معروفخانی رئیس مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور با بیان اینکه در حال حاضر بیش از ۷۰۰ نوع سیگار قاچاق در بازار ایران وجود دارد، گفت: آمایش انواع سیگار‌های قاچاق نشان می‌دهد که در مواد اولیه سیگار و تنباکو قاچاق از انواع مواد مخدر و فضولات حیوانی استفاده می‌شود و معمولاً آزمایشگاه‌ها از ما می‌خواهند که با حضور مأموران وزارت بهداشت محموله‌های قاچاق را امحا کنیم.
رئیس مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور، از حل شدن بخش عمده‌ای از مشکلات واردکنندگان در زمینه تامین مواد اولیه خبر داد و با بیان اینکه در برخی از محصولات دخانی قاچاق از فضولات حیوانی استفاده شده، اعلام کرد که اجرای طرح شناسه رهگیری سیگار از اول شهریور ماه آغاز می‌شود.
به گزارش ایسنا، جدیدترین آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) نشان می‌دهد که تولید سیگار در دو ماهه اول امسال ۲۷.۹ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته و در پی آن برآورد قاچاق سیگار تقریبا دو برابر شده است. در میانه تیر ماه رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی از عدم تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه این صنعت طی سه ماه گذشته خبر داد و گفت که این مسئله باعث شده تولید هشت واحد از ۱۵ واحد تولید محصولات دخانی متوقف شود. او همچنین هشدار داده بود که ادامه این وضعیت و عدم تخصیص ارز به مواد اولیه این صنعت تا یک ماه بعد می‌تواند همه واحد‌های تولیدی را به تعطیلی بکشاند.
در این رابطه عطاالله معروفخانی، با تاکید بر اینکه واحد‌های دخانی ارز دولتی و نیمایی دریافت نمی‌کنند، اظهار کرد: بخش عمده مشکل تامین مواد اولیه واحد‌های تولید سیگار با پیگیری مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات و وزارت صنعت، معدن و تجارت حل شده و مابقی در حال حل شدن است و امیدواریم به زودی تولید واحد‌هایی که تعطیل شده بود مجدد آغاز شود.
وی همچنین از آغاز اجرای طرح شناسه رهگیری سیگار از اول شهریور ماه خبر داد و گفت که با اجرای این طرح مصرف‌کنندگان می‌توانند به راحتی کالای تولید داخل که به صورت قانونی تولید شده را از سیگار قاچاق و جعلی تشخیص دهند چرا که با اجرای این طرح تمامی تولیدکنندگان باید کد رهگیری را بر پاکت‌های سیگار درج کنند.
تولید سیگار در سال ۹۸ رکورد زد
معروفخانی با بیان اینکه در زمینه انجام نظارت بر بازار هماهنگی‌های لازم با سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط انجام شده، تصریح کرد: تولید سیگار در سال گذشته رکورد زد و نزدیک به ۵۵ میلیارد نخ سیگار در کشور تولید شد، اما میزان مصرف ۶۵ تا ۷۵ میلیارد نخ تخمین زده شده که این شکاف بین عرضه و مصرف نوعی ترغیب برای قاچاق محسوب می‌شود.
وی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره تفاوت این طرح با درج آرم سلامت بر پاکت‌های سیگار که برای تشخیص سیگار قاچاق از اصلی مورد استفاده قرار می‌گرفت، تصریح کرد: با توجه به پهناور بودن مرز‌های کشور قاچاق در کشور ما وجود دارد و احتمالاً در آینده هم وجود خواهد داشت، اما طرح شناسه کالا تشخیص سیگار قاچاق را راحت‌تر می‌کند. از طرف دیگر در مواردی شاهد بودیم که عده‌ای بر سیگار‌های قاچاق آرم سلامت نصب کردند و به عنوان کالای قانونی عرضه می‌کردند، اما با اجرای طرح شناسه رهگیری دقیقاً مشخص می‌شود کدام شرکت محصول را تولید کرده و به کدام عوامل کشوری یا استانی عرضه شده است؛ بنابراین با شفافیت در نظام توزیع سیگار اصل از قاچاق مشخص می‌شود.
از اوایل سال ۱۳۹۴ نصب هولوگرام روی سیگار‌هایی که از مبادی رسمی وارد می‌شود یا بسته‌بندی متحدالشکل برند‌های مختلف سیگار مطرح شده بود که بر اساس آن مقرر شد این راهکار برای کاهش قاچاق سیگار یا کاهش مصرف آن مورد بررسی قرار گیرد. البته با توجه به توقف واردات سیگار از سال ۱۳۹۷ در حال حاضر سیگار‌های قاچاق از سیگار‌هایی که به شکل قانونی در بازار عرضه می‌شوند، با برچسبی که نشانگر آسیب محصولات دخانی به سلامت انسان است، قابل تشخیص است.
۷۰۰ نوع سیگار قاچاق در بازار
معروفخانی با بیان اینکه در حال حاضر بیش از ۷۰۰ نوع سیگار قاچاق در بازار ایران وجود دارد، تصریح کرد: آمایش انواع سیگار‌های قاچاق نشان می‌دهد که در مواد اولیه سیگار و تنباکو قاچاق از انواع مواد مخدر و فضولات حیوانی استفاده می‌شود و معمولاً آزمایشگاه‌ها از ما می‌خواهند که با حضور مأموران وزارت بهداشت محموله‌های قاچاق را امحا کنیم.
استفاده از فضولات حیوانی در سیگار قاچاق
رئیس مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور با اشاره به مضرات استفاده از دخانیات برای سلامتی افراد، تصریح کرد: استفاده از سیگار و تنباکویی که قانونی تولید شده هم برای سلامتی مضر است، اما تولید قانونی این اطمینان را به مصرف‌کننده می‌دهد که استاندارد‌های لازم رعایت شده، برای مثال مواد اولیه پیش از ترخیص، آزمایش می‌شود و در صورت تایید اجازه ترخیص دارد. همچنین در زمان تولید و بعد از تولید مجددا آزمایش‌هایی انجام می‌شود و در صورت داشتن استاندارد‌های لازم اجازه توزیع دارد. حتی بعد از توزیع هم مسئولان مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور به صورت موردی از نمونه‌هایی که در بازار به فروش می‌رسد می‌خرند و برای آزمایشگاه می‌فرستند که اگر مشکلی داشته باشد جلوی آن گرفته می‌شود و به طور کلی می‌توان گفت که حداقل ضرر محصولات قانونی کمتر است.
وی افزود: ضرر کالا‌های قاچاق یا جعل برای سلامتی وحشتناک است و عاجزانه از مردم درخواست داریم از خرید کالا‌های دخانی تقلبی و قاچاق خودداری کنند. همچنین از شهروندان می‌خواهیم برای سلامتی خودشان تا حد امکان مصرف دخانیات را کاهش دهند.
