رمزگشایی از تشدید رایزنی‌های دیپلماتیک با محوریت معادله اتمی ایران

فرارو-پایگاه خبری "المانیتور" در گزارشی، با ذکر داده‌ها و اخباری از سوی برخی منابع آگاه و نزدیک به روند مذاکرات اتمی وین، به طور خاص به تشدید رایزنی‌ها در مدت اخیر با محوریت معادله اتمی ایران پرداخته و تاکید کرده که سفر‌های اخیر "انریکه مورا" و "امیر قطر" به تهران، تا حد زیادی در روند احیای گفتگو‌های هسته‌ای ایران، راهگشا بوده است. المانیتور به طور خاص به این نکته اشاره کرده که طرف ایرانی در سفر اخیر انریکه مورا به ایران، پیشنهاداتی را به وی ارائه کرده که ظاهرا برخی اولویت‌ها در قالب این پیشنهادِ ایران، تغییر کرده اند.

پایگاه خبری المانیتور در این رابطه می‌نویسد: «سفر هفته گذشته انریکه مورا مذاکره کننده ارشد اتحادیه اروپا به ایران و ملاقات و رایزنی‌های وی با مقام‌های ایرانی، امکان دارد که به توافق اتمی ایران و روند مذاکرات جهت احیای آن، جان دوباره‌ای بخشیده باشد. سفر انریکه مورا با سفر امیر قطر به ایران نیز همراه شده بود. سفر‌هایی که هر دو تنها یک هدف داشتند: تشدید تلاش‌ها جهت تقویت روند گفتگو‌های هسته‌ای و بالا بردن احتمالِ دستیابی به یک توافق در قالب مذاکرات اتمی وین. انریکه مورا در فاصله میان روز‌های ۱۰ تا ۱۳ مِی در ایران بود. این در حالی است که سفر امیر قطر به ایران در روز ۱۲ مِی اتفاق افتاد.

در این راستا، یک دیپلمات خارجی مستقر در ایران به المانیتور گفته است که روز اول ملاقات و رایزنی‌های انریکه مورا با "علی باقری کنی" معاون وزیر خارجه ایران، چندان امیدوار کننده و رضایت بخش نبوده است. با این حال، ظاهرا در روز دوم، بسیاری از چیز‌ها تغییر کرده و ایرانی‌ها برخی پیشنهاد‌ها را به انریکه مورا تسلیم کرده اند.

به گزارش فرارو، المانیتور از چندین منبع مطلع شده که آنچه ایرانی‌ها به انریکه مورا ارائه کرده اند، چیزی بیش از پیشنهاداتی ساده بوده است. این منابع دیپلماتیک به المانیتور گفته اند که تهران به مورا پیشنهاد‌هایی داده که توام با برخی تجدیدنظر‌ها در دیدگاه‌ها و اولویت‌ها بوده اند.

به گفته برخی منابع دیگر، مساله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مثابه گزاره محوری در پیشنهاد جدید ایران مطرح نشده است. در این میان، برخی موضوعات دیگر با اولویت‌های بیشتر ارائه شده اند. در ماه‌های اخیر، تلاش‌ها جهت احیای توافق برجام، بواسط درخواست طرف ایرانی از آمریکا که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بایستی از فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا (FTO) خارج شود، متوقف شده است. اگرچه چیزی در مورد پیشنهاد جدید ایران گفته نشده، یک منبع دیگر در تهران تاکید کرده که ایران مذاکرات را از سَر نخواهد گرفت مگر اینکه پاسخی روشن را از آمریکا دریافت کند.

این منابع می‌گویند: "دولت بایدن باید تصمیم بگیرد. این دولت نمی‌تواند موضعی میانی را اتخاد کند و از یک سو بر سیاست‌های دولت ترامپ علیه ایران تاکید کرده و آن‌ها را ادامه دهد و در عین حال، مدعی یک سیاست سازنده در رابطه با تعاملاتش با ایران باشد. آمریکایی‌ها استادِ ساده سازی بیش از حدِ مسائل پیچیده هستند و عملا مسائل را به حوزه‌هایی ورای چهارچوب‌های متعارفِ آن‌ها می‌برند. رویکردی که خود شکاف‌ها و اختلافات بیشتری را در مورد توافق اتمی ایران ایجاد می‌کند. بازگشت آمریکا به توافق برجام و احیای آن بسیار ساده است با این حال، دولت بایدن می‌خواهد که هم خدا را داشته باش و هم خرما. مساله‌ای که به هیچ عنوان ممکن و شُدنی نیست. "

اینطور به نظر می‌رسد که سفر امیر قطر به ایران، تاثیر مثبتی بر ماموریت انریکه مورا داشته است. امیر قطر ابراز خوش بینی کرده که یک توافق میان ایران و آمریکا می‌تواند حاصل شود. او به طور خاص از آمادگی خود جهت تسهیل این روند نیز خبر داده است. در این رابطه امیر قطر در جریان یک کنفرانس خبری مشترک با صدراعظم آلمان "اولاف شولتس" در برلین در تاریخ ۲۰ مِی می‌گوید: "ما امیدواریم که توافقی میان ایران و دیکر طرف‌های برجامی به امضا برسد. قطر آماده است که در روند حل مشکلات مشارکت داشته باشد و کمک کند. "

یک منبع دیپلماتیک خارجی در تهران فاش کرده که قطر و عمان، اقدامات فراوانی را جهت تسهیل روند احیای برجام انجام می‌دهند. این منبع می‌گوید: "در ماه‌های اخیر، دیپلمات‌های ارشد از قطر و عمان سفر‌های از پیش اعلام نشده‌ای را به تهران انجام داده اند. هدف اصلی آن‌ها نیز ایجاد بهترین شرایط جهت احیای روند گفتگو‌های هسته‌ای است. "

اوایل هفته جاری، وزیر خارجه آمریکا "آنتونی بلینکن" با همتای قطری خود گفتگو و رایزنی کرد و از وی به دلیل نقش سازنده دوحه جهت حل چالش‌ها در قالب معادله اتمی ایران تقدیر کرد. در این چهارچوب، وزیر خارجه ایران "حسین امیر عبداللهیان" گفته است که "اگر آمریکا منطقی و عقلانی عمل کند، دستیابی به یک توافق نیز کاملا محتمل است". به تازگی نیز وزیر خارجه ایران با "جوزپ بورل" مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به صورت تلفنی گفتگو کرده است. بورل دراین گفتگو اعلام کرده: "ما اکنون در مسیر جدیدی از ادامه مذاکرات هستیم و بر یافتن راه حل‌ها تمرکز داریم... من امید دارم که نتیجه خوبی نیز حاصل شود". وی ظاهرا گفته است که اتحادیه اروپا مصمم به ادامه دادنِ تلاش‌ها جهت کاستن از میزان شکاف‌ها و اختلافات میان ایران و آمریکا است.

امیرعبداللهیان به همتای روسی خود سرگی لاوروف نیز گفته است که دیگر طرف‌های مذاکرات اتمی وین نیز بایستی ابتکارات خود را جهت دستیابی به یک توافق، روی میز بگذارند. وی افزوده که ایران مایل است به یک توافق خوب، قوی، و بادوام دست پیدا کند که در عین حال، خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران را نیز لحاظ کند.»