با گذشت پنج روز بعد از وقوع حادثه در سایت هستهای نطنز، سخنگوی سازمان انرژی اتمی خبر داده که «تصمیمات لازم برای بازسازی سوله آسیبدیده مجتمع شهید احمدیروشن (نطنز) اتخاذ شده و قرار است سوله بزرگتر و با تجهیزات پیشرفتهتری در این مجتمع احداث شود». این در حالی است که هنوز علت اصلی حادثه نطنز اعلام نشده است.
شرق در ادامه مینویسد: بهروز کمالوندی در گفتوگویی که با ایرنا داشته به توضیحات چند روز گذشته شورای عالی امنیت ملی ارجاع داده و گفته است: «همانطورکه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد، الان مراجع امنیتی کشور میدانند که علت حادثه چیست، اما بنا بر ملاحظات امنیتی فعلا بنا ندارند دراینباره صحبت کنند».
با اینحال او توضیح داده که «خوشبختانه این حادثه تلفات جانی نداشته، اما خسارتهای مالی قابل توجه بود». او در ادامه توضیح داده که «تجهیزاتی که در این سالن وجود داشت تجهیزات اندازهگیری و ابزارهای دقیق بودند که در اثر این حادثه بخشی از آن از بین رفته و بخش دیگری نیز خسارت دیدند. به دلیل نوع تجهیزات حتی اگر حادثه ابعاد کوچکتری نیز میداشت، دیگر نمیتوانست قابل استفاده باشد».
بامداد پنج شنبه ۱۲ تیرماه وقوع حادثه در یکی از سولههای در دست تجهیز مجتمع هستهای که به نام شهید احمدیروشن (نطنز) نامگذاری شده، گزارش شد. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ضمن تأیید خبر گفت: تیمهای کارشناسی سازمان با حضور در محل وقوع حادثه مشغول بررسی علل این واقعه هستند.
یک روز بعد یعنی عصر جمعه، کیوان خسروی، سخنگوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد: بررسیهای فنی و امنیتی انجامشده از سوی دستگاههای ذیربط، علت وقوع حادثه در مجتمع هستهای شهید احمدیروشن در نطنز را بهصورت دقیق مشخص کرده که بهدلایل امنیتی فعلا امکان اعلام آن نیست. روز گذشته آقای کمالوندی این اطلاعات را به موضوع پرابهام نطنز افزوده که «بلافاصله بعد از حادثه، نیروهای امنیتی و کارشناسان مربوطه در محل حضور یافته و نمونهبرداری و بررسیهای اولیه را آغاز کردند. در این بررسیهای امنیتی، بخش مهمی از امور توسط شورای عالی امنیت ملی مدیریت میشود».
در همین راستا روز گذشته علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی به کمیسیون امنیت ملی مجلس رفت تا در این مورد به اعضای کمیسیون توضیح بدهد. ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس روز گذشته در مورد این جلسه به ایسنا گفت رئیس سازمان انرژی اتمی در توضیح دلایل حادثه نطنز به اعضای کمیسیون بیان کرد که سناریوهای مختلف در حال بررسی است که نتایج قطعی آن اعلام خواهد شد؛ همچنین گروههای کارشناسی از بخشهای مختلف امنیتی و اطلاعاتی همه جوانب را بررسی کردهاند و شورای عالی امنیت ملی هم اعلام کرد که دلایل حادثه را تشخیص داده، اما فعلا به دلایل امنیتی نتیجه بررسیها اعلام نشده است.
از تلآویو تا نطنز
با همه اینها اگرچه از ساعات اولیه حادثه برخی در تلاش بودند تا این موضوع را به اسرائیل مرتبط کنند، اما مقامات اسرائیلی تلاش چندانی ندارند تا خود را بانی این حادثه نشان دهند. در همین راستا، وزیر امنیت رژیم اسرائیل گفته که نباید تمام اتفاقات رخداده در ایران را به اسرائیل ربط داد.
به گزارش ایسنا به نقل از النشره، بنی گانتس، رئیس پیشین ستاد ارتش این رژیم با اشاره به اتفاقات اخیر در ایران از جمله حادثه نطنز گفت: آنگونه نیست که تمام اتفاقات رخداده در ایران به اسرائیل مربوط باشد. او درباره اتفاقی که اخیرا در نطنز رخ داد، گفت: شاید در طول این مدت همه به ما مشکوک بودند، اما آنگونه نیست که هرآنچه در ایران رخ دهد، به اسرائیل مربوط شود.
ایران هستهای خطری برای جهان، منطقه و اسرائیل بهشمار میرود و ما در تمامی زمینهها تلاش خواهیم کرد که ایران به سلاح هستهای دست نیابد، اما این سیاست را نباید به هر اتفاقی که رخ میدهد، ربط داد. اما وزیر خارجه اسرائیل بهگونهای دیگر با این حادثه برخورد کرده است. ایسنا به نقل از روزنامه صهیونیستی اورشلیمپست گزارش داده که گابی اشکنازی، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی در پاسخ به سؤالی درباره حادثه رخداده در نطنز بدون تأیید هرگونه دخالت اسرائیل در این حادثه، به شکل سربسته مدعی شد که این رژیم اقداماتی را انجام میدهد تا آنچه را «تهدید ایران» عنوان کرد، متوقف کند.
اشکنازی گفت: ما سیاستی بلندمدت را در دورههای مختلف داشتهایم تا به ایران اجازه ندهیم از توان هستهای برخوردار شود. حکومت ایران با آن قابلیتهای هستهای یک تهدید برای موجودیت اسرائیل است و اسرائیل اجازه نخواهد داد که ایران در مرز شمالی ما مستقر شود؛ بنابراین «ما اقداماتی انجام میدهیم که بهتر است ناگفته بمانند».
درحالیکه ارتباط این حادثه به اسرائیل در هالهای از ابهام است، نورنیوز، کانال اطلاعرسانی نزدیک به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در مطلبی که روز گذشته نوشته به این موضوع پرداخته و با چینش برخی اظهارات مقامات اسرائیلی مخاطب را به این سمت سوق داده که مقامات اسرائیلی تمایلی ندارند این حادثه را به خود مرتبط کنند. از جمله سخن بنیگاتس که در بالا ذکر شد و نتانیاهو که از اظهارنظر شفاف درباره دخالت این رژیم در این حادثه خودداری کرد.
ملاحظات پدافندی بازسازی سوله
به گفته سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، ساخت سوله حادثهدیده از سال ۹۲ شروع شده بود؛ «نظر آقای دکتر صالحی این بود که برای کارهای نهایی ماشینهای پیشرفته و مونتاژ این ماشینها راهاندازی و تجهیز شود. در سال ۹۴ ساخت این سوله در حال تکمیل بود که بهدلیل بحث برجام کاملا تکمیل نشد. قرار بود در این سوله نمونههای بیشتری از ماشینهای سانتریفیوژ پیشرفته تولید شود.
این سوله بعد از خروج آمریکا از برجام و دستور رهبری معظم به سازمان انرژی اتمی مبنی بر ایجاد زمینه لازم برای تولید ۱۹۰ هزار سو (در چارچوب برجام) دقیقا دو روز بعد از فرمایش ایشان یعنی در روز ۱۶ خرداد ۱۳۹۷ با حضور خبرنگاران این مجموعه افتتاح شد. البته مجموعه به دلیل محدودیتهای برجامی با ظرفیت کامل کار نمیکرد؛ درعینحال تکمیل هرچه بیشتر سالن مد نظر بود که تا روز حادثه نیزدر دست اقدام بود».
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه تصمیمات برای بازسازی این سوله به مراجع ذیربط منعکس شده است، گفت: البته هنوز این بحث وجود دارد که آیا سوله در همان نقطه فعلی ساخته شود یا با درنظرگرفتن ملاحظات پدافندی در محل مناسب دیگری انجام شود، اما آنچه تصمیم آن گرفته شده و برنامههای آن در طول همین دو، سه روز در چندین جلسه مشخص شده، این است که سوله در ابعادی بزرگتر ساخته میشود و از تجهیزات بیشتر و پیشرفتهتری در آنجا استفاده خواهد شد. در این زمینه تصمیمات لازم اتخاذ و به مراجع ذیربط منعکس شده و این مراجع هم از موضوع حمایت میکنند.
کمالوندی با تأکید بر اینکه این حادثه هیچ وقفه و خللی در کار غنیسازی ایران ایجاد نمیکند، گفت: ممکن است این حادثه در برنامه میانمدت در توسعه و تولید ماشینهای پیشرفته کندیهایی ایجاد کند که با تلاش شبانهروزی و کار جهادی همکاران سازمان این کندی را انشاءالله جبران میکنیم.
تکذیب آذربایجان
دیروز همچنین ایلنا به نقل از آپا گزارش داد وزارت دفاع آذربایجان، این ادعا که رادار «کونتینر» روسیه هواپیماهای ناشناسی را که از طریق حریم هوایی جمهوری آذربایجان به ایران حمله کردند، ردیابی کرده، بیاساس دانسته است. این وزارتخانه افزود: «انتشار چنین گزارشهایی روابط همسایگی خوب میان دو کشور جمهوری آذربایجان و ایران را خدشهدار میکند. تا به حال از خاک آذربایجان اقدامی علیه ایران صورت نگرفته است و این اتفاق در آینده نیز رخ نمیدهد».