واکنش تروئیکای اروپا به گزارش ضد ایرانی رافائل گروسی

سه کشور اروپایی در بیانیه‌ای به گزارش ضد ایرانی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی واکنش نشان دادند.

به گزارش فارس، تروئیکای اروپایی به بهانه گزارش ضد ایرانی «رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بیانیه‌ای صادر کرده و تهران را به عدم رعایت کامل توافق مورخ ۱۲ سپتامبر با آژانس متهم کرده‌اند.

در این بیانیه آمده است: «فرانسه، آلمان و پادشاهی متحده مایل به قدردانی از مدیر کل آژانس، گروسی بابت گزارش مورخه ۲۶ سپتامبر هستند که اعضای شورا را در جریان توانایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای انجام فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت از تعهدات هسته‌ای ایران قرار می‌دهد.»

سه کشور اروپایی در ادامه این بیانیه خاطرنشان کرده‌اند: «به شدت نگرانیم که ایران به طور کامل توافق حاصل‌شده با گروسی در روز ۱۲ سپتامبر را رعایت نکرده و مدیر کل مجبور شده ظرف تنها دو هفته گزارشی با موضوع عدم همکاری منتشر کند.»

فرانسه، انگلیس و آلمان مدعی شده‌اند: «چنانچه ایران اجازه جایگزین شدن دوربین‌های کارگاه ساخت تجهیزات سانتریفیوژ در کرج را ندهد، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قادر به برقراری پیوستگی میان اطلاعات در آینده نخواهد بود. ما از ایران می‌خواهیم فوراً به آژانس اجازه دسترسی به تأسیسات کرج را بدهد و اجازه تعویض دوربین‌های آنجا را بدهد.»

تروئیکای اروپا اضافه کرده‌اند: «در توافق مورخ ۱۲ سپتامبر همچنین تأٰکید شده که ایران با انجام رایزنی‌های سطح بالا با آژانس با هدف رفع سایر مسائل برجسته مربوط به تعهدات حقوقی ایران ذیل توافق جامع پادمانی موافقت کرده است. ما از ایران می‌خواهیم فوراً این تماس‌های سطح بالا را برقرار کرده و به طور کامل با این تحقیقات در جهت رسیدن به پیشرفت‌های فوری و ملموس همکاری کند.»

در بند پایانی این بیانیه آمده است: «این مسائل بر توانایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای اجرای وظایفش و ایفای نقش محول‌شده به این سازمان ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت اثر می‌گذارند. ما طی روزهای آینده با شریکانمان در خصوص گام‌های بعدی مشورت کرده و انجام اقدامات مناسب را در نظر خواهیم گرفت.»

«رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز گذشته در آخرین گزارش خود درباره راستی‌آزمایی و نظارت در ایران به کشورهای عضو اعلام کرد که ایران از روزهای ۲۰ تا ۲۲ سپتامبر (۲۹ تا ۳۱ شهریور) به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه سرویس تجهیزات نظارت آژانس را داده و اجازه داده شده تا کارت ذخیره دوربین‌ها در تمامی مکان‌های ضروری در ایران به جز کارگاه ساخت تجهیزات سانتریفیوژ در مجمع تسا در کرج تعویض شود.

بنا بر اعلام سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در گزارش گروسی آمده است که ایران به آژانس دسترسی به سایت کرج را برای نصب دوربین‌های نظارتی جدید یا اطمینان حاصل کردن از اینکه تولید قطعات سانتریفیوژ در این کارگاه از سر گرفته شده، نداده است.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادعا کرده که تصمیم ایران در اجازه ندادن به آژانس برای دسترسی به کارگاه ساخت قطعات سانتریفیوژ تسای کرج بر خلاف شرایط توافق شده در بیانیه مشترکی است که ۱۲ سپتامبر (۲۱ شهریور) با «محمد اسلامی» مدیر کل سازمان انرژی اتمی و معاون رئیس جمهور ایران حاصل شده است.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تکرار کرده که تمامی فعالیت‌های اشاره شده آژانس در بیانیه مشترک برای تمامی تجهیزات تعریف شده آژانس و تاسیسات و مکان‌های ایران برای حفظ ادامه اطلاع (از برنامه هسته‌ای ایران) ضروری است.

در پی انتشار گزارش رافائل گروسی، کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، در یک رشته توییت نوشت: عمیقا مایه تاسف است که بعد از سه اقدام خرابکارانه تروریستی در تأسیسات هسته‌ای ایران در طول یک سال گذشته، آژانس هنوز این اقدامات شرورانه را برخلاف قطعنامه‌های متعدد کنفرانس عمومی آژانس و مجمع عمومی سازمان ملل و حتی به خاطر تجهیزات و اموال خود و ایمنی و امنیت بازرسانش، محکوم نکرده است.

غریب آبادی ادامه داد: هر تصمیم ایران در مورد تجهیزات نظارتی آژانس صرفا بر مبنای ملاحظات سیاسی بوده و نه حقوقی؛ از این رو، آژانس نمی‌تواند و نمی‌بایست حقی برای خودش در این زمینه قائل شود.

سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین المللی در وین افزود: بیانیه مشترک ۱۲ سپتامبر (۲۱ شهریور) محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی و رافائل گروسی مدیرکل آژانس نیز با حسن نیت ایران و با هدف جایگزینی کارت‌های حافظه «تجهیزات مشخص شده» حاصل شد. اقدامات آژانس برای اجرای این هدف نیز از ۲۰ تا ۲۲ سپتامبر انجام شد.

آلمان در کنار در کنار انگلیس و فرانسه سه عضو اروپایی گروهی هستند که از سال ۲۰۱۵ به توافقی با ایران بر سر برنامه هسته‌ای این کشور دست پیدا کرده‌اند. این توافق قرار بود در ازای ایجاد محدودیت‌ در بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای، تحریم‌های اعمال‌شده به بهانه هسته‌ای علیه ایران را رفع کند.

دولت آمریکا اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ از این توافق خارج شده و ضمن اعمال تحریم‌های متوقف شده ذیل این توافق، تحریم‌های دیگری علیه ایران وضع کرد. تروئیکای اروپا علی‌رغم مخالفت‌های لفظی با خروج آمریکا از برجام به وعده‌های خود برای جبران آثار این خروج عمل نکردند.

جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.

بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.

جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.

دولت «جو بایدن» مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین، پایتخت اتریش زمینه‌های لازم برای بازگشت کشورش به توافق هسته‌ای برجام را فراهم کند.

مقام‌های دولت جو بایدن بارها به صراحت به شکست سیاست فشار حداکثری اعتراف کرده‌اند اما تا کنون از انجام اقداماتی که برای بازگشت به این توافق لازم هستند سرباز زده‌اند.

تا کنون ۶ دور مذاکره در شهر وین میان آمریکا و سایر طرف‌های برجام غیر از ایران برای تسهیل بازگشت آمریکا به برجام انجام شده است. طرف‌ها می‌گویند پیشرفت‌های ملموسی در این مذاکرات حاصل شده اما پاره‌ای اختلافات کماکان باقی است.

یکی از زمینه‌های اختلاف در این مذاکرات اصرار آمریکا بر حفظ برخی از تحریم‌هایی است که دولت «دونالد ترامپ» بعد از خروج از برجام علیه ایران اعمال کرده است. مضاف بر این، دولت بایدن اعلام کرده هیچگونه ضمانتی نمی‌تواند درباره عدم خروج دوباره دولت‌های بعدی آمریکا از برجام بدهد.

مضاف بر این، مقام‌های دولت آمریکا پیش از این تصریح کرده‌اند که قصد دارند از ورود به برجام به عنوان «سکویی» جهت پرداختن به سایر اختلافات از جمله مسائل موشکی و منطقه‌ای استفاده کنند.