منابع خبری بامداد چهارشنبه (به وقت تهران) گزارش دادهاند دولت «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا معافیت مربوط به همکاریهای صلحآمیز هستهای با ایران از تحریمهای این کشور را به مدت ۶۰ روز دیگر تمدید خواهد کرد.
به نوشته وبگاه شبکه خبری بلومبرگ، دولت آمریکا همزمان با اعلام این معافیتها، تحریمهایی علیه «سازمان انرژی اتمی ایران» و رئیس آن، «علیاکبر صالحی» اعلام خواهد کرد.
اختلافات داخلی در دولت ترامپ
منابع خبری بلومبرگ مدعی شدهاند اتخاذ این تصمیم بعد از بحث و جدلهای تند میان «مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا و «استیون منوشین»، وزیر خزانهداری این کشور صورت گرفته است. پامپئو خواستار عدم صدور معافیت بوده است.
یکی از منابع مورد استناد رسانه آمریکایی گفته هدف از این تحریمها تنبیه ایران بابت آنچه به ادعای آمریکا اقدامات ایران در زمینه اشاعه هستهای خوانده میشود خواهد بود.
مطابق این گزارش، کشورهای اروپایی هم لابیگری گستردهای برای جلوگیری از اتمام صدور این معافیتهای انجام دادهاند.
دولت آمریکا آخرین بار روز ۱۰ آبانماه سال جاری معافیتهای مربوط به همکاریهای صلحآمیز هستهای با ایران را برای یک دوره ۹۰ روز تمدید و همزمان با آن بخش عمرانی ایران را تحریم کرد.
وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای در آن روز هدف از تمدید این معافیتها را «تمدید محدودیتهای هستهای ایران» توصیف کرده است.
در آن بیانیه آمده بود: «این تصمیم، به حفظ نظارت بر برنامه هستهای غیرنظامی ایران کمک کرده، مخاطرات اشاعه هستهای را کاهش میدهد، توان ایران برای کاستن از "زمان گریز" لازم برای ساخت سلاح هستهای را محدود میکند و مانع از آن میشود که حکومت ایران بتواند اقدام به بازسازی سایتهای خود برای مقاصد حساس اشاعهای کند.»
«معافیت همکاریهای صلحآمیز هستهای» چیست؟
همکاریهای صلحآمیز هستهای با ایران، یکی از بندهای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با گروه ۱+۵ است. بر این اساس، دولت وقت آمریکا معافیتهایی را برای برخی از تحریمهای یکجانبه مربوط به صادرات اقلام قابل استفاده در برنامه هستهای به ایران، صادر کرد.
دولت کنونی آمریکا علیرغم خروج از برجام در اردیبهشت سال گذشته همکاریهای هستهای میان ایران و اعضای باقیمانده در برجام را از شمول تحریمها معاف کرد. هدف دولت آمریکا اطمینان از این بود که ایران غنیسازی اورانیوم خودش را در سطح محدود نگاه میدارد و آن را ارتقا نمیدهد.
دولت ترامپ چند ماه پیش برخی از این معافیتها، از جمله معافیت از تحریم خرید آب سنگین و اورانیوم با غنای پایین از ایران را لغو کرد. ایران در واکنش اعلام کرد دیگر به سقفهای تعیینشده در برجام برای ذخایر این دو فرآورده، پایبند نخواهد بود.
آمریکا و کارزار فشار حداکثری
واشنگتن بعد از خروج از برجام در راستای سیاستی موسوم به «فشار حداکثری» به اقداماتی تحریکآمیز مانند قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمانهای اصطلاحاً تروریستی، ترور سردار «قاسم سلیمانی»، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و تحریم مقامهای بلندپایه ایران روی آورده است.