فرارو- محمد حسینی مشاور کمیسیون برنامه و بودجه مجلس می‌گوید، میزان فروش نفت در بودجه سال ۱۴۰۱، ۱.۲ میلیون بشکه در روز با قیمت هر بشکه ۶۰ دلار و نرخ دلار نیز ۲۳ هزار تومان لحاظ شده است. با توجه به جنین مفروضات بودجه‌ای، برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند، با وجود تحریم‌ها و عدم صادرات نقت، کسری بودجه دولت در سال آینده تشدید خواهد شد.
به گزارش فرارو، علی دینی ترکمانی کارشناس مسائل اقتصادی در با اشاره به اینکه کسری بودجه در ساختار اقتصاد ایران یک بیماری مزمن و پایدار است که به این سادگی‌ها حل نخواهد شد، به فرارو گفت: با توجه به این که طی سالیان دراز کسری بودجه دولت به وجود آمده، این موضوع امروز به این شکل درآمده که در بودجه سال جاری بیش از ۵۰ درصد در ۶ ماه اول سال کسری وجود دارد، به بیان دیگر تنها نیمی از درآمد‌هایی که دولت آن‌ها را پیش‌بینی کرده محقق شده، ولی در سوی مقابل تمامی هزینه‌ها به صورت ۱۰۰ درصد تحقق یافته است.
وی افزود: طبیعتاً دولت‌های مختلف از طریق استقراض از بانک مرکزی و افزایش پایه پولی این کسری بودجه را جبران می‌کنند، این در حالی است که طی دو سال گذشته نیز علاوه بر استقراض از بانک مرکزی، چاپ اوراق بدهی نیز از سوی دولت حسن روحانی به کار گرفته شده که دولت ابراهیم رئیسی نیز آن را در حال ادامه دادن است.
دینی ترکمانی با تاکید بر اینکه چاپ و انتشار اوراق بدهی نیز خود با شرایط خاصی روبرو است، گفت: ارقامی که برای فروش اوراق قرضه در بودجه گنجانده می‌شود، اعداد بسیار بزرگی است، فروش ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی در بورس از سوی دولت قابلیت اجرا ندارد، زیرا با توجه به نرخ بهره منفی در اقتصاد ایران خرید این اوراق جذاب نیست.
مفروضات بودجه‌ای در چه صورتی قابل تحقق است؟
مهدی پازوکی استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه تحقق مفروضات بودجه‌ای که برای سال ۱۴۰۱ در نظر گرفته در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، گفت: فارغ از قیمت نفت ۶۰ دلاری این که دولت بتواند روزانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز نفت بفروشند، قطعاً این موضوع بستگی به رفع تحریم‌ها دارد، در صورتیکه برجام به نتیجه نرسد یا اینکه همچنان مذاکرات فرسایشی شود، درآمد‌های نفتی در بودجه محقق نخواهد شد. بر این اساس بودجه باید واقع‌بینانه و بر اساس شرایط موجود کشور بسته شود، در غیر این صورت باز هم مشکلات ناترازی بین درآمد‌ها و هزینه‌ها باقی خواهد ماند و بلکه تشدید نیز می‌شود.
پازوکی با تاکید بر اینکه یکی از مشکلات ریشه‌ای در ایران وابستگی شدید اقتصاد به سیاست خارجی است، افزود: به نوعی می‌توان گفت اقتصاد ایران به شدت سیاست زده است و حتی به گروگان گرفته شده، در صورتی که در کشور‌های دیگر این سیاست است که چه در حوزه داخل و چه در حوزه خارج در خدمت اقتصاد است برای همین موضوع نیز مشاهده می‌کنید که در بسیاری از کشور‌ها اقتصاد روال طبیعی خود را دارد، ولی در کشور ما متاسفانه وضعیت برعکس بوده که این موضوع مشکلات بسیار زیادی را برای کشور ایجاد کرده است.
وی اضافه کرد: از سوی دیگر اقتصاد ایران به شدت بسته است، به طوری که بانک‌های ایرانی ارتباطشان با نهاد‌های مالی جهان قطع است، طبیعتا تا زمانیکه این اقتصاد بسته بماند، ما نمی‌توانیم گشایشی را برای امور اقتصادی و معیشتی مردم متصور باشیم، اگر شما فرض را بر این بگذارید که دولت بتواند به انحاء مختلف نفت را بفروشد، منابع حاصل از آن به هیچ عنوان قابلیت برگشت به کشور را ندارد.
این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: این در حالی است که برخی در کشور به دنبال مبادله کالا به کالا هستند، کاری که در قرون گذشته انجام می‌گرفت، به بیان دیگر برخی در داخل می‌گویند ما می‌توانیم با تهاتر نفت با کالا‌های نظیر برنج و یا سایر کالا‌های اساسی، کشور را اداره کنیم، در صورتی که این موضوع نمی‌تواند گره‌ای از مشکلات کشور باز کند، بلکه برای حل مشکلات دولت باید برود و تکلیف مذاکرات را مشخص کند، تا تحریم‌ها بانکی و نفتی برداشته شود.
پازوکی با بیان اینکه هر وقت ما در صحنه مذاکرات حاضر شده‌ایم، توانسته‌ایم به موفقیت و پیروزی برسیم، خاطرنشان کرد: در مقابل هر زمان که ما انزوا را انتخاب کرده‌ایم، بیشترین ضرر متوجه خودمان بوده است که اگر باز هم بخواهیم مذاکرات را به تعویق بیندازیم، کشور با عقب ماندگی بیشتری نیز روبرو خواهد شد، بنابراین باید هرچه زودتر مذاکرات را از سر گرفت، تا کشور از این بن‌بست اقتصادی که گرفتار آن شده خارج شود.
وی تصریح کرد: علاوه بر برجام که ما باید آن را دوباره اجرا کنیم تا تحریم‌ها رفع شود، باید تکلیف fatf نیز مشخص شود، زیرا تا زمانیکه ما در لیست سیاه fatf قرار داشته باشیم، هیچ بانکی در دنیا با ما مراوده مالی نخواهد داشت، در این زمینه حتی چین که نزدیک‌ترین شریک تجاری ما است به بازرگانان و تجار ایرانی، خدمات ارائه نمی‌کنند، بنابراین در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار گشایش و یا رشد و رونق اقتصادی داشت، پس بهتر است که برای رفع مشکلات کشور به میز مذاکره برگردیم و تعامل با دنیا را از سر بگیریم.
