فرارو- مصطفی کاظمی، نخست وزیر عراق، با اتکا به دو نهاد پرنفوذ امنیتی در پی محدود کردن فعالیت‌های گردان‌های حزب الله عراق است.
به گزارش فرارو، در چند روز گذشته، عراق روز‌های پرالتهابی را پشت سر گذاشت. پنج شنبه شب هفته گذشته نیرو‌های وابسته به سازمان مبارزه با تروریسم عراق در اقدامی غافلگیرانه به یکی از مقر‌های گردان‌های حزب الله عراق در جنوب بغداد یورش برده و تعدادی از اعضای این گروه را بازداشت کردند. این اقدام نزدیک بود آرامش شکننده بغداد را از بین ببرد.
بعد از اعلام بازداشت اعضای حزب الله، تعدادی از طرفداران این گروه با سلاح‌های خود به سمت مقر سازمان مبارزه با تروریسم واقع در منطقه سبز بغداد، که تحت حفاظت امنیتی شدیدی است، حرکت کردند. نزدیک بود میان دو نهاد رسمی عراق درگیری ایجاد شود. اما تحرکات پشت پرده سران سیاسی مانع از خروج اوضاع از کنترل شد. در نتیجه، آرامش به بغداد بازگشت. در فضای مجازی اما، جنگ لفظی میان هواداران حزب الله و طرفداران نخست وزیر به اوج رسید. به نحوی که ابو علی العسکری، مسئول امنیتی گردان‌های حزب الله، طی بیانیه‌ای که در توئیتر منتشر شد، به شدت از اقدام کاظمی در بازداشت اعضای این گروه انتقاد کرد و حتی به نخست وزیر توهین کرد. العسکری، کاظمی را «مسخ شده» و دست نشانده آمریکا توصیف کرد و گفت که «غیور مردان» حشدالشعبی پوتین خود را «روی چهره زشت» کاظمی گذاشتند.
درباره نهاد بازداشت کننده و هویت بازداشت شدگان گمانه‌های زیادی مطرح شد. برخی محافل رسانه‌ای نزدیک به گروه‌های حشدالشعبی، اعلام کردند که نیرو‌های مبارزه با تروریسم به همراه نیرو‌های آمریکایی اقدام به بازداشت اعضای حزب الله کردند. همچنین، ادعا شد که در میان اعضای بازداشت شده یک نفر ایرانی وجود دارد.
از سوی دیگر، منابع رسانه‌ای نزدیک به نخست وزیر، ضمن تکذیب دست داشتن نیرو‌های آمریکایی در بازداشت اعضای حزب الله، تاکید کردند که همه بازداشت شدگان عراقی هستند و همه آنها در یکی از بازداشتگاه‌های حشدالشعبی حضور دارند و زیر نظر نیرو‌های مبارزه با تروریسم تحت بازجویی هستند. این در حالی است که برخی رسانه‌های نزدیک به حزب الله، در ابتدا گفته بودند که بازداشتی‌ها اندکی بعد از دستگیری آزاد شده اند. اما دولت عراق تاکید کرد که بازداشتی ها، آزاد نشده اند. در جدیدترین خبر در این خصوص، روز دوشنبه، محمود الربیعی، سخنگوی دفتر سیاسی گروه عصائب اهل الحق، در توئیتی از آزادی بازداشت شدگان خبر داد. وی نوشت: «به برادران و طرفداران الحشد الشعبی و مقاومت مژده می‌دهیم که همه نیرو‌های تیپ ۴۵ الحشد الشعبی که چند روز پیش دستگیر شده بودند، امروز بعد از ثابت شدن بطلان ادعا‌های مطرح شده در حق‌شان، بر اساسات اقدامات قانونی و قضایی آزاد شدند.»
کاظمی در کنار عبدالوهاب الساعدی در جریان بازدید سازمان مبارزه با تروریسم
کاظمی و تلاش برای کنترل حشدالشعبی
فعلا اوضاع بغداد آرام شده و بازداشت شدگان حزب الله آزاد شده اند. اما برخی ناظران بر این باور هستند که این واقعه، سرآغاز یک تحول جدیدی در بغداد است که احتمالا مراحل دیگری خواهد داشت. دولت کاظمی می‌گوید بازداشت اعضای حزب الله با هدف جلوگیری از حمله آنها به مراکز نظامی و اماکن دیپلماتیک انجام شده است. برخی محافل رسانه‌ای نزدیک به دولت ادعا کرده اند که در محل بازداشت اعضای حزب الله تعداد تجهیزات نظامی مانند راکت انداز پیدا شده است. ادعایی که از سوی طرفداران حزب الله رد شد. علاوه بر این، دولت کاظمی ادعا می‌کند که مقابله با حزب الله در راستای «بازگرداندن ابهت دولت» و «منحصر کردن سلاح در دست دولت» بود.
در حال حاضر، پرسشی که ذهن بسیاری از ناظران را به خود مشغول کرده، این است که اگر حملات راکتی به اماکن دیپلماتیک یا نظامی ادامه پیدا کند، دولت کاظمی چه موضعی اتخاذ خواهد کرد؟ گذشته از این، آیا دولت کاظمی فقط با گردان‌های حزب الله مقابله خواهد کرد یا با سایر گروه‌های هم ردیف آن نیز برخورد مشابهی خواهد داشت؟ پاسخ این سوالات و ابهامات دیگر هنوز معلوم نیست. اما تحرکات کاظمی نشان می‌دهد که او برای پیشبرد برنامه‌های خود، از جمله مذاکره بدون دردسر با آمریکا در قالب گفتگو‌های راهبردی بغداد و واشنگتن، مصمم است. این مذاکرات، به تازگی شروع شده و هنوز به نتیجه واضحی نرسیده است. با این حال، گروه‌هایی مانند گردان‌های حزب الله، دولت کاظمی را برای خارج کردن نیرو‌های آمریکا از طریق مذاکرات تحت فشار قرار داده اند. مقابله کاظمی با حزب الله، نشان داد که این فشار تاثیر چندانی بر وی نگذاشته است.
بیشتر بخوانید:
کاظمی دو سازمان قدرتمند امنیتی و اطلاعاتی –دستگاه مبارزه با تروریسم و سازمان اطلاعات عراق - را در کنار خود دارد. رئیس دستگاه مبارزه با تروریسم، ژنرال مناقشه برانگیزی به نام عبدالوهاب الساعدی است که روابط وی با برخی گروه‌های حشدالشعبی حسنه نیست. او توسط عادل عبدالمهدی برکنار شده بود، اما کاظمی او را دوباره سرکار آورد. سازمان اطلاعات عراق نیز تابع کاظمی است. او قبل از اینکه نخست وزیر شود، رئیس این سازمان بود و بنابراین می‌توان حدس زد که در این سازمان نفوذ زیادی دارد.
اما علاوه بر این دو نهاد، کاظمی سعی می‌کند روابط خود را با برخی گروه‌های همسو در حشدالشعبی تقویت کند. به گفته برخی منابع رسانه‌ای عراقی، کاظمی قبل از اقدام علیه حزب الله، با برخی سران حشدالشعبی رایزنی کرده و این سران مخالفتی با وی نکرده اند. اگر این روایت درست باشد، کاظمی در حال استفاده از برخی نیرو‌های حشدالشعبی برای تضعیف بخشی دیگر است. نگهداری بازداشت شدگان در مراکز حشدالشعبی نکته دیگری بود که نشان از تلاش کاظمی برای بسط سیطره خود بر این نیروی تاثیرگذار دارد. کاظمی، به عنوان فرمانده کل قوا، به طور رسمی فرمانده حشدالشعبی به شمار می‌رود. بنابراین، او احتمالا با استفاده از این موقعیت رسمی برای تحت کنترل درآوردن کامل حشدالشعبی استفاده خواهد کرد. امری که اگر اتفاق بیافتد، به معنای مقابله با هرگونه تحرکات بدون مجوز اعضای حشدالشعبی علیه برخی اهداف خارجی در عراق خواهد بود.
