درحالی‌که مسئولان ۲ خودروساز بزرگ از افزایش تولید و عرضه خبر می‌دهند، کارشناسان معتقدند عرضه ناکافی، شکاف میان قیمت بازار تا کارخانه را به‌شدت عمیق کرده است.
قیمت انواع خودرو به‌ویژه خودرو‌های مدل۱۴۰۱ در بازار با آغاز سال جدید افزایش چشمگیری داشته و کارشناسان یکی از مهم‌ترین دلایل این افزایش را کاهش تولید و عرضه ارزیابی می‌کنند. محاسبات همشهری برمبنای آمارهای منتشرشده در سامانه کدال نشان می‌دهد تولید خودرو نه‌تن‌ها در ماه پایانی سال گذشته کمتر از بهمن‌ماه بوده بلکه کل تولید خودرو کشور در سال۱۴۰۰ در مقایسه با سال قبل از آن ۳.۵ درصد کاهش داشته است.
به گزارش همشهری، تقاضا در بازار خودرو به‌طور سنتی در ماه‌های پایانی سال افزایش می‌یابد و این عامل خود محرکی برای رشد قیمت‌ها در این بازه زمانی است. رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران در گفتگو با همشهری، با اشاره به تأثیر این عامل بر نرخ‌های کنونی بازار، بیشتر‌بودن تقاضا برای مدل های۱۴۰۱ از آغاز امسال را یکی از دلایل رشد بیشتر قیمت این خودرو‌ها اعلام کرد و افزود: خرید خودرو در بازار به‌دلیل ناکافی‌بودن عرضه بسیار سخت شده و این عامل به‌خودی خود بر نرخ‌ها تأثیرگذار است، اما از سوی دیگر افزایش نرخ ارز نیز فاکتوری است که در بازار خودرو به‌طور لحظه‌ای قیمت‌ها را تغییر می‌دهد.
سعید مؤتمنی تغییر کانال قیمتی ارز از ۲۵ هزار تومان قبل از عید به نرخ ۲۷.۵۰۰ تومان را یکی از دلایل نوسان قیمت در بازار خودرو عنوان کرد و افزود: به‌رغم وجود تقاضای زیاد، با گذشت یک هفته از شروع کاری بازارها، آنچنان که باید خودرویی عرضه نشده و نمایندگی‌های فروش از کمبود عرضه می‌گویند.
گفته‌های رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران درباره کاهش عرضه خودرو در حالی است که خودروساز‌ها در روز‌های اخیر از افزایش عرضه محصولات خود خبر داده‌اند. مدیرعامل سایپا روز گذشته از افزایش ۴۵درصدی تولید خودرو در سال‌جاری خبر داد و گفت از آغاز امسال این شرکت توانسته تولید خودرو را از یک‌هزار و ۱۰۰ دستگاه در روز به یک‌هزار و ۶۰۰ دستگاه برساند. سخنگوی ایران خودرو نیز در گفتگو با خبرگزاری‌ها از تسریع در روند تکمیل خودرو‌های ناقص و افزایش تعداد عرضه به بازار گفته است. بابک رحمانی البته آمار تولید و عرضه محصول در ایران خودرو طی ماه‌های پایانی سال گذشته را نیز بیشتر از قبل اعلام کرده است. به‌گفته او، حمل و تحویل خودرو در این شرکت طی ۲ ماه پایانی سال گذشته، نسبت به ۱۰ماه قبل از آن به میزان ۱۷درصد رشد داشته که این میزان افزایش عرضه، مانع رشد قیمت محصولات ایران‌خودرو در بازار شده و حتی قیمت برخی محصولات را کاهش داده است؛ چیزی که قیمت‌های بازار خلاف آن را نشان می‌دهد. با این حال، نابسامانی و آشفتگی در بازار خودرو حرف امروز و دیروز نیست و ۳سال است که عرضه کم، فاصله قیمتی را بین بازار و کارخانه افزایش داده است.
آمار سال۹۹ و ۱۴۰۰ خودروساز‌ها نشان می‌دهد تیراژ تولید، زیر ۸۰۰ هزار دستگاه بوده درحالی‌که به باور کارشناسان با توجه به میزان تقاضا عرضه سالانه خودرو باید بالای یک میلیون و ۳۰۰ تا یک میلیون و ۴۰۰ دستگاه باشد تا نیاز بازار تامین شود و در شرایط ممنوعیت واردات، افت عرضه محصولات تولید داخل شکاف قیمتی را بیش از این افزایش خواهد داد. مؤتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران معتقد است: همین شکاف میان عرضه و تقاضا باعث می‌شود ۲۰۶ تیپ ۲ که ۱۴۹ میلیون تومان فاکتور می‌شود، در بازار ۲۸۰ میلیون تومان معامله شود. درحالی‌که همین خودرو پیش از عید به ۲۶۲ میلیون تومان رسیده بود و تداوم عرضه کم در بازار امروز قیمت آن را ۱۸ میلیون تومان بالا برده است.
توقف تولید سمند و پژو۴۰۵، خبری بود که به عقیده برخی کارشناسان قیمت این دو خودرو را در بازار افزایش داد؛ اتفاقی که با توقف تولید پراید در سال۹۸ نیز رخ داد. موتمنی البته معتقد است: افزایش قیمت در بازار خودرو منحصر به مدل یا خودرو خاصی نبوده و تمام محصولات را شامل می‌شود، به‌طوری‌که افزایش قیمت انواع سمند همان مقداری بوده که برای۲۰۶ اتفاق افتاده است. پراید ۱۱۱ شب عید ۱۸۲ میلیون تومان بود که الان به ۱۸۷ میلیون تومان رسیده، پراید۱۳۱ هم که تا قبل از عید به ۱۶۸ میلیون تومان رسیده بود الان به ۱۷۱ میلیون تومان رسیده است. سمند سال ۱۴۰۰ رسیده بود به ۲۶۲ میلیون تومان که الان ۲۷۷ میلیون تومان قیمت می‌خورد. خودرو‌های مونتاژی هم همین شرایط را دارند به‌طوری‌که هایما ۱۴۰۰ که شب عید ۸۱۰ تا ۸۲۰ میلیون تومان بود، امروز به ۸۹۵ میلیون تومان رسیده و اصلا در بازار پیدا نمی‌شود. در خودرو‌های ۱۴۰۱ نیز افزایش قیمت روزبه‌روز شده به‌طوری که پژو پارس ساده ۱۴۰۱ رسیده به ۳۰۰ میلیون تومان درحالی‌که تا ۲ روز قبل ۲۹۵ میلیون تومان بود. پژو پارس ۱۴۰۰ هم الان ۲۸۰ میلیون تومان است.
کمبود عرضه واسطه‌گری را افزایش می‌دهد
مؤتمنی در پیش‌بینی آینده بازار خودرو با اشاره به ضرورت تامین نیاز بازار، می‌گوید: به واسطه عرضه کم خودرو واسطه‌گری بیشتر می‌شود و همه تلاش می‌کنند از این رانت استفاده کنند. اگر خودرو به اندازه کافی تولید و روانه بازار شود. واسطه‌گری به‌خودی‌خود حذف می‌شود. در نتیجه تنها راه دسترسی آسان مصرف‌کننده به‌خودرو و کاهش فاصله قیمتی با کارخانه افزایش تولید و عرضه به بالای یک میلیون دستگاه است. در غیراین‌صورت مصرف‌کننده همچنان ناچار است خودرو مورد نیاز خود را دوبرابر قیمت از بازار آزاد تهیه کند و این مابه‌التفاوت ۱۰۰ میلیون تومانی از جیب مردم می‌رود.
