؟
۱- ارتباط جنسی مقعدی یا واژینال بدون استفاده از کاندوم یا ارتباط جنسی حفاظت نشده
رابطه‌ی جنسی مقعدی در بین سایر فعالیت‌های جنسی از پر خطرترین راه‌های انتقال ذکر شده است. احتمال خون‌ریزی در حین رابطه جنسی مقعدی بدلیل بافت‌های خونی ظریفی که در کانال رکتال قرار گرفته و اطراف و درون مقعد را می‌پوشاند بسیار زیاد است، این شرایط ورود ویروس و ایجاد آلودگی را تسهیل میکند.
۲- استفاده از سرنگ یا نیدل آلوده به HIV بصورت مشترک (در معتادان تزریقی)
ویروس HIV در خارج از بدن انسان به مدت طولانی قادر به تکثیر و بقا نیست. اما با این وجود این ویروس تا ۴۲ روز میتواند در سرنگ آلوده شده درصورت مهیا بودن شرایط دمایی زنده بماند.
۳- از طریق مادر باردار به نوزاد در طی بارداری، تولد یا شیردهی
اگرچه احتمال انتقال HIV از مادر آلوده به نوزاد بالاست، اما امروزه غربال‌گری‌ها و آزمایشات بسیاری که از کلیه زنان باردار بعمل میآید، شمار کودکانی که با این ویروس متولد می‌شوند را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش داده است.
۴- در معرض قرار گرفتن با سرنگ یا اجسام تیز آلوده به HIV
این خطر بیشتر کارمندان و پرسنل بهداشتی درمانی را مورد تهدید قرار می‌دهد. همین امر لزوم استفاده از تجهیزات تامین کننده‌ی ایمنی و سلامت و همچین انجام آزمایش‌های پیوسته برای این گروه را آشکار می‌سازد.
در موارد بسیار نادری HIV، از طرق زیر انتقال مییابد:
رابطه‌ی جنسی دهانی
احتمال انتقال HIV، از طریق رابطه دهانی یا اورال بسیار کم است، اما از لحاظ تئوری احتمال انتقال این ویروس در طی این نوع از رابطه به شریک جنسی وجود دارد.
دریافت عضو پیوندی آلوده به ویروس
با پیشرفت روزافزون آزمایشات پیچیده و دقیق، احتمال انتقال ویروس از بافت آلوده به دریافت کننده پیوند، بسیار کاهش یافته و به صفر رسیده است.
خوردن غذای فرد مبتلا به HIV
این مورد تنها زمانی رخ می‌دهد که خون آلوده در هنگام جویدن با غذا مخلوط شود.
گاز گرفتگی توسط فرد مبتلا به HIV
شمار بسیار اندکی از پرونده‌های انتقال ویروس ایدز به این نوع اختصاص یافته است و تا زمانی که بافت‌های زیرین پوست آسیب ندیده باشند احتمال انتقال وجود ندارد.
اما باید بدانید که ویروس HIV از طرق زیر منتقل نمی‌شود:
نیش پشه‌ها، کنه‌ها یا حشرات دیگر
بزاق، اشک و عرق درصورتی که با خون آلوده ترکیب نشده باشند.
در آغوش گرفتن، دست دادن، بوسیدن، سرویس بهداشتی مشترک و ظروف مشترک با فرد آلوده به ویروس
سایر فعالیت‌های جنسی که به تبادل مایعات منتهی نمی‌شود مانند لمس کردن
درمان HIV چیست؟!
درمان ضد ویروسی یا (
Anti-Retroviral Therapy (ART برای همه مبتلایان به HIV توصیه میشود. این درمان از تکثیر ویروس در بدن ممانعت بعمل می‌آورد و در اصطلاح پزشکی بار ویروسی را کاهش می‌دهد.
درمان‌های ضد ویروسی قادر به از بین بردن کامل ویروس نیستند، اما کمک می‌کنند تا فرد مبتلا زندگی طولانی‌تر و سالم‌تری داشته باشد. همچنین این رویکرد‌های درمانی با کاهش بار ویروس امکان انتقال به افراد دیگر از فرد آلوده را به حداقل می‌رسانند.
در سال ۲۰۱۹ سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) دومین داروی پیشگیری از ویروس HIV را تایید و معرفی کرد. نام این داروی پیشگیرنده Discovery می‌باشد که توسط شرکت Gilead sciences ساخته شده است.
تایید اولیه دارو در سال ۲۰۱۶ صورت گرفته بود. تنها عوارض دارویی گزارش شده اسهال می‌باشد و FDA پیشنهاد مصرف روزانه دارو را به همراه استفاده از لوازم پیشگیری همچون کاندوم را داده است.
انتظار می‌رود که در عرض ۵ سال آتی ابتلای افراد تازه به این عفونت به ۷۵% و در ده سال آینده به ۹۰% کاهش یابد.
فاز ایدز چگونه تشخیص داده میشود؟
علائمی همچون تب، کاهش وزن و ابتلا به بیماری‌های قارچی و عفونت‌های پی در پی میتواند نشان‌های از بروز مرحله ایدز و پیشرفت بیماری باشد.
آزمایش اصلی برای تشخیص، شمارش سلول‌های CD۴ است. درصورتی که تعداد این سلول‌ها به کمتر از ۲۰۰ سلول در هر میلیمتر مکعب از خون برسد، فاز ایدز تشخیص داده میشود.
ویروس HIV در سال ۲۰۳۰ به پایان عمر خود میرسد!
سال ۲۰۳۰ پایان همه‌گیری بیماری ایدز در دنیا هدف‌گذاری شده است. رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت اظهار داشته که ایران نیز در این زمینه تعهداتی دارد و برای رسیدن به این هدف باید بیش از ۹۰٪ از مبتلایان به ایدز در کشور شناسایی شوند. همچنین باید ۹۰٪ از بیماران شناسایی شده تحت مراقبت درمانی قرار گیرند که اکنون ۹۰٪ بیماران مبتلا به ایدز در کشور تحت پوشش و درمان قرار دارند.
کلام آخربا وجود اطلاع‌رسانی‌ها متاسفانه هنوز افراد زیادی معتقدند که اچآیوی و ایدز فقط برای دیگران است و در بسیاری از جوامع این باور متداول است که این ویروس فقط برای افراد فاسد و منحرف پیش میآید. این باور‌های نادرست عمیقا به تلاش‌های بهداشتی برای اشاعه اطلاعات حقیقی ایدز لطمه میزند. همچنین موجب تقویت انگ و تبعیضی میشود که مانع جستجوی اطلاعات، و یا کمک به افراد مبتلا خواهد شد. از سوی دیگر انکار، وضعیت را از آن چه که هست بدتر میکند و باعث میشود که افراد زیادی در جامعه خود را در امنیت و آرامشی بپندارند که به دور از واقعیت است.
References:
healthline.com
