بهترین مستندها دربارۀ فجایع طبیعی

فرارو- فجایع طبیعی در هر لحظه و هر جا ممکن است رخ بدهند، اما برای درک عمق فاجعه حتما لازم نیست که در وسط بحران بوده باشیم. امروزه دوربین‌ها همه‌جا هستند و می‌توانند در هر لحظه تصاویر مختلف را شکار کنند. همین باعث شده است که ما بتوانیم تصاویری روشن و هولناک از فجایع بزرگی که در نقاط مختلف دنیا اتفاق افتاده‌اند در اختیار داشته باشیم.

 

به گزارش فرارو؛ مستند‌های مربوط به فجایع طبیعی علاوه بر اینکه تصاویر تکان‌دهندۀ فجایع طبیعی و قدرت ویرانگر نیرو‌های طبیعی را به ما نشان می‌دهند، لایه‌های عمیق و انسانی این اتفاقات و تاثیرات و عواقب اجتماعی این بحران‌ها را نیز مورد بررسی قرار می‌دهند.

 

در اینجا فهرستی از پنج فیلم مستند را خواهید دید که مربوط به برخی از بزرگترین بلایای طبیعی هستند. یکی از نکات مهمی که در بعضی از این مستند‌ها می‌توان دید، تاثیر فقر و محرومیت‌های اجتماعی در افزایش میزان آسیبی است که بلایای طبیعی وارد می‌کنند.

 

در سال ۲۰۰۴ یکی از مرگبارترین فجایع طبیعی تاریخ اتفاق افتاد. بعد از اینکه زلزله‌ای با قدرت ۹.۱ ریشتر در زیر اقیانوس هند رخ داد، موجی به ارتفاع ۳۰ متر برخاست که سواحل هند، اندونزی، تایلند و چند کشور دیگر را به کلی ویران کرد. حدود ۲۲۵ هزار نفر در این حادثه جان خود را از دست دادند. مستند «موج سوم» عواقب و تبعات این فاجعۀ تکان‌دهنده را بررسی می‌کند. موضوع اصلی فیلم سفر چهار داوطلب به مناطق فاجعه‌دیده است. آن‌ها یک ماشین ون کرایه کردند و در طول ساحل به راه افتادند تا ببیند کجا و چگونه می‌توانند به مردم کمک کنند. سفری که در ابتدا قرار بود فقط دو هفته طول بکشد در نهایت به یک اقامت یک‌ساله تبدیل شد. این فیلم سرشار از رنج و مصیبت و در عین حال مملو از انسانیت و امیدواری است.

 

امتیاز: ۷.۸

 

در سال ۲۰۱۱ و بعد از وقوع زلزله‌ای با قدرت ۹ ریشتر در شرق سواحل ژاپن در اقیانوس آرام، یک سونامی عظیم ایجاد شد که ارتفاع آن به چهل متر هم می‌رسید. این سونامی سواحل شرقی ژاپن را درنوردید و در بعضی مناطق تا ده کیلومتر در داخل خاک ژاپن پیشروی کرد. حدود ۲۰ هزار نفر در این واقعه جانشان را از دست دادند. مستند «ژاپن بازمانده» روایت تجربۀ شخصی کارگردان فیلم از روز حادثه است. او اهل آمریکا است، اما در روز حادثه در ژاپن بود و با خوش‌شانسی توانست جان سالم به در ببرد. تصاویر و مصاحبه‌های این فیلم روایتی تکان‌دهنده از عمق فاجعه و تبعات وحشتناک و مصیبت‌بار آن هستند.

 

امتیاز: ۸.۵

 

این مستند روایتی از دلایل و نتایج بزرگترین آتش‌سوزی جنگلی در تاریخ کالیفرنیا است که در سال ۲۰۱۸ اتفاق افتاد و ۸۵ نفر در اثر آن کشته شدند. لوسی واکر در این فیلم به مناطق حادثه‌دیده رفته و تلاش رقت‌بار و سخت مردم برای برگشتن به زندگی عادی را روایت میکند. این فیلم تاریخ آتش‌سوزی‌های جنگلی را هم مرور می‌کند و به دنبال پاسخی برای این پرسش است که چطور می‌شود از وقوع چنین حوادثی جلوگیری کرد. تصویری که این فیلم از فاجعه ارائه می‌دهد واقعا تاثیرگذار و احساس‌برانگیز است.

 

امتیاز: ۷.۲

 

این فیلم مستند را جودیث هلفند دربارۀ موج گرما که در سال ۱۹۹۵ در شیکاگو اتفاق افتاد ساخته است. در تابستان آن سال و در طول مدت ۵ روز دما به بالای ۴۰ درجه رسید. رطوبت بسیار بالا باعث شده بود که دمای هوا غیر قابل تحمل باشد. در این پنج روز ۷۳۹ نفر جان خود را در اثر گرمازدگی از دست دادند. اما مستند «پخته شده» فقط دربارۀ این فاجعۀ طبیعی نیست. جنبۀ تکان‌دهندۀ این فیلم این است که نشان می‌دهد تفاوت طبقات اجتماعی چقدر در میزان مرگ و میر‌ها موثر بوده است. بیشتر قربانیان گرما کسانی بودند که در مناطق فقیرنشین شیکاگو زندگی می‌کردند و از امکانات تهویۀ مطبوع برخوردار نبودند. آن‌ها حتی نمی‌توانستند در و پنجرۀ خانه‌هایشان را باز بگذارند، زیرا امنیت پایین این مناطق باعث ترس آن‌ها می‌شد. از این‌جهت، این مستند یک جور بیانیۀ اعتراضی علیه نابرابری‌های اجتماعی هم هست.

 

امتیاز: ۷.۱

 

این مستند دربارۀ نتایج و ویرانی‌های حاصل از طوفان کاترینا در شرق آمریکا است. این طوفان بیش از ۱۸۰۰ کشته به جا گذاشت و تعداد بسیار پرشماری از مردم عمدتا فقیر آمریکا (به ویژه ساکنان نیواورلئان) را بی‌خانمان کرد. این مستند علاوه بر اینکه ماجرای طوفان را از طریق فیلم‌های ضبط شده به ما نشان می‌دهد، روایتی عاطفی و امیدبخش دربارۀ رویارویی با مشکلات زندگی و ساختن آینده هم هست. تمرکز اصلی این فیلم روی یک زن و شوهر جوان اهل لوئیزیانا است که بعد از ویران شدن خانه‌شان در یک پناهگاه صلیب سرخ زندگی می‌کنند. این مستند در جریان روایت خودش، موضوعات زیادی مثل مسائل نژادی، جامعۀ طبقاتی و ارتباط دولت با شهروندان را مورد بررسی قرار می‌دهد و نشان می‌دهد که حتی وقتی فجایع طبیعی رخ می‌دهند، فقرا و فرودستان جامعه هستند که بیشترین آسیب را می‌بینند.

 

امتیاز: ۷.۳