بررسی واکنش‌ها به نشست خبری ابراهیم رئیسی

فرارو- دوشنبه نخستین نشست خبری ابراهیم رئیسی در قامت سیزدهمین رئیس جمهور کشور برگزار شد که حواشی بسیاری هم در بر داشت و کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز واکنش‌های بسیاری به نحوه برگزاری، پاسخ گویی و طرح سوالات از سوی خبرنگاران داشتند.

به گزارش فرارو، روز گذشته ابراهیم رئیسی بعد از گذشت یک سال از حضورش در پاستور، مقابل خبرنگاران قرار گرفت و به سوالات آن‌ها پاسخ داد. اما روند این نشست خبری از همان ابتدا عجیب و در نوع خودش جالب توجه بود. اولین اتفاق سخنرانی طولانی رئیس جمهور در آغاز نشست بود. زمانی که مجری از او خواست برای شروع چند کلمه صحبت کند، اما رئیسی بیش از نیم ساعت به سخنرانی پرداخت و عمده اظهاراتش در حول انتقاد از دولت قبل و دستاورد‌های یک ساله دولت سیزدهم بود. در حالی که این زمان باید به خبرنگاران اختصاص پیدا می‌کرد تا رسانه‌های بیشتری سوالات خود را مطرح کنند.

نکته جالب توجه در سخنرانی رئیس جمهور، تفسیر وی از شرایط کشور  بود که آن را مناسب و مساعد تشریح کرد که با واکنش‌های هم زمان کاربران شبکه‌های اجتماعی مواجه شد. برخی از این کاربران عنوان کرده بودند که «به نظر می‌رسد رئیسی در حال تشریح شرایط یک ایران دیگر یا حتی یک کشور دیگر است و آنچه می‌گوید تفاوت زیادی با ایران فعلی دارد.» شاید همین مسئله زمینه ساز یادداشت روزنامه شرق شد.

این روزنامه در یادداشتی با اشاره به نشست خبری دیروز رئیس جمهور نوشت: «راستش را بخواهید از دیروز خیلی دارم به این مسئله فکر می‌کنم که به آقای رئیسی نامه بنویسم و از او بخواهم مرا هم ببرد جایی که خودش زندگی می‌کند. واقعیت این است که آقای رئیسی در یک ایران زندگی می‌کند و ما مردم در یک ایران دیگر. در ایران آقای رئیسی، کشور در بهترین حالت خودش از لحاظ مدیریت قرار دارد و حتی رکورد‌هایی هم در آن شکسته شده است. در ایران مردم، اما وضعیت نیازی به توصیف ندارد و داریم زندگی‌اش می‌کنیم.»

با این حال سخنرانی ابراهیم رئیسی تمام شد و نوبت به سوالات خبرنگاران رسید. اما پرسش و پاسخ هم چنگی به دل نزد. عمده رسانه‌هایی که در این نشست حضور داشتند، رسانه‌های نزدیک به قوه مجریه یا رسانه‌هایی بودند که به نوعی وابستگی خاصی به دولت داشتند. روزنامه جام جم، ایسنا، تسنیم، روزنامه خراسان، آفتاب یزد، ایرنا و خبرگزاری پانا، اکثریت رسانه‌های داخلی در نشست خبری را تشکیل می‌دادند. بنابراین خروجی همه آن‌ها عمدتاً تعریف و تمجید و زمینه سازی برای ارائه گزارش از سوی رئیس جمهور بود.

به عنوان مثال خبرنگار جام جم (روزنامه صدا و سیما) با حضور در پشت تریبون، به تشکر و تقدیر از عملکرد دولت پرداخت و در نهایت پرسید: «پایان پروژه آواربرداری دولت قبل چه وقت به اتمام می‌رسد؟ رویکرد شما باعث اعتماد و امید در مردم و ترمیم فاصله میان مردم و دولت شده است، اما مهم‌ترین کاستی‌ها و کمبود‌های دولت سیزدهم چیست؟» همین رویکرد خبرنگار جام جم، واکنش خبرنگاران در شبکه‌های اجتماعی را برانگیخت و آن‌ها معتقد بودند که نه تنها سوال حائز اهمیت نبود بلکه تقدیر و تشکر، جایی در نشست خبری ندارد.

در مجموع سوالات روز گذشته بخش عمده خبرنگاران فاقد هرگونه ارزش خبری بود و هیچ یک سعی نکردند ابراهیم رئیسی و عملکرد دولتش را به چالش بکشند. همین مسئله هم کافی بود که زمینه برای کلی گویی و بیان بدیهیات از سوی رئیس جمهور فراهم شود. او حتی در پاسخ به اندک خبرنگارانی که سوال مناسب پرسیده بودند، یا کلی گویی می‌کرد یا پاسخ خاصی نمی‌داد.

رئیسی حتی در این نشست، مقصر اصلی مشکلات اینترنت و کاهش سرعت آن را دولت‌های قبل معرفی کرد و معتقد بود هرگونه مشکل در اینترنت به دلیل فقدان زیرساخت‌های مناسب است که دولت‌های قبل ایجاد کرده اند.

وی حتی در ارائه گزارش نرخ تورم هم اعدادی را مطرح کرد که با واکنش‌های بسیاری همراه شد و به عنوان مثال عباس عبدی در حساب توییتری خود نوشت: «رئیسی در کنفرانس خبری گفت تورم ۶۰ درصدی در شهریور ۱۴۰۰ به ۴۰ درصد در شهریور امسال رسیده است. «این گونه گزارش کار شایسته هیچ مقام دولتی نیست» تورم نقطه به نقطه در شهریور ۱۴۰۰ برابر ۴۴ درصد بود. امسال هم شهریور تمام نشده که آمارش را اعلام کنند. امسال تورم تیر ۵۴ و مرداد هم ۴۲ درصد بود.» وی ادامه داد: «متاسفانه ارقام بیشتر است و تورم مرداد امسال ۵۲ درصد است و نه ۴۲ درصد. حالا چگونه آقای رییسی تورم شهریور ماه که تمام نشده را ۴۰ درصد گفته جای تأمل دارد.»

البته به نظر می‌رسد در چنین وضعیتی رسانه‌های وابسته به دولت هم بیکار نماندند و روزنامه ایران در واکنش به صحبت‌های عباس عبدی، نوشت: «کسانی که آمار رئیس جمهور درباره تورم را زیر سوال می‌برند، دنبال تخریب دولت هستند! هرچند بار‌ها شخص رئیس جمهور و کلیت دولت اعلام کرده‌اند که از نقد سازنده و مشفقانه در جهت بهبود عملکرد دولت استقبال می‌کنند، اما متأسفانه برخی تنها به دنبال تخریب هستند و گفته‌های آن‌ها هیچ نزدیکی با نقد ندارد. رویکرد منتقدانی که روزگذشته نرخ تورم اعلامی رئیس‌جمهور را با رویکرد‌های سیاسی خود زیرسوال برده‌اند، نشان می‌دهد که نه‌تنها علاقه‌ای به بهبود امور ندارند که دنبال تخریب دولت هستند. دولتی که با وجود تمام نقاط ضعف و قوتی که دارد در یک‌سال اخیر گام‌های بلندی درجهت اصلاح ساختار‌های اقتصادی کشور برداشته است. اما تخریب کنندگان ترجیح می‌دهند که با ذره‌بین بدبینی و غرض ورزی، درمیان گفته مسئولان به دنبال نکته‌ای بگردند که با آن دولت را تخریب کنند که گاهی اواقات همانند ماجرای نرخ تورم دیروز باعث رسوایی آن‌ها می‌شود.»

در ادامه این واکنش‌ها، علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت در حساب توییتری خود نوشت: «با اصلاح رویه‌های سیاستگذاری، تورم مزمن چندساله اخیر در مسیر درمان قرار گرفته؛ تورم بی‌سابقه ۵۹ درصدی آغاز دولت سیزدهم که درحال رشد بود، به‌رغم استمرار تورم جهانی، به ۴۰ درصد کاسته شد. ان‌شالله با تقویت تجارت و تولید در ماه‌های بعد تورم بیش‌از‌پیش هم کاسته خواهد شد.»، او همچنین برای اثبات ادعای خود نموداری منتشر کرد که هیچ نشانی از رسمی بودن آن، در عکس وجود نداشت.

البته به نظر می‌رسید نشست خبری رئیس جمهور را آن طور که برخی رسانه‌ها مهم تلقی کرده بودند، برای بعضی دیگر اهمیت چندانی نداشت و هیچ خبری از نشست خبری ابراهیم رئیسی در نیم تای بالای صفحه یک این روزنامه‌ها نبود.

با همه این تفاسیر هیچ کدام از رسانه‌های مورد بحث، این سوال را مطرح نکردند که چرا گزارش‌های رئیس جمهور با آنچه در سطح جامعه مشاهده و لمس می‌شود متفاوت است؟ اما توضیح و تحلیلی که عباس عبدی در روزنامه اعتماد داد جالب توجه بود. این تحلیلگر مسائل سیاسی نوشت: «نشست رسانه‌ای آقای رئیسی به یک معنا دستاورد مثبتی نداشت. بخشی از سخنان ایشان درباره رویکرد‌های دولت بود. این رویکرد‌ها تکراری و انتزاعی است. مثلا اینکه رویکرد عدالت در دولت حاکم است، یعنی چه؟ خوب همه این را خواهند گفت. به علاوه هر رویکردی حتی اگر خوب هم باشد، به این معنا نیست که لزوما درست عمل شده است.»

وی در این یادداشت تاکید کرد: «این نشست باید متمرکز بر دستاورد‌های دولت و تحقق وعده‌ها می‌شد. به علاوه تکرار مکرر اینکه کاستی‌ها ناشی از دولت قبل است، موجب این می‌شود که گمان کنیم این دولت نمی‌دانسته که چه چیزی را تحویل گرفته. به طور قطع در همه دولت‌ها کاستی‌هایی وجود داشته است، دولت‌های بعدی می‌آیند و وعده می‌دهند که آن کاستی‌ها را رفع کنند، نه اینکه شکست خود در تحقق وعده‌ها را به عهده همان کاستی‌های دولت پیش بیندازند. هر چه بیشتر ذکر مصیبت دولت پیش خوانده شود، نشان می‌دهد که امیدی به تحقق وعده‌های داده شده نباید داشت. بخشی از سخنان نیز درخصوص روابط خارجی بود که نکته جدیدی در آن نداشت و نیازی به نقد آن‌ها نیست.»

عبدی تصریح کرد: «ولی مهم‌ترین بخش صحبت‌های آقای رییسی که به موضوع این نشست ربط واقعی داشت، ارایه جزییاتی از عملکرد‌های دولت بود. بخشی از آن‌ها ادعا‌های بدون دلیل بود. اینکه فلان مقدار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی جذب شده است، فقط یک ادعا است، لازم است که جزییات این ادعا‌ها طرح شود. یا اینکه بدون استقراض از بانک‌ها و بدون خلق پول کسری بودجه را تامین کردیم، معلوم نیست از کجا تامین شده؟ به علاوه اگر از طریق استقراض و خلق پول نیست، پس این تورم‌های بسیار بالا از کجا آمده است؟»