دکتر فرید یوسفی، متخصص بیماری‌های عفونی گفت: بیماری سل انواع مختلفی دارد و می‌تواند بسیاری از ارگان‌های بدن را درگیر کند؛ سل گوارشی، سل مغزی، سل سیستم ادراری و تناسلی، سل ریوی و سل استخوان برخی از سل‌ها هستند اما معمولا بیشتر بیماران به سل ریوی مبتلا می‌شوند که از طریق راه تنفسی و هوا منتقل می‌شود.
یک متخصص بیماری‌های عفونی با بیان اینکه در سال‌های اخیر افزایش سل مقاوم به درمان در دنیا معضل و چالش بزرگی بوده است، گفت: برخی از سل‌های مقاوم به درمان به هیچ درمانی پاسخ نمی‌دهند که این مساله موجب شده دنیا به اهدف کنترل سل نرسد.
دکتر فرید یوسفی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به روز ملی مبارزه با سل (۲۳ مهرماه) اظهار کرد: سل یک بیماری عفونی مسری و ناشی از یک میکروب است؛ این بیماری عمدتا از راه تنفسی منتقل می‌شود.
وی افزود: بیماری سل انواع مختلفی دارد و می‌تواند بسیاری از ارگان‌های بدن را درگیر کند؛ سل گوارشی، سل مغزی، سل سیستم ادراری و تناسلی، سل ریوی و سل استخوان برخی از سل‌ها هستند اما معمولا بیشتر بیماران به سل ریوی مبتلا می‌شوند که از طریق راه تنفسی و هوا منتقل می‌شود.
این متخصص بیماری‌های عفونی بیان کرد: علائم ابتلا به این بیماری بر اساس جایی که درگیر می‌شود بروز پیدا می‌کنند اما ابتلا به سل ریوی با علائم عمومی مانند تب‌های طولانی مدت، کاهش وزن تدریجی، ضعف، بی حالی، خستگی مفرط، کاهش اشتها و تعریق بیش از حد بروز پیدا می‌کند. علامت اصلی این بیماری سرفه‌هایی است که چند هفته یا چند ماه طول می‌کشد و اگر بیماری به موقع تشخیص و درمان نشود، پیشرفت می‌کند و قسمت‌های بیشتری از ریه درگیر می‌شود در نتیجه علائم بیمار افزایش می‌یابد.
یوسفی با بیان اینکه دو نوع سل شامل نهفته و فعال داریم، گفت: بسیاری از اوقات ممکن است سل وارد بدن شود اما تا مدت‌ها علامتی از خود بروز ندهد؛ مدت زمان نهفتگی بیماری به عوامل مختلفی از جمله سیستم ایمنی فرد، نوع تغذیه و استرس بستگی دارد و ممکن است سال‌ها نهفته بماند و علامتی از خود علامتی بروز ندهد. به ویژه در کشورهایی که سل بیماری بومی است و شیوع بالایی دارد، ممکن است افراد از سنین کودکی به سل مبتلا شوند و بیماری خود را به صورت خفیف نشان دهد و سال‌ها بعد مجددا بروز یابد که به آن سل ثانویه گفته می‌شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: بیماری سل می‌تواند همه گروه‌های سنی را درگیر کند اما در جوامعی که شیوع بالا و بیماری بومی است، سنین درگیری پایین‌تر است.
وی در خصوص راه‌های پیشگیری از ابتلا به سل افزود: تزریق واکسن علیه سل می‌تواند تا حد زیادی از بروز سل‌های شدید پیشگیری می‌کند و مرگ‌های ناشی از سل را به صورت چشمگیر کاهش می‌دهد اما صددرصد از ابتلا به این بیماری جلوگیری نمی‌کند.
این متخصص بیماری‌های عفونی ادامه داد: اجتناب از تماس با فرد بیمار یا مشکوک به بیماری، استفاده از ماسک هنگام مراقبت از این بیماران و رعایت آداب تنفسی از دیگر راه‌های عمده پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های عفونی از جمله سل هستند.
یوسفی با اشاره به وضعیت شیوع بیماری در ایران بیان کرد: سل همیشه بیماری بومی ایران بوده است و همچنان این بیماری در دنیا به میزان زیادی جولان می‌دهد؛ سازمان بهداشت جهانی تخمین زده تنها در سال ۲۰۲۰، حدود ۱۰ میلیون نفر در دنیا به این بیماری مبتلا شده‌اند که یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر از این تعداد کودک بوده‌اند. در این سال حدود یک و نیم میلیون نفر ناشی از این بیماری جان باختند.
این متخصص بیماری‌های عفونی عنوان کرد: در کل دنیا سل سیزدهمین علت مرگ و دومین علت مرگ ناشی از بیماری‌های عفونی است بنابراین با وجود گذشت چندین دهه از این بیماری هنوز دنیا نتوانسته طبق هدف‌گذاری در کنترل سل موفق باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: سازمان بهداشت جهانی برای کنترل بسیاری از بیماری‌ها مانند سل و مالاریا هدف‌گذاری می‌کند که این سازمان اذعان کرده که به هدف‌گذاری‌ها در مورد سل نرسیده است؛ هدف‌گذاری منطقه‌ای کشورها، بیماریابی و درمان به موقع در کنترل این بیماری بسیار مهم هستند که سختی‌ها در این راه و افزایش بروز سل‌های مقاوم به درمان در شکست کنترل بیماری تاثیرگذار بوده است.
وی عنوان کرد: در سال‌های اخیر افزایش سل مقاوم به درمان در دنیا معضل و چالش بزرگی بوده است. برخی از سل‌های مقاوم به درمان به هیچ درمانی پاسخ نمی‌دهند که این مساله موجب شده دنیا به اهدف کنترل سل نرسد.
یوسفی در خصوص روند درمان سل‌ها گفت: به طور معمول اکثر موارد سل‌های ریوی در صورت تشخیص به موقع در دوره چند ماهه درمان می‌شوند اما درمان سل‌های دیگر سخت‌تر و طولانی‌تر و پاسخ به درمان کمتر است.
این متخصص بیماری‌های عفونی گفت: در صورت بروز تب‌های طولانی مدت، کاهش وزن بدون علت، علائم ضعف طولانی مدت و به ویژه سرفه‌هایی که بیش از دو هفته طول کشیده‌اند، باید این علائم جدی گرفته شوند و به پزشک مراجعه کنند زیرا در مراحل اولیه بروز سل، قابلیت درمان آن بسیار بالاتر است.
