فریدون مجلسی نوشت: ترامپ زمانی که هنوز رأیگیری در غرب آمریکا ادامه داشت، به استناد نتایج آرای حضوری با همان دروغگویی متعارف و با اعتمادبهنفس آمار چند ایالت را جمع زد و پیروزی خودش را اعلام کرد، اما نکته شکبرانگیز آنجا بود که گفت بعد از این اجازه شمارش آرای پستی را که تقلب محسوب میشود، نمیدهد و به دیوان عالی مراجعه خواهد کرد! یعنی همان سناریوی بههمریختن کافه به بهانه پوچی که از چند روز قبل مقدمهچینی کرده بود.
فریدون مجلسی تحلیلگر روابط بینالملل در یادداشتی در روزنامه شرق نوشت: بههمریختن کافه اصطلاحی است که معنای آن برای آشنایان با فرهنگ عوامانه ترامپ نوعی قابلدرک است. معمولا اینگونه اشخاص وقتی در کافه به دلیل مشاجره یا برای گریز از پرداخت صورتحساب یا مسائل دیگر کارشان به بدمستی و نفسکشطلبیدن میکشد، کافه را به هم میریزند. اینکه نتیجه چه از آب دربیاید بستگی به نوع مقابله با آنان دارد.
انتخاب ترامپ برای ریاستجمهوری آمریکا در دور اول نیز با همین خصوصیات که با جمعشدن انواع موتورسوارهای چرمینهپوش خالکوبی کرده و شعارهای پوپولیستی و عوامفریبانه و با بههیجانآوردن احساسات پایینترین سطوح فرهنگی جامعه آمریکا خصوصا در ایالات روستایی میانی همراه بود، به اندازه کافی موجب حیرت شد.
اگرچه ترامپ با درافتادن با نظام بازرگانی جهانی و با زیرپاگذاشتن تعهدات بینالمللی آمریکا در واقع کافه جهانی را نیز به هم ریخت، اما دورانش همراه با رونق و اشتغالی فریبنده بود. وقتی آن رونق هم بر اثر کرونا با بیاعتباری مواجه شد، همه برآوردهای آماری و تقریبا توافق عمومی رسانهها و روزنامهنگاران آمریکایی که با محیط خود آشنایی بیشتری دارند، حکایت از شکست قاطع ترامپ داشت.
ترامپ که شکست پیشبینیشده را گریزناپذیر میپنداشت، پیشاپیش اعلام کرد که رقیب خیال تقلب دارد! و اعلام کرد که رأیگیری قانونی پستی نوعی تقلب است. حتی یکی، دو روز پیش در تکزاس اعلام شد برخی بهجای پیادهشدن از ماشین و انداختن پاکت رأی خودشان به صندوق پست، بدون پیادهشدن و با درازکردن دستشان از پنجره ماشین رأیشان را به صندوق انداخته و کار غیرقانونی کردهاند! این بهانه بهقدری مسخره بود که مقامات خودشان بر آن سرپوش گذاشتند.
بعد از رأیگیری مستقیم سهشنبه ۱۳ آبان، ابتدا شمارش آرای مستقیم روز رأیگیری آغاز شد که بیشتر طرفداران ترامپ آن شیوه را برگزیده بودند، تا بعدا نوبت به شمارش صد میلیون آرای پستی برسد که گزینه بسیاری از دموکراتهای فرهیختهتر بود. به همین دلیل نتایج اولیه در برخی از ایالات به سود ترامپ دیده میشد.
مردم جهان از جمله ایران به دلایل گوناگون نسبت به نتایج انتخابات آمریکا کنجکاو هستند. گزارشگران تلویزیونهای فارسیزبان که برنامههای زنده برای پوشش لحظهبهلحظه شمارش آرا داشتند، ظاهرا تحت تأثیر خصوصیات ترامپپسندانه لسآنجلسی و مبلغ دیدگاههای او به نظر رسیدند و بینندگان در ایران، آن را مشاهده میکردند.
البته نتایج شمارششده هم بیش از انتظار به سود ترامپ بود. ترامپ هم از پیش با دعوت از ۴۰۰ نفر از حامیانش به شبنشینی در کاخ سفید، پیشاپیش اعلام کرده بود که میخواهد پیروزی خود را جشن بگیرد. نحوه گزارشدهی رسانهای برای کسانی که توقع شکست ترامپ را داشتند، نومیدکننده بود.
ترامپ نیز در شامگاه که هنوز رأیگیری در غرب آمریکا ادامه داشت، به استناد نتایج آرای حضوری با همان دروغگویی متعارف و با اعتمادبهنفس آمار چند ایالت را جمع زد و پیروزی خودش را اعلام کرد، اما نکته شکبرانگیز آنجا بود که گفت بعد از این اجازه شمارش آرای پستی را که تقلب محسوب میشود، نمیدهد و به دیوان عالی مراجعه خواهد کرد! یعنی همان سناریوی بههمریختن کافه به بهانه پوچی که از چند روز قبل مقدمهچینی کرده بود.
توضیحات بعدی بایدن و دلگرمی دادن او به حامیانش حاکی از آن بود که هنوز شمارش آرای پستی آغاز نشده است و بدون وقفه انجام خواهد شد. بعد از شمارش آرای پستی نتایج یکی، دو ایالت تغییر کرد، اما تزلزلی را که درباره نتایج قطعی آرا به وجود آمده است، از میان نبرد.
اکنون مردم نگران دلایل تختهکردن پنجرههای فروشگاهها هستند که مگر پیشبینی چه وقایعی شده بود که چنین هزینه احتیاطی را متقبل شدند؟ و اگر نتیجه به زیان ترامپ باشد، چگونه مقاومت و برخورد خواهد کرد و دموکراتها چگونه زیر بار رفتار اوباشانه ترامپ خواهند رفت؟ بههرحال با توجه به اینکه شمارش آرای پستی تا روز جمعه ادامه خواهد یافت، اکنون دیگر با قطعیت از سیاستهای بایدن پس از انتخابات سخن نمیگویند، اکنون با تردید از این سخن میگویند که اگر ترامپ مقام ریاستجمهوری را اشغال کند، چه خواهد کرد و اگر بایدن انتخاب شود، چه؟
البته مقامات ایرانی اعلام کردهاند انتخاب آمریکاییها هرکدام باشد، برایشان مهم نیست و کاری به کارشان نخواهند داشت، اما در سیاست روزمره حرفهایی زده میشود و در عمل مسئولان که مسئولیت تصمیمگیری و سرنوشت و شرایط زندگی مردم به تمایلات و عملکردهای آنان بستگی دارد؛ منافع و نیازها و زندگی شهروندان را در نظر خواهند داشت.
اگر ترامپ باشد که به همین شیوه انسداد فزاینده و فرسایشی ادامه خواهد داد، خصوصا پس از مصادره کشتیهای حمل سوخت ایران به ونزوئلا که عملا حملونقل دریایی ایران را هم تهدید میکند. اگر بایدن باشد که طبق تعهد قبلی به برجام باز خواهد گشت و این هم بهمعنای راهآمدن با ایران نیست بلکه خروج غیراصولی ترامپ را قبول ندارد.
اما برای جمهوری اسلامی امکان تبادلنظر در قالب ۱+۵ فراهم میشود که با توجه به اختلافنظر عمیق ایران و آمریکا در حمایت از کلیت حقوق تاریخی فلسطین، پافشاری آمریکا بر دفاع از موجودیت اسرائیل و ادعای غرب در تجهیز جمهوری اسلامی به سلاحهای هستهای یا غیرهستهای، چشمانداز تعامل نزدیک و رفع تحریمها، روشن به نظر نمیرسد.