فرارو- بر اساس مقالهای که در مجله Nature Astronomy منتشر شده، باد خورشیدی که از ذرات خورشیدی عمدتاً تشکیل شده از یون هیدروژن است، روی سطح دانههای غباری که روی سیارکهایی که به زمین اولیه برخورد کردند، قرار گرفته و سبب ایجاد بخشی از آب موجود بر روی کره زمین شده است.
به گزارش فرارو، پروفسور فیل بلاند، مدیر مرکز علوم و فناوری فضایی در دانشگاه کرتین میگوید: زمین در مقایسه با سایر سیارات سنگی منظومه شمسی بسیار غنی از آب بود و اقیانوسها بیش از ۷۰ درصد از سطح آن را پوشانده بودند و دانشمندان مدتها در مورد منبع دقیق آن همه آب سردرگم بودند. یک فرضیه درباره این مسئله، این است که آب در مراحل پایانی شکلگیری زمین، بر روی سیارکهای نوع C به زمین منتقل شده است، با این حال آزمایشهای ایزوتوپی این سیارکها نشان میدهد که محتوای آنها با آب یافت شده در زمین مطابقت ندارند. این بدان معناست که حداقل یک منبع دیگر برای آب زمین وجود دارد که هنوز مشخص نشده است.
فیل بلاند ادامه میدهد: «اکنون تحقیق ما نشان میدهد که باد خورشیدی آب را روی سطح دانههای ریز گرد و غبار ایجاد کرده است و این آب ایزوتوپی سبکتر احتمالاً باقی مانده آب زمین را تامین کرده است.» پروفسور بلاند و همکارانش با استفاده از توموگرافی کاوشگر اتمی، یک دانه الیوین از سیارک نزدیک به زمین از نوع S Itokawa را تجزیه و تحلیل کردند که نمونههایی از آن توسط فضاپیمای هایابوسا JAXA جمع آوری شد و در سال ۲۰۱۰ به زمین آورده شده است.
پروفسور بلاند افزود، سیستم توموگرافی کاوشگر اتمی به ما این امکان را داد تا نگاهی فوقالعاده دقیق به داخل سطح دانههای غبار Itokawa بیندازیم، که متوجه شدیم حاوی آب کافی است که اگر یک متر مکعب سنگ از این نمونه را داشته باشیم، میتواند تا حدود ۲۰ لیتر آب را ایجاد کند. پروفسور میشل تامپسون، محقق دپارتمان علوم زمین، اتمسفر و سیارهشناسی در دانشگاه پردو، نیز میگوید: «این نوعی اندازهگیری است که بدون این فناوری قابل توجه، امکانپذیر نبود».
این دستاورد بینش خارقالعادهای به ما میدهد که چگونه ذرات ریز غبار شناور در فضا میتوانند به ما کمک کنند تا کتابهای مربوط به ترکیب ایزوتوپی آب زمین را تصحیح کنیم و سرنخهای جدیدی برای کمک به حل معمای منشأ آب بیابیم. دکتر لوک دالی، محقق در دانشکده علوم جغرافیایی و زمین در دانشگاه گلاسکو و از محققان اصلی این تحقیق نیز گفت: «تحقیق ما نه تنها بینش قابل توجهی از منشا آب گذشته زمین به دانشمندان میدهد، بلکه میتواند به ماموریتهای فضایی آینده نیز کمک کند. این که چگونه میتوان برای فضانوردان آب کافی را بدون حمل مخازن بزرگ تهیه کرد، یکی از موانع بزرگی است که اکتشافات فضایی را چالش بزرگی مواجه کرده است.»
تحقیقات این دانشمندان نشان میدهد که همان فرآیند هوازدگی فضایی که باعث ایجاد آب در سیارک ایتوکاوا شد، احتمالاً در سایر سیارات بدون هوا نیز رخ داده است، به این معنی که فضانوردان ممکن است بتوانند ذخایر آب تازه را مستقیماً از غبار روی سطح سیارههایی مانند ماه، پردازش کنند. در واقع اگر بتوان چنین ایدهای را عملی کرد، نیازی با ارسال مخازن بزرگ به همراه فضا نوردان در عملیاتهای اکتشاف فضایی وجود ندارد و بدین تریب میتوان مأموریتهایی با مسافت و مدت زمان طولانی تری را برنامه ریزی کرد. از سوی دیگر چنانچه بتوان از این سیارهها آب استخراج کرد، میتوان ایده کاشت گیاهان و مواد غذایی در فضا را نیز با سادگی بیشتری به پیش برد.
با عملی کردن چنین ایده هایی، بشر میتواند برای خود استقرار گاههای دائمی در سیارت مختلف ایجاد کند که برای همیشه و هر زمان بتواند غذا و آب فضانوردان را تأمین کند. این استقرار گاهها نیز به نوبه خود میتوانند پایگاههایی بین سیارهای برای اکتشافات دورتر فضایی باشد. امری که تاکنون فقط در فیلمهای تخیلی جامه عمل به خود دیده است.
منبع: sci-news
ترجمه: مصطفی جرفی-فرارو