گران‌ترین هنرمند زنده جهان کیست؟

شاید در نگاه نخست گمان برود ستاره‌های پول‌ساز سینمای آمریکا پردرآمدترین هنرمندان جهان باشند؛ اما درواقع این طور نیست؛ دست‌کم در دوسال اخیر که این‌طور نبوده و این مقام به هنرمندی در حوزه هنرهای تجسمی رسیده است.

موسسه تحقیقاتی هورون این هفته فهرست گران‌ترین هنرمندان زنده جهان را منتشر کرد و دیوید هاکنی، نقاش و عکاس انگلیسی، با مجموع ۱۳۲میلیون دلار فروش در حراج‌های عمومی سال ۲۰۲۰، برای دومین سال متوالی گران‌ترین هنرمند زنده جهان شناخته شد.

این در حالی که است که دواین جانسون، بازیگر معروف فیلم‌های پرمخاطب که در صدر جدول پردرآمدترین بازیگران دنیا قرار دارد در همین بازه زمانی در آمد ۵/ ۸۷میلیون دلار کسب کرده است.

بنا به گزارش این موسسه که در فهرست سالانه خود ۵۰ هنرمند زنده جهان را براساس میزان فروش آثارشان در ۱۲ ماه تقویم رتبه‌بندی می‌کند، هاکنی ۸۴ سال توانسته است در مجموع ۵۱۱ اثر به فروش برساند. گران‌ترین این آثار، تابلوی منظره نیکولز کانیون (Nichols Canyon) بود که در حراجی هنر معاصر و قرن بیستم حراج خانه فیلیپس در ماه دسامبر سال گذشته ۴۱میلیون دلار چکش خورد.

همچنین تابلوی پرتره سر دیوید وبستر (Portrait of Sir David Webster) از او نیز در ماه اکتبر پارسال به قیمت ۱۷میلیون دلار فروش رفت.

دیوید هاکنی متولد ۱۹۳۷ یکی از مهم‌ترین پیشگامان جنبش پاپ آرت دهه ۱۹۶۰ محسوب می‌شود. وی به سبب نوجویی پیگیر، تنوع و تناقض آثارش یکی از هنرمندان نامدار و اثرگذار دهه‌های اخیر به‌شمار می‌آید.

او همچنین محقق در زمینه هنر است. وی تحصیلات خود را در مدرسه گرامر برادفورد، کالج هنر برادفورد و کالج سلطنتی هنر (۱۹۶۲–۱۹۵۹) در لندن، جایی که با رونالد بی کیتاج آشنا شد و تحت تاثیر او به نقاشی پیکرنما و بهره‌گیری از منابع ادبی روی آورد، ادامه داد.

وی هنگامی که در کالج سلطنتی هنر بود، در نمایشگاه معاصران جوان (۱۹۶۲) در کنار پیتر بلیک که ورود هنر پاپ آرت انگلیسی را اعلام کرد، با چهار نقاشی به شیوه‌های مختلف و با عنوان کلی تظاهرات تنوع شرکت داشت. او کاملا در امتداد هنر پاپ انگلیسی قرار گرفت اگرچه در کارهای اولیه او عناصر اکسپرسیونیستی نیز دیده می‌شود.

هاکنی در برهه‌ای به کار عکاسی نیز می‌پرداخت، او تعداد بسیاری عکس (بین ۵ تا ۱۵۰ عدد) پولاروید یا عکس‌های کوچک را (از یک موضوع) در کنار هم به‌صورتی ترکیب می‌کرد که اثری واحد خلق می‌شد. از آنجا که این تصاویر از زوایای مختلف و در زمان‌هایی متغیر (اگرچه اندک) انداخته شده بودند، نتیجه آن اثری بود که حال و هوای کارهای کوبیستی را تداعی می‌کرد؛ فضایی که هاکنی شیفته آن بود.

رتبه دوم این فهرست به یک هنرمند ۷۷ساله چینی به نام کوی روژو (Cui Ruzhuo) رسید که آثارش در حراج‌های سال ۲۰۲۰ در مجموع ۱۱۳ میلیون دلار فروش کرده بودند.

گران‌ترین اثر این هنرمند تابلوی منظره (۲۰۱۷) از او بود که در حراجی یونگل ۲۷میلیون و ۵۰۰ هزار دلار چکش خورد.

گرهارد ریشتر هنرمند ۸۹ساله آلمانی با مجموع درآمد ۱۰۲میلیون دلار از حراج‌های سال ۲۰۲۰ در رتبه سوم این فهرست ایستاد. سال گذشته در مجموع ۲۸۵ اثر از ریشتر به فروش رسید و یک نقاشی آبستره از این هنرمند در حراجی ساتبیز هنگ‌کنگ به قیمت استثنایی ۲۸ میلیون دلار فروخته شد.

در مجموع، آمریکا با ۱۵ هنرمند پیشتاز این فهرست است و پس از آن چین با ۱۲، انگلیس با ۷، ژاپن با ۴ و آلمان با ۳ هنرمند در رتبه‌های دوم تا پنجم قرار دارند. ۹ کشور دیگر هم هستند که هرکدام تنها یک نماینده در این فهرست دارند.

روپرت هوگورف، رئیس و محقق ارشد هورون با انتشار یک بیانیه مطبوعاتی گفت: غول‌های سنتی دنیای هنر مثل فرانسه در این فهرست تنها یک هنرمند داشتند و ایتالیا هیچ نماینده‌ای نداشت. احتمالا یک دلیل این امر آن است که حراج‌های خانه‌های مهم هنری در نیویورک، لندن، هنگ‌کنگ و پکن قرار دارند.

مجموع فروش آثار ۵۰ هنرمند حاضر در این لیست، در مقایسه با سال پیش از ۲۰۲۰، با کاهش ۲۴درصدی به یک‌میلیارد و ۴۰۰میلیون دلار رسید.

بررسی‌های بیشتر فهرست گران‌ترین هنرمندان زنده جهان نشان می‌دهد میانگین سنی این ۵۰ هنرمند مثل سال ۲۰۱۹، ۶۸ سال است.از بین ۱۲ چهره جدیدی که به این فهرست راه یافتند چهار نفر از چین و سه نفر از آمریکا بودند.

یایو کوسامای ۹۲ ساله تنها هنرمند زن در جمع ۱۰ هنرمند برتر فهرست است که با دو پله صعود نسبت به سال گذشته در جایگاه پنجم قرار گرفت. جوان‌ترین هنرمند موجود در این فهرست بنکسی ۴۷ساله است که با مجموع فروش ۶۴میلیون دلار در جایگاه ششم قرار گرفت.