رئیس کمیته جلوگیری از مهاجرت نخبگان با بیان اینکه حدود 60 هزار نفر از نخبگان از جمله افراد برتر در المپیادهای علمی در خارج کشور مشغول تحصیل هستند گفت: برای بازگشت این افراد و کاهش مهاجرت تمهیداتی اندیشیده می شود تا با گنجاندن در برنامه پنجم شاهد کاهش مهاجرت باشیم.
محمدحسن دوگانی با بیان این مطلب افزود: نتایج حاصل از جلسات این کمیته در برنامه پنجم توسعه کشور گنجانده می شود تا طی پنج سال آینده دیگر با پدیده مهاجرت نخبگان مواجه نشویم.
وی با اشاره به اینکه این بررسیها در دو بخش مدارس و دانشگاه انجام شده است گفت: در این جلسات بیشتر افرادی مدنظر قرار گرفته اند که در علم و فناوری کار ساز و موثر هستند. در آمار مدارس، دانش آموزان برتر در المپیادها و در دانشگاهها، دانشجویان برتر در مسابقات علمی کشوری و بین المللی قرار دارند.
نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس افزود: همچنین دانشجویانی که رتبه های نخست تا سوم هر رشته را کسب کرده اند و آنهایی که مهارتها و ابتکارات ویژه در علم و فناوری داشته اند نیز در جامعه آماری مدنظر قرار گرفتند.
راهکارهای جلوگیری از مهاجرت نخبگان
وی با اشاره به راهکارهای جلوگیری از مهاجرت نخبگان که در این کمیته بررسی شده است به مهر گفت: تقویت مراکز تحقیقاتی، علمی و پژوهشی دانشگاهها و مهیا کردن امکانات لازم برای آنها، برقراری ارتباط با دنیای علمی در سطوح بین المللی و ایجاد فرصتهای مطالعاتی و شغلی از جمله راهکارهای عنوان شده است.
دوگانی خاطرنشان کرد: ایجاد انگیزه های لازم مادی و معنوی برای ماندن این افراد در کشور از طریق در اختیار گذاشتن تسهیلات رفاهی و تقویت پایه های اعتقادی و علاقه به مردم کشور نیز از دیگر راهکارهایی است که مورد بررسی قرار گرفته است.
وی در خصوص آمار دقیق نخبگانی که از کشور مهاجرت کرده اند به مهر گفت: تعداد این افراد هنوز در دست بررسی است زیرا تاکنون آمار دقیقی از این افراد در دست نبوده است.
نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به مهر گفت: هم اکنون 60 هزار نفر از نخبگان ما از جمله افراد برتر در المپیادهای علمی در کشورهای دیگر مشغول به تحصیل هستند که ممکن است بخشی از این افراد به کشور بازنگردند. در حال حاضر از تحصیل آنها در کشورهای خارجی می توان با عنوان "جابجایی مغزها" نام برد اما ممکن است این پدیده به مهاجرت نخبگان تبدیل شود.
تعریف دقیق نخبه و ارائه آمار دقیقی از مهاجرت نخبگان
دوگانی گفت: وظیفه این کمیته تعریف دقیق نخبه و ارائه آمار دقیقی از مهاجرت نخبگان همچنین ارائه راهکارهایی برای جلوگیری از آن است تا در صورت لزوم مجلس وارد عمل شده و با استفاده از چارچوبهای قانونی از بروز این پدیده جلوگیری کند.
وی ادامه داد: بررسیهای نهایی این کمیته طی دو جلسه در هفته آینده انجام و راهکارهای لازم برای جلوگیری از مهاجرت نخبگان در اسرع وقت به وکلای ملت ارائه خواهد شد.
مهاجرت نخبگان ضرری معادل میلیاردها دلار
علی عباسپور تهرانی فرد رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز درباره میزان خسارات وارده از مهاجرت نخبگان به کشور گفت: بر اساس گزارشی که در یکی از مجلات خارجی منتشر شده است حداقل هزینه ای که یک کشور برای تربیت نیروی متخصص در تحصیلات تکمیلی متحمل می شود نزدیک به نیم میلیون دلار است. اگر بر اساس این میزان هزینه های تحمیل شده به کشور را محاسبه کنیم طی مهاجرت نخبگان سالانه میلیاردها دلار از کشور خارج می شود.
عباسپور پیش از این با اشاره به ارائه آمارهای ناهماهنگ از سوی وزارتخانه های عضو این کمیته گفته بود: به دلیل وجود تعاریف متفاوتی از نخبه، نمایندگان وزارتخانه های مرتبط هریک آمار متفاوتی را در این زمینه ارائه کرده اند زیرا تعاریف متفاوتی از نخبه در بین آنها وجود داشت.
اعضای این کمیته نمایندگانی از وزارتخانه های علوم، بهداشت، خارجه، اطلاعات و کار، همچنین معاونت فناوری ریاست جمهوری و بنیاد نخبگان هستند.
