علیرضا شریفی یزدی، روانشناس اجتماعی خانوادهها را به سه دسته خانواده گسسته، آشفته و شکفته تقسیم بندی و عنوان کرد: در خانواده گسسته طلاق رسمی رخ داده است، اما در خانواده آشفته در عین حالی که طلاق رسمی رخ نداده، اما طلاق عاطفی بین زن و شوهر رخ داده است و زوجین در ظاهر با یکدیگر زندگی میکنند. در خانواده شکفته نیز شرایط مطلوب است و زن و مرد یکدیگر را دوست دارند. اغلب طلاقهای صوری با دلایل اقتصادی و یا احساس عدم امنیت نسبت به آینده به این خانوادههای آشفته باز میگردد.
درحالی مطابق با آمار سازمان ثبت احوال در سال گذشته بیش از ۲۰۰ هزار طلاق در کل کشور ثبت شده است.
به گزارش ایسنا، بنابر اظهارات نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، حدود ۳۰ درصد طلاقها «صوری» است؛ امری که در سالهای اخیر باعث اعلان هشدارهایی از سوی مسئولان و کارشناسان بالاخص کارشناسان حوزه بیمهای کشور شده است.
دکتر علیرضا شریفی یزدی، روانشناس اجتماعی از طلاق با عنوان "سونامی" فروپاشی خانوادهها و فشارهای روانی و اقتصادی یاد کرد و درباره چرایی رخداد "طلاقهای صوری" از منظر روانی و اجتماعی، به ایسنا گفت: طلاقهای صوری میتوانند با انگیزههای مختلفی نظیر استفاده از مستمری پدر و یا معافیت فرزندان ذکور از سربازی انجام شوند.
وی با بیان اینکه اگر دلیل طلاق صوری را گرفتن مستمری پدر از سوی زنان فرض کنیم علت آن میتواند شرایط اقتصادی زوجین باشد، افزود: در چنین شرایطی، چون درآمد خانوادهها مکفی نیست طبیعتا برخی خانوادهها از این ترفند استفاده میکنند تا درآمد خود را افزایش دهند. از جمله دلایل دیگر این امر عدم استقلال مالی بسیاری از خانمها است. خانمی که سالیان سال با همسرش زندگی کرده است همچنان باید برای گرفتن خرجی به اصطلاح دستش را جلوی شوهر دراز کند و ما در این راستا نه به لحاظ فرهنگی و نه به لحاظ حقوقی اقدامی انجام ندادهایم تا زنان این احساس نیازمندی و وابستگی مالی به همسر را نداشته باشند.
این روانشناس اجتماعی خانوادهها را به سه دسته خانواده "گسسته"، "آشفته" و "شکفته" تقسیم بندی و عنوان کرد: در خانواده گسسته طلاق رسمی رخ داده است، اما در خانواده آشفته در عین حالی که طلاق رسمی رخ نداده، اما طلاق عاطفی بین زن و شوهر رخ داده است و زوجین در ظاهر با یکدیگر زندگی میکنند. در خانواده شکفته نیز شرایط مطلوب است و زن و مرد یکدیگر را دوست دارند. اغلب طلاقهای صوری با دلایل اقتصادی و یا احساس عدم امنیت نسبت به آینده به این خانوادههای آشفته باز میگردد.
این روانشناس اجتماعی با تاکید بر اینکه عمده طلاقهای صوری در خانوادههایی اتفاق میافتد که پیشتر بین آن زوجین طلاق عاطفی رخ داده است، خاطر نشان کرد: تجربیات و مطالعات ما در سطح کشور نشان دهنده این است که خانوادههای شکفته معمولا خیلی دیر تن به طلاق صوری میدهند و خانوادههایی که زن در آنها احساس امنیت اقتصادی، اجتماعی و عاطفی ندارد طلاق صوری راحتتر است، به طوری که در چنین خانوادههایی حتی زنان پیشنهاد دهنده طلاق صوری هستند و از آن استقبال میکند چراکه بار سنگین روانی این زندگی از دوش زن برداشته میشود و تصور میکند با رجوع شرعی پس از طلاق صوری به همسر، هر زمان که بخواهند میتوانند از زندگی مشترک خارج شوند.
شریفی یزدی با تاکید بر اینکه افرادی که امروزه نگران "طلاقهای صوری" هستند باید نگران "زندگیهای صوری" نیز باشند، تصریح کرد: زندگی صوری به این معنا است که گرچه بین زوجین طلاق رسمی رخ نداده، اما طلاق عاطفی رخ داده است و زن و شوهر بنا بر دلایلی زیر یک سقف با هم زندگی میکنند.
همچنین به گفته وی، همراهی نکردن قوانین با زنان در مباحثی نظیر جدا شدن از همسر و ... باعث میشود بعضا زنان از "طلاق صوری" به بهانه گرفتن مستمری پدر و... به عنوان ترفندی برای مجاب کردن شوهر در جدایی و طلاق استفاده کنند و تجربه نشان داده است بعضا برخی زنان پس از این طلاقها به همسر خود رجوع شرعی نیز نمیکنند.
شریفی یزدی در عین حال نسبت به پیامدهای طلاق صوری هشدار داد که گرچه پس از طلاق صوری و رجوع شرعی به همسر شکل ظاهری خانواده حفظ میشود، اما در واقعیت گرمای زندگی مشترک در این خانوادهها از بین میرود.
وی تبعات روانشناختی و اجتماعی طلاق صوری را بدتر از طلاق رسمی دانست و افزود: در طلاق رسمی زن و مرد یکدیگر را رها کرده و دنبال زندگی خود میروند. گرچه این نوع طلاق هم پیامدهای منفی خود را دارد، اما چون زن و مرد پس از طلاق رسمی شروع به بازسازی روانی خود میکنند ممکن است وارد رابطه جدیدی شوند و ازدواج کنند، اما در طلاق صوری در حالی افراد در کنار هم هستند که حالشان خوب نیست. مطابق با تجربیات حتی گاهی پس از طلاق صوری همان رجوع شرعی نیز انجام نمیگیرد، ولی زن و مرد در کنار هم هستند و اینگونه بسیاری از ارزشها و هنجارهای اجتماعی زیر سوال میرود.
اگر دولت و مسئولان روزی تصمیم بگیرند که دستمزدها را واقعی کنند و بر اساس استاندارد های جهانی ( البته کشورهای پیشرفته نه کشورهای بدبخت و فقیر و ....) دستمزد این مردم بیچاره را بدهند تقریبا 80 90 درصد مشکلات ما مردم حل و فصل میشود .... اما آنقدر برای هزینه کردن مورد وجود دارد که دیگر چیزی برای مردم باقی نمی ماند .