تهدیدی که از مسکن مهر برداشته شد

پیش‌بینی اغلب متخصصین مسکن و شهرسازی این بود که مسکن مهر به سرانجام مسکن عمومی دهه‌های ۶۰ و ۷۰ میلادی کشور‌های اروپایی و آمریکای شمالی که به محیطی نامناسب تبدیل شده بودند دچار خواهد شد. اما بنا به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی، بازتعریف سیاست مسکن مهر باعث شد تجربه تلخ مسکن عمومی در آمریکای شمالی و اروپا تکرار نشود؛ در این خصوص با سرمایه‌گذاری کلان در حوزه‌های زیرساخت‌ها، حمل و نقل، خدمات، آموزش و امنیت، این تهدید از مسکن مهر برداشته شد.

به گزارش ایسنا، سال گذشته جمعیت ۲۱ شهر جدید از ۱.۱ میلیون نفر عبور کرد. طبق آمار روند رشد جمعیت در شهر‌های جدید به شش برابر کلانشهر‌های کشور رسیده که علت اصلی آن توسعه زیرساخت‌ها و خدمات در این شهر‌ها بوده است. با توجه به اینکه ساکنان شهر‌های جدید اغلب از قشر جوان هستند این شهر‌ها دارای ظرفیت مناسبی برای رشد اقتصادی هستند.

در ۳۰ سال تجربه زیسته شهر‌های جدید، این شهر‌ها طیفی از تکامل دیدگاه‌ها، نظریه‌ها و اقدامات را پشت سر نهاده است. آخرین تحول فکری در این راستا در دولت یازدهم و دوازدهم و در پاسخ به نیاز‌های ساکنان شهر‌های جدید به ویژه در سایت‌های مسکن مهر به وقوع پیوست. در آن ضمن آسیب‌شناسی تجارب گذشته و بازاندیشی در رویکرد‌های شهر‌های جدید از سکونتگاه‌های صرفا خوابگاهی به شهر‌هایی با ویژگی‌های یک شهر نسبتا خوب، پایدار و زیست‌پذیر، بازتعریف برخی مفاهیم از جمله سیاست مسکن مهر و به کارگیری مجموعه‌ای از برنامه‌ها، طرح‌ها و اقدامات در دستور کار قرار گرفته است.

تغییر رویکرد شهر‌های جدید از چهار سال قبل

شرکت عمران شهر‌های جدید در گستره فعالیت‌های خود در سراسر کشور از طریق شرکت‌های عمران وابسته، طی سال‌های گذشته تلاش داشته تا پاسخگوی انتظارات شهروندان باشد. در این زمینه اعتقاد بر این بوده که با اولویت‌دهی به تأمین زیرساخت‌های اجتماعی و فضا‌های عمومی مورد نیاز سکونت و ارتقای کیفیت فضایی شهرها، ضمن پاسخگویی به نیاز‌های طیف گسترده‌تر شهروندان و دستیابی به تنوع اجتماعی، موجبات ایجاد تعادل فراگیر در شهر‌های جدید و تحقق عدالت فضایی بین سایت‌های مسکن معر وسایر قسمت‌های شهر را فراهم نماید.

آنطور که حبیب‌الله طاهرخانی ـ مدیرعامل شرکت عمران شهر‌های جدید ـ می‌گوید این شرکت از سال ۱۳۹۶ با تغییر رویکرد خود و به منظور تأمین خدمات روبنایی و زیرساخت‌های اجتماعی لازم برای بالا بردن رضایت و کیفیت زندگی در سایت‌های مسکن مهر شهر‌های جدید که به پایدارسازی جمعیت در آن‌ها منجر می‌شود به صورتی پررنگ‌تر از گذشته، اقدام به ساخت و تأمین خدمات روبنایی همچون آموزشی، فرهنگی، ورزشی، درمانی و فضای سبز به صورت منفرد یا در قالب احداث پروژه‌های مشارکتی مراکز محلات در شهر‌های جدید کرد.

احداث ۲۰۰ مدرسه طی چهار سال

طی چهار سال اخیر در شهر‌های جدید حدود ۲۰۰ مدرسه توسط شرکت عمران احداث شده است که بیشترین این مدارس در شهر جدید پردیس به تعداد ۴۰ مدرسه است. همچنین در این بازه زمانی چهار ساله تعداد ۶۷ باب فضای ورزشی، ۶۱ فضای سبز، ۱۲ باب فضای فرهنگی مانند سالن اجتماعات، سینما، تئاتر، کتابخانه و ...، ۴۴ باب مسجد، ۱۵ مرکز درمانی و در حدود ۲۰ کلانتری و آتش‌نشانی مراکز درمانی در سطح شهر‌های جدید احداث شده است. همچنین مجموعه شرکت‌های عمران شهر‌های جدید برای توسعه و ایجاد خدمات روبنایی و زیربنایی در شهر‌های جدید و آماده‌سازی و محوطه‌سازی سایت‌های مسکن مهر، مبلغ ۴۴ هزار میلیارد ریال تا پایان سال ۱۳۹۹ هزینه کرده است.

برنامه‌هایی برای ایجاد اشتغال در شهر‌های جدید

هفته گذشته نیز تفاهمنامه همکاری بین شرکت عمران شهر‌های جدید و سازمان فنی و حرفه‌ای کشور با هدف توسعه اقتصادی و مهارتی وفراهم کردن زمینه کارافرینی در شهر‌های جدید به امضا رسید. ایجاد واحد‌های آموزشی، نیازسنجی، برنامه‌ریزی، ساماندهی، تأمین مقدمات، اجرای دوره‌های آموزش مهارتی و ارزشیابی مهارت به منظور تربیت و تأمین نیروی کار ماهر با رویکرد کمک به اشتغال‌زایی شهروندان، ارتقای مهارت شاغلین، توسعه اقتصادی و اجتماعی و رونق کسب و کار در شهر‌های جدید از جمله اهداف این تفاهم‌نامه عنوان شده است.

حبیب‌اله طاهرخانی ـ مدیرعامل شرکت عمران شهر‌های جدید ـ در مراسم امضای این تفاهم‌نامه گفت: در زمان فعلی نوع اشتغال و روش‌های سنتی کاملاً متحول شده و اشتغال و فعالیت وارد محیط زندگی شده است، بنابراین ما نیز باید در توسعه شهر‌های جدید به این سمت حرکت کنیم.

وی با اشاره به پروژه مسکن مهر به عنوان بزرگترین پروژه مسکونی در تاریخ شهر‌های جدید بیان کرد: طبق تحلیل‌های علمی و تخصصی صورت گرفته در سال ۱۳۹۲ پیش‌بینی می‌شد سرانجام این سکونتگاه‌ها به سرانجام مسکن‌های عمومی دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ کشور‌های اروپایی و آمریکای شمالی دچارشود و به محیطی نامناسب برای زندگی تبدیل شوند که خوشبختانه ما در این راستا با بازتعریف سیاست مسکن مهر مانع تکرار تجربه تلخ در این زمینه شدیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: با سرمایه‌گذاری از ابتدای کار، موفق به رفع این تهدید برای سکونتگاه‌های احداثی شدیم؛ ما حتی در این سایت‌ها شاهد کمبود شدید خدمات اولیه زندگی مانند آب، برق، و … بودیم، اما اکنون به سمت ایجاد زیرساخت‌های اجتماعی و خدمات عمومی علاوه بر حل مسایل زیربنایی وزیرساختی شهر‌های جدید طی چهار سال گذشته علاوه بر ساخت فضا‌های روباز محله‌ای، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کلانتری، مراکز آتش‌نشانی و ساخت ۲۰۰ مدرسه که نمونه آن در شهر‌های برخوردار کشور نیز یافت نمی‌شود.

در حوزه دسترسی‌ها و توسعه حمل ونقل بین شهر‌های جدید وشهر‌های مادر گام‌های اساسی برداشته شد. افتتاح مترو هشتگرد -کرج در ادامه خط پنج مترو تهران. افتتاح آزادراه سهند -تبریز، افتتاح بزرگراه صدرا -شیراز (بزرگراه شهید سلیمانی) ده‌ها پروژه در مرحله نهایی کار بخشی از اقدامات در مسیر توسعه دسترسی‌ها محسوب می‌شود.

طاهرخانی با تأکید بر اینکه شهر‌های جدید در این دوره در ساخت مراکز انتفاعی نیز دارای تغییر رویکرد اساسی بوده است، گفت: خوشبختانه امروز فاخرترین مجموعه‌های تجاری با مشارکت بخش خصوصی در این سایت‌ها شکل گرفته است تا ارزش سکونت و دارایی‌ها همواره حفظ و افزایش یابد.