دیپلماسی جلوی جنگ را گرفت/ مصوبه مجلس مانع از توافق است

حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی در آخرین شب از حضورش در سمت ریاست جمهوری، با مردم از طریق شبکه صدا و سیما صحبت کرد.

روحانی در ابتدا خطاب به حیدری مجری برنامه گفت: «خوشحال هستم این فرصت ایجاد شد. علاقه‌مند هستم مصاحبه ما غیررسمی باشد. فرض کنید فردا شب است و زمان ریاست جمهوری تمام شده است. فرض کنید اگر شهروندان بودند چه سئوالاتی می‌پرسیدند؟ همان‌ها را بپرسید. به عبارتی دیگر نماینده مردم باشید نه صدا و سیما.»

روحانی در پاسخ به سوالی در خصوص موضوع برجام و تحریم‌ها افزود: "من در انتخابات سال ۹۲ به مردم اعلام می‌کردم که ما از طریق مذاکرات و دیپلماسی می‌توانیم تحریم را برداریم و علت آن که من در سال ۹۲ نامزد ریاست جمهوری شدم برای این بود که گرهی که ایجاد شده بود باور من بر این بود که این گره از طریق مذاکره و دیپلماسی قابل حل است. "

رییس جمهور گفت: «این گره به جایی رسیده بود که یا با دیپلماسی حل می‌شد یا به جنگ منتهی می‌شد.»

روحانی افزود: «در سفر من به پاریس آقای اولاند در اواخر سال ۹۴ در مصاحبه مطبوعاتی اعلام کرد که در سال ۲۰۱۳، ۱+۵ تصمیم قطعی گرفته بودیم برای جنگ با ایران و به من گفت وقتی شما آمدید و اعلام برای مذاکره کردید و مذاکرات اولیه را دیدیم از جنگ منصرف شدیم.»

رییس جمهور گفت: "در ذهن من این بود که ما بر سر دو راهی هستیم یا وارد یک جنگ با دنیا می‌شویم یا وارد صلح می‌شویم و راه صلح مذاکره و دیپلماسی است. "

روحانی افزود: "من قبول ندارم که شما می‌گویید از طریق دیپلماسی رفتید و به جایی نرسیدید."

او ادامه داد: "در آذر ماه توافق اولیه صورت گرفت. در توافق دوم پذیرفتند اصل فن‌آوری هسته‌ای را ایران داشته باشد. سوم این‌که اموال ما به تدریج آزاد شود. خود این موضوع فضایی را ایجاد کرد از نظر بازار و روانی که مردم آینده ایران را مثبت می‌دیدند."

روحانی گفت: «بعد به توافق لوزان و بعد توافق هسته‌ای رسیدیم. به اجرایش در دی ۹۴ هم رسیدیم. توافق این بود که تحریم‌های هسته‌ای برداشته شود، اصل فن‌آوری پذیرفته شود و ما هم مقداری محدود کنیم. نمی‌گویم همه آن توافق اجرا شد اما قولی که به مردم دادم انجام شد و به‌جای جنگ، توافق شد. بانک‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی به کشور آمدند.»

رئیس جمهور گفت: "سال ۹۲ قول دادیم و تا پایان دولت یازدهم قدم به قدم قول‌ها را اجرا کردیم. در دولت دوازدهم کسی بر سر کار آمد که نمی‌شد با او حرف زد. ما آن زمان و همین الان در واقع با آمریکا حرف می‌زنیم. او گفت من رئیس جمهور شوم توافق‌نامه برجام را تغییر می‌دهم. وقتی که تعلیق‌ها را برای تحریم انجام داد اواخر سال ۹۶ گفت بار آخری است که این کار را می‌کنم. وقتی خارج شد با شرایط جدیدی رو به رو شدیم."

او ادامه داد: "ما ممکن است با دولت‌ها توافق کنیم و دولت‌ها تا حدودی انجامش دهند. اما در تحریم بیش از دولت‌ها با شرکت‌ها رو به رو هستیم. شرکت‌ها فرصتی مطمئن می‌خواهند که سرمایه‌هایشان در ایران از بین نمی‌رود و به سود می‌رسند. آن‌ها چندماه تا چند سال از دولت‌ها عقب‌تر هستند."

روحانی گفت: «آمریکایی‌ها از ما می‌خواستند توافقات گسترده‌تر شود. می‌خواستند بحث منطقه را هم به مذاکرات اضافه کنند. وقتی ما به دنیا می‌گوییم فقط در مورد هسته‌ای حرف می‌زنیم آثارش هم محدود خواهد بود. بانک‌ها به روابط سیاسی ایران با کشورهای دیگر نگاه می‌کنند. در مصوبه اخیر مجلس گفته‌اند همه تحریم‌ها باید برداشته شود. حقوق بشر، هسته‌ای، تروریسم. می‌شود همه این تحریم‌ها را برداشت اما مذاکرات دیگری می‌خواهد.»

او ادامه داد: "توافق نزدیک است. کاملا چشم‌انداز توافق است. اگر معیار ما فرمایشات مقام معظم رهبری باشد قابل اجرا است. مصوبه مجلس مانع است. نه فقط در این دولت اگر دولت سیزدهم هم پایبند به این مصوبات باشد، به توافق نمی‌رسند."

او  تاکید کرد: «اگر معیار را فرمایشات مقام معظم رهبری قرار دهیم به توافق خواهیم رسید و اگر مبنا مصوبه{مجلس} باشد این اتفاق نخواهد افتاد.»

روحانی درخصوص وضعیت تورم بالا در کشور و وضعیت نامناسب اقتصادی گفت: «تورم در سال ۹۲، ۳۳ درصد و نقطه به نقطه ۴۰ درصد بود، بنده همان موقع گفتم که تا پایان سال این تورم را کاهش می‌دهیم و در سال‌های آینده تورم تک رقمی می‌شود، در حالیکه تورم ما فرورین رسیدیم ۳۴ درصد بود و در سال ۹۳، ۱۵ درصد شد و در ماه‌های آخر ۹۴ تک رقمی شد و در سال ۹۵ و ۹۶ تک رقمی بود و در ماه‌های اول ۹۷ تک رقمی بود. ما به این وعده عمل کردیم و بعد از ۲۶ سال تورم ایران تک رقمی شد و رشد اقتصادی در ۴ سال اول حدود ۴/۵ درصد است و در سال ۹۵ رشد اقتصادی ایران در دنیا ۱۲.۵ شد و در دنیا اول شدیم.»

او افزود: "تمام مشکلات اقتصادی بعد از سال ۹۷ است در سال ۹۷ که ترامپ خارج می‌شود و تحریم‌ها برمی‌گردد، دیگر مجاز به فروش یک میلیون بشکه نفت نبودیم، وقتی ترامپ تحریم کرد هیچ کشوری جرات نکرد با ما کار کند و مقدار کمی از نفتمان به فروش رساندیم و ۱۱۶ میلیارد دلار در سه سال اخیر کمتر از آنچه که لازم بوده فروختیم."

روحانی در پاسخ به پرسش مجری برنامه مبنی‌بر درست بودن شایعاتی مانند این‌که روحانی روزی دو ساعت سر کار بوده و شبیه مردم زندگی نمی‌کند، گفت: «من در شبانه‌روز حداقل ۱۳ تا ۱۴ ساعت کار می‌کردم. در دوران کرونا هفته‌ای دو جلسه ستاد کرونا داشتم. در این یک‌سال و نیم من از تهران خارج نشدم. سفرهای قبلی من کاری بوده است. این اتهامات بی‌اساس است. ساعات کار ما مشخص است.»

او در پاسخ به این پرسش که چه چیزهایی را نمی‌توانید به مردم بگویید؟ گفت: "اگر فردا شب بود راحت‌تر پاسخ می‌دادم. حل مسایل کشور فقط بر عهده قوه مجریه نیست. مثلا گاهی باید با قوه قضاییه هماهنگ باشیم. یا من می‌گویم برای این‌که به مسائل اقتصادی مردم برسیم، وزارت صنعت، معدن و تجارت باید دو وزارتخانه بشود یا مجلس نمی‌پذیرد یا دیر می‌پذیرد یا شورای نگهبان رد می‌کند. من نمی‌توانم این موضوعات را هی به مردم بگویم. من می‌توانم خودم را راحت کنم و بگویم تقصیر من نیست. یک‌سری مسائل کلان‌تر است. هماهنگی کلانی را می‌خواهد که گاهی زمان‌بر است. طرح این موضوعات شکاف‌های اجتماعی ما را بیشتر می‌کند. آزادی مردم در فضای مجاز ی چه‌قدر باشد؟ پهنای باند چه قدر باشد؟ از مسائلی بود که در جلساتمان بررسی کردیم و اختلاف‌نظر داشتیم. اگر این مسایل را بگوییم به مردم؛ در بلندمدت خوب است اما در کوتاه‌مدت مشکل ایجاد می‌کند.»

رئیس جمهور گفت: "مهمترین پرونده‌ای که دست دولت سیزدهم قرار می‌گیرد مذاکره و تعامل با دنیا است. ما هیچ راهی در کوتاه مدت جز تعامل نداریم. در بلندمدت اگر مردم تحمل کنند راهکارهای دیگری داریم. در چارچوبی که مقام معظم رهبری گفتند باید برای مذاکرات تصمیم بگیرند. موضوعات اقتصادی هم هست."

وی در واکنش به پرسشی مبنی بر بحران‌های امنیتی مثل بنزین و موسسات مالی، گفت: "پیشگیری همه این مسائل گاهی امکان‌پذیر نیست. تنش‌های غم آلودی داشتیم و اتفاقات بدی افتاده است اما هشت ماه نبوده است در کوتاه مدت حل کردیم. در سال ۹۶ مشکلاتمان به موسسات اعتباری برمی‌گشت. همه آن مشکل به حکم یک قاضی در مشهد بازمی‌گردد. دولت مجبور می‌شود وارد شود. دولت با هزینه زیاد، بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان این مشکل را حل کرد. در خوزستان به خاطر کم‌آبی و شرایط جوی بحرانی ایجاد می‌شود که باید جمع شود. دولت کارهای بزرگی در امنیت کرده است اما همه آن به دولت مربوط نمی‌شود."

روحانی درباره کسری بودجه نیز گفت: «اگر الان رئیس سازمان برنامه و بودجه بود، می‌گفت کسری بودجه نداریم. هر مشکلی اگر هست دولت و مجلس باهم هستند؛ اما خطرناک‌ترین راه تامین این کسری، آنجایی است که از پایه پولی استفاده کنیم. ما از بانک مرکزی و پایه پولی استفاده نکردیم و از مردم قرض گرفتیم. به‌موقع هم با سودش پس می‌دهیم. دولت در اوراق هیچ تخلفی نداشته است. یکی از کارهایی که می‌خواستم انجام دهم و نشد، این بود که دست دولت را در اداره بنگاه‌های اقتصادی کوتاه کنیم. بخشی‌اش انجام شد و بخشی‌اش باقی ماند.»

وی در ادامه با اشاره به ضرورت مبارزه با فساد گفت: "فساد یک معضل اجتماعی بوده و هست. اعتقاد دولت من از اول این بوده که فساد در سایه شفافیت از بین می‌رود. مثلا {مبارزه با} قاچاق در منطقه جنوب دست نیروی انتظامی بود، مصوبه در شورای عالی امنیت تصویب کردیم سپاه وارد شود، سپاه آمد و باز جمع نشد. یکی از دلایلی که گفتیم سامانه‌های فضای مجازی باید ادامه پیدا کند برای همین است. سامانه جامع تجارت یکی از کارهایی بود که راه‌اندازی کردیم که همه ببینند چه اتفاقی می‌افتد. ریشه مبارزه با فساد شفافیت است."

روحانی گفت: "من از ابتدای روزهای انقلاب در کنار انقلاب بوده‌ام. اما کار اصلی من کار فرهنگی است. درست است که کار امنیتی ما بیشتر گفته می‌شود ولی از فردا سمت رسمی ندارم و کار علمی و فرهنگی خواهم کرد."

وی گفت: «ما در تمام این هشت سال تلاش کردیم به وظایف خود عمل کنیم. همه وزرا تلاش کردند. اما مواردی بوده است که نتوانستیم انتظارات مردم را انجام دهیم عوامل اصلی‌اش کرونا و تحریم و جنگ اقتصادی بود اما احیای دریاچه ارومیه، پالایشگاه‌های مهم، پیشرفت در فولاد، پنجشنبه‌های افتتاح با مجموعه ۸۸ افتتاح بزرگ ملی کارهای باافتخار ما است. ان‌شاءالله مردم موفق باشند و امیدوارم دولت سیزدهم بتواند به مردم کمک کند.»

روحانی گفت: "از صدا و سیما تشکر می‌کنم، کارهای بزرگی انجام داده؛ البته شکاف‌هایی هم بوده که گذشته. اما امیدوارم این سازمان در کار بزرگ فرهنگ‌سازی موفق باشد."

روحانی با اشاره به روند واکسیناسیون کرونا گفت: «واکسن‌هایی در دنیا تولید شد که حاضر بودند در مرحله سوم کارآزمایی بالینی به ما بدهند، یعنی می‌خواستند روی مردم ما تست کنند، بنابراین اگر واکسن‌ها ناموفق بود، ممکن بود بلوای بزرگ ایجاد کند، البته برخی کشورها قبول کردند. البته ما از کواکس و هند واکسن خریدیم، اما آنها عقب بودند و نتوانستند به ما بدهند، واکسن چینی هم با تأخیر مواجه شد، اما در شرایط فعلی و آینده، وضعیت ما به لحاظ واکسیناسیون بسیار خوب است و می‌توانیم در روز، ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر را واکسینه کنیم.»

وی افزود: "وقتی یک موج بیماری می‌آید، باید دوره خود را طی بکند و تلفات هم می‌گیرد، این موج جدید در جنوب کشور در حال آرام گرفتن است، اما در بخش مرکزی در حال اوج گرفتن است و در بخش‌های شمالی نیز بدتر است، ممکن است در آینده موج دیگری هم بیاید، در امر کرونا اقدامات خوبی انجام گرفته است و در برخی موارد با تأخیر مواجه بودیم، اما نکته اساسی این است که همراهی مردم باید بیشتر شود."