تعطیلی سفارت آمریکا در بغداد چقدر جدی است؟

آمریکا به دولت عراق و شرکای دیپلماتیکش گفته که قصد دارد تا به طور کامل سفارتش در بغداد را تخلیه و آن را به اربیل منتقل کند، مگر آنکه عراق حملات گاه و بیگاه به مقر‌های دیپلماتیک آمریکا را کنترل و متوقف کند؛ تصمیمی که مقام‌های عراق گفته‌اند آن‌ها را شگفت زده کرده است.

به گزارش ایسنا، روزنامه واشنگتن پست در گزارشی نوشت: «احمد ملا طلال، سخنگوی مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق روز یکشنبه گفت: امیدواریم که دولت آمریکا این تصمیم را مورد بازبینی قرار دهد. گروه‌هایی قانون شکن هستند که تلاش می‌کنند تا این رابطه را متزلزل کنند و تعطیلی سفارت می‌تواند پیامی مثبت برای آن‌ها باشد.

به گفته یک فرد مطلع، مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا شنبه شب الکاظمی را از این تصمیم مطلع کرد. دو مقام غربی در بغداد نیز گفتند، هیات‌های دیپلماتیک‌شان بابت این تصمیم و طرح مطلع شده‌اند.

یک دیپلمات آشنا به این وضعیت گفت، روز یکشنبه همچنان مشخص نشد که آیا کاخ سفید خروج احتمالی سفارت آمریکا از بغداد را تایید کرده یا نه و چه چیزی دولت ترامپ را بر آن داشته تا این طرح را مطرح کند. اگر دولت این اقدام را اجرایی کند، انتظار می‌رود که تعطیلی سفارت ظرف ۹۰ روز اجرایی شود که این بازه زمانی به واشنگتن این فرصت را می‌دهد تا درباره این تصمیم ارزیابی مجددی داشته باشد.

یکی از مقام‌های عراقی نیز گفت، دولت آمریکا خواستار اقدام قاطع علیه شبه نظامیان شده و گفته که این تعطیلی می‌تواند منتفی شود اگر این اقدامات قاطع برای توقف حملات صورت گیرد.

یکی از سخنگو‌های وزارت خارجه آمریکا از اظهارنظر درباره گفتگو‌های دیپلماتیک محرمانه پامپئو با رهبران خارجی امتناع کرد، اما به ناامیدی آمریکا درباره "گروه‌های مورد حمایت ایران که به سفارت آمریکا حمله می‌کنند"، پرداخت.

وی افزود: چنین حملاتی نه تنها برای ما بلکه برای دولت عراق، هیات‌های دیپلماتیک همسایه و ساکنان منطقه بین‌المللی خضرا و نواحی اطراف خطر دارد.

تصمیم ترامپ برای ترور قاسم سلیمانی در خارج از فرودگاه بغداد در ژانویه باعث تشدید تنش در عراق شده است. قانونگذاران عراقی بر خروج نیرو‌های آمریکایی تاکید دارند. گروه‌های شبه نظامی نیز کمپین راکتی و حملات بمب گذاری در مقیاس کوچک را علیه سفارت آمریکا و پایگاه‌های نظامی عراق که میزبان نیرو‌های ائتلاف تحت رهبری آمریکا هستند، افزایش داده‌اند.

دو نیرو‌های آمریکایی، یک انگلیسی و چند نیروی امنیتی عراق در حملات راکتی سال جاری میلادی از سوی این شبه نظامیان کشته شده‌اند. در ماه‌های اخیر، حملات بمب گذاری در مقیاس کوچک نیز کاروان‌های مرتبط با ائتلاف تحت رهبری آمریکا را هدف قرار داده‌اند. رانندگان عراقی به دلیل آنکه در مرکز توجه حملات هستند، مایه نگرانی برای آن‌ها شده است. یک بمب کار گذاشته شده در نزدیکی کاروانی از سفارت انگلیس در بغداد در ماه جاری میلادی نشان دهنده یک فاز جدید احتمالی در کمپین این شبه نظامیان است.

۱۷ سال پس از حمله به عراق تحت رهبری آمریکا، سفارت این کشور در بغداد به یکی از بزرگترین پایگاه‌های دیپلماتیک این کشور بدل شده است. روز یکشنبه مشخص نشد که آیا تصمیم برای تعطیلی این سفارت در صورت توانایی دولت الکاظمی برای حفاظت بهتر از پرسنل نظامی و دیپلماتیک غربی تغییر می‌کند یا خیر.

چالش‌های او بسیار عمیق شده و مقام‌های عراقی می‌گویند که نخست وزیرشان از حمایت کمی برخوردار است. الکاظمی تلاش کرده تا شبه نظامیان را با هدف قرار دادن منافع مالی آن‌ها و ساختارسازی مجدد دستگاه امنیتی عراق به منظور ایجاد اعتماد در میان متحدان، هدف قرار دهد. شبه نظامیان، اما با افزایش حملات علیه هیات‌های دیپلماتیک به این تصمیم واکنش نشان داده‌اند.

مقام‌های امنیتی عراق همچنین ترور هشام الهاشمی، از اعضای نزدیک دولت الکاظمی را به شبه نظامیان مرتبط کرده‌اند.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته که "حضور غیرقانونی شبه نظامیان مورد حمایت ایران در عراق" همزمان با تلاش‌های آمریکا برای تضمین امنیت مالی برای عراق از سوی جامعه بین‌الملل و بخش خصوصی همچنان بزرگترین چالش برای سرمایه گذاری بیشتر در عراق است.

این تصمیم آمریکا پس از سفر ماه گذشته میلادی الکاظمی به واشنگتن است که از سوی دو طرف به عنوان نشانه‌ای از احیای همکاری دیده شد.

یکی از مقام‌های ارشد دفتر الکاظمی روز یکشنبه گفت که نخست وزیر با شرکای اروپایی برای تلاش در متقاعد کردن آمریکا در تغییر تصمیمش وارد لابی شده و اعلام کرد که این اقدام می‌تواند پیامد‌های منفی بر ثبات عراق بگذارد.

مقام‌های سه سفارت اروپایی در بغداد نیز گفتند، کشورهایشان حتی اگر آمریکا عراق را ترک کند، در این کشور می‌مانند.

ارتش آمریکا رهبری ائتلافی را برعهده دارد که با داعش در عراق و سوریه و از مقری در بغداد از ۲۰۱۴ مبارزه می‌کند. مقام‌های دفاعی گفته‌اند، آمریکا قصد دارد تا به ماموریت مقابله با شبه نظامی‌گری در عراق ادامه دهد.

ژنرال فرانک مک‌کنزی جونیور، رهبری فرماندهی مرکزی آمریکا در ماه جاری میلادی گفته بود که آمریکا به کاهش نیرو‌های خود از ۵۰۰۰ تن به ۳۰۰۰ تن تا پایان ماه جاری میلادی در عراق مبادرت می‌ورزد.

تحلیلگران می‌گویند، خروج آمریکا می‌تواند مبارزه الکاظمی علیه شبه نظامیان را با شکست روبرو کند.

لاهیب هیگل، تحلیلگر گروه بین‌المللی بحران در واشنگتن گفت: مساله اصلی اینجا این است که آمریکا در حال خروج است اگر آن‌ها همین الان این کار را انجام ندهند، بعدا به صورت تدریجی انجام می‌دهند. این گروه‌ها (شبه‌نظامی)، اما به یک روش یا روشی دیگر خود را بازسازی می‌کنند، آن‌ها بخشی از دورنمای سیاسی عراق هستند.

مقام‌های پنتاگون نیز گفته‌اند که یک ماموریت ادامه دار برای تضمین این که داعش دیگر بازگشتی قدرتمند نداشته باشد، بسیار مهم است. این گروه به حملات در مقیاس کوچک در سراسر عراق ادامه می‌دهد.

هیات آمریکا در عراق همچنین پایگاهی را برای عملیات در جریان خود در سوریه ایجاد کرده است. کمتر از ۱۰۰۰ نیروی آمریکایی در سوریه هستند و بسیاری هم به حضور آمریکا در عراق بابت اقدامات لجستیکی و سفر متکی‌اند. شبه نظامیان کمپانی‌های لجستیکی عراقی را که برای پایگاه‌های نظامی مرتبط آمریکایی کار می‌کنند در ماه‌های اخیر هدف قرار داده‌اند.

روز یکشنبه، ارتش عراق یک حمله دیگر را گزارش کرد. مقام‌ها گفتند، کاروانی از کامیون‌ها با رانندگان عراقی در بابل هدف قرار گرفتند. یک عراقی که با ائتلاف آمریکا کار می‌کند و خواست نامش فاش نشود، گفت: ما وحشت زده‌ایم. آن‌ها از ما چه می‌خواهند که بگوییم؟ بغیر از این است که ما با جان خود برای هیات آمریکایی کار می‌کنیم؟ آن‌ها حتی پول خوبی به ما نمی‌دهند.

الکاظمی که در مه انتخاب شد، در بن بستی بزرگ در مقابله با شبه نظامیان مسئول حملات به نیرو‌های غربی گیر کرده است. به گفته دو مقام آمریکایی، پامپئو اخیرا به دولت عراق هشدار داده که آمریکا سفارت این کشور را می‌بندد؛ مگر آنکه الکاظمی شبه‌نظامیان را مهار کند.

هیگل گفت: فکر نمی‌کنم که بیرون رفتن از عراق به این کشور کمکی کند.»