چرا رشته ریاضی در برخی دبیرستان‌های کشور تعطیل شد؟

فرارو- رشته ریاضی از برخی دبیرستان‌های کشور حذف شده است. موضوعی که به شکل رسمی از سوی وزارت آموزش و پرورش تایید شده است. مسئولان این وزارتخانه علت این حذف را افزایش گرایش دانش آموزان به رشته تجربی اعلام کرده اند.

به گزارش فرارو، تقاضا برای انتخاب رشته ریاضی در میان دانش آموزان ایرانی کاهش پیدا کرده است. این کاهش تقاضا باعث شده تا تنها ۱۴ درصد دانش آموزان در رشته ریاضی تحصیل کنند.

کاظمی، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش معتقد است که دانش آموزان براساس هیجانات به سمت انتخاب رشته تجربی می‌روند. برای همین با افزایش داوطلبان این رشته مواجه شده اند.

او گفته که در معاونت متبوع اش قصد دارند که سهم دانش آموزان رشته ریاضی را افزایش دهند. کاظمی برای تحقق چنین اقدامی، محدودسازی پذیرش در علوم تجربی را پیشنهاد داده است.

مسئولان وزارت آموزش و پرورش بر این عقیده اند که علوم پایه زیرساخت هر کشوری است و اگر برنامه‌ریزی نداشته باشند، در تربیت نیروی متخصص کشور با مشکل مواجه می‌شود.

چرا گرایش به رشته ریاضی و فیزیک کم شده است؟

گرچه مسئولان وزارت آموزش و پرورش مقصر کاهش گرایش به رشته ریاضی و فیزیک را رفتار‌های هیجانی عنوان می‌کنند. اما این مسئله دلایل بنیادین دیگری دارد که از نگاه سیاستگذاران آموزش دور مانده است.

اما پیش از اینکه به این مسئله بپردازیم ابتدا بهتر است نگاهی به آمار‌های شرکت کنندگان کنکور ۱۴۰۱ و ۱۳۹۱ در رشته مختلف بیندازیم. آمار ثبت نام کنندگان در کنکور سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که تنها ۱۰ درصد دانش آموزان خود را برای کنکور ریاضی آماده می‌کنند. این عدد برای رشته تجربی ۳۹ درصد، برای رشته علوم انسانی ۲۸ درصد، برای  هنر ۱۱ درصد و برای رشته زبان ۱۳ درصد است.

این در حالی است که ده سال قبل ۲۵ درصد دانش آموزان در کنکور ریاضی، ۴۲ درصد در رشته تجربی و ۳۱ درصد در رشته علوم انسانی ثبت‌نام کرده بودند. در این میان تنها حدود ۳ درصد در رشته‌های هنر و زبان شرکت کردند.

حالا سوال اینجاست که چه اتفاقی در این ده سال رخ داده که آمار‌ها کاهش ۱۵ درصدی را در رشته ریاضی و فیزیک نشان می‌دهند.

برای پاسخ به این سوال می‌توان به هشدار اولیه‌ای که سرپرست وقت معاونت آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش در آبان سال نود و هفت داده بود، برگردیم. عبدالرسول عمادی آن زمان علت بنیادین کاهش گرایش به این رشته استراتژیک را عدم تضمین اشتغال نهایی فارغ التحصیلان رشته‌های مهندسی و ریاضی عنوان کرده بود.

در واقع در طول یک دهه اخیر زمینه اشتغال برای فارغ التحصیلان رشته‌های دانشگاهی علوم تجربی همچون شاخه پزشکی بیشتر فراهم شده است. علت هم کمبودی است که همواره در سیستم درمانی کشور وجود داشته است. اما در طرف مقابل فضای توسعه صنعتی  واقتصادی کشور با چالش‌هایی در یک دهه اخیر مواجه بوده است.

علت دیگری که مطرح است حجم بالای محتوا و کار بیشتری است که دروس رشته ریاضی نیاز دارند. این مسئله در طول سال‌های اخیر باعث شده تا ترس در میان دانش آموزان غالب شود. اما پیش تر، چون زمینه اشتغال فراهم بود، دانش آموزان این ترس و رنج و سختی را به جان می‌خریدند.

علاوه بر این مسئولان سابق وزارت آموزش و پرورش معتقدند بودند که در برخی مناطق چونداوطلب ریاضی کم است، به حدنصاب نمی‌رسد و کلاس تشکیل نمی‌شود؛ بنابراین دانش آموزان مجبور هستند که به سمت رشته‌های پرطرفدار بروند.

برای نجات آینده مهندسی چه باید کرد؟

برای بهبود وضعیت فعلی رشته ریاضی و فیزیک، راهکار‌ها را باید در علل جستجو کرد. در واقع اولین اقدام باید از سوی وزارت آموزش و پرورش انجام شود و کلاس‌های کم تعداد ریاضی و فیزیک که به حد نصاب مدنظرشان نمی‌رسد را تشکیل دهند.

در گام دوم نیز به نظر می‌رسد که باید  تجدید نظری در محتوای کتب ریاضی و شیوه آموزش در این رشته صورت پذیرد.

اما مهم‌ترین گام، بهبود زیرساخت‌ها و وضعیت اقتصادی کشور است تا فضا برای اشتغال فارغ التحصیلان رشته‌های فنی و مهندسی فراهم شود. گام بسیار مهمی که نیاز به تصمیم گیری حاکمیتی دارد و باید در سطوح بالاتر پیگیری شود. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد که می‌توان به نجات آینده مهندسی در کشور امیدوار بود.