۲۷ مهر ماه تحریم تسلیحاتی ایران در قالب برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت پایان می‌یابد. هر چند که ایالات متحده آمریکا برای ادامه تحریم ایران مکانیسم ماشه را فعال کرده است، اما نه اروپا و نه روسیه و چین و دیگر اعضای شورای امنیت این اقدام آمریکا را به رسمیت نشناخته‌اند. در این شرایط با پایان تحریم تسلیحاتی، ایران می‌تواند وارد مبادلات تسلیحاتی با دیگر کشور‌ها شود.
به گزارش فرارو، اروپا با وجود اینکه همچنان به برجام پایبند است، اما بعید است که وارد مبادلات تسلیحاتی با ایران شود. ایران هم گفته است مشتری تسلیحات اروپایی نیست. اما ایران می‌توانند با دو قدرت دیگر جهان یعنی روسیه و چین در این حوزه کار کند.
اوایل مهر ماه محمدجواد ظریف به مسکو سفر کرده بود، ظریف در این سفر تاکید کرد که ایران به گفتگو با روسیه در زمینه همکاری دفاعی ادامه می‌دهد. او در خصوص قرارداد‌های نظامی میان تهران و مسکو گفت: «ایران و روسیه مذاکرات بسیار جدی در این خصوص انجام دادند و ما به این گفتگو‌ها ادامه می‌دهیم.»
وزیر خارجه جزییات بیشتری در این باره اعلام نکرد. مذاکره درباره خرید و فروش تسلیحات همیشه موضوعی حساس است و دولت‌ها تلاش می‌کنند گفتگو‌ها در این باره محرمانه بماند.
در کنار روسیه، چین هم در موقعیت مناسبی برای مذاکره با ایران در این باره است. چین در دو سال اخیر محافظه‌کاری را کنار گذشته و با صراحت بیشتری از ایران حمایت می‌کند. از طرف دیگر ایران و چین به دنبال یک توافق جامع ۲۵ ساله هستند که احتمالا مسائل نظامی و مبادلات تسلیحاتی جزیی مهم از این توافق باشد.
مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا هفته گذشته تهدید کرد که کشورش در صورت فروش تسلیحات چین و روسیه به ایران، آنها را تحریم خواهد کرد.
از طرف دیگر ایران در سال‌های اخیر پیشرفت زیادی در تولید تسلیحات نظامی داشته و حالا می‌تواند به عنوان یک صادر کننده عمده در این حوزه ورود پیدا کند. غیر از کشور‌های دوست همسایه، کشور‌هایی همچون ونزوئلا می‌تواند مقصد تسلیحات ایرانی باشد.
ایران توانایی خرید تسلیحات روز دنیا را دارد؟
به گزارش شفقنا، مایکل آیزنشتاد، محقق انستیتوی واشنگتن برای سیاست خاورنزدیک، کارشناس مسائل نظامی- سیاسی خاور نزدیک، معتقد است که برای مدرن سازی نیروی هوایی به تنهایی، تهران حداقل به ۱۰۰ میلیارد دلار نیاز دارد، همان مبلغ برای ارتش و همین برای نیروی دریایی لازم است. در عین حال، دکتر آیزنشتات تأکید می‌کند: “بعید است که روسیه و چین وام‌های لازم را برای تسهیل چنین خرید‌هایی در اختیار تهران قرار دهند.
پس ایران بعد از برداشته شدن تحریمهای تسلیحاتی چه خواهد کرد؟
ایران طیف گسترده‌ای از تجهیزات نظامی، اعم از سلاح‌های کوچک گرفته تا موشک ها، هواپیماها، تانک ها، زیردریایی‌های کوچک و ناوچه‌ها را تولید می‌کند. به گفته تحلیلگران، از جمله آقای آیزنشتاد، اصلی‌ترین چیز برای ایران تامین مجتمع نظامی- صنعتی ایران از نظر جدیدترین فن آوری‌ها خواهد بود.
می‌توان فرض کرد در صورت کمبود ارز، ایران مقدار کمی اسلحه مدرن را برای تانک سازی بدون مجوز و تولید در تأسیسات ایرانی خریداری می‌کند و به دست آوردن فناوری‌های نظامی و استفاده دوگانه به ویژه از لحاظ قانونی، نیمه قانونی و غیرقانونی، در درجه اول روباتیک پیشرفته و میکرو رایانه ادامه خواهد.
اگر برای چندین دهه و در شرایط سختگیرانه تحریم‌ها، ایران در حال حاضر توانسته آنچه را که در زمینه تسلیحات در اختیار دارد، ایجاد کند، به احتمال زیاد با برداشته شدن تحریم تسلیحاتی در اکتبر سال ۲۰۲۰، ایران دارای اسلحه و تجهیزات نظامی جدید و بهتری خواهد بود. در عین حال، بعید است که ایران خریدهای گسترده‌ای را در خارج از کشور انجام دهد، اما، به احتمال زیاد، از طریق روش‌های زیر بر توسعه شتابزده صنعت دفاعی خود متمرکز خواهد شد:
کسب اجزای دارای کاربرد دوگانه و تکنولوژی پیشرفته.
خرید محدود تجهیزات نظامی خارجی.
کپی کردن مدل‌های خارجی پیشرفته اسلحه و تجهیزات نظامی یا اجزای انفرادی آنها.
