بایرون مورنو شاید بدترین داور تاریخ جام های جهانی باشد، اما در ایتالیا او را یک احمق می دانند که خودش را به ورطه سقوط کشاند.
هنوز هم مرور داستان بایرون مورنو، داور جنجالی دیدار ایتالیا و کره جنوبی و اتفاقاتی که برای او رخ داد، خالی از لطف نیست. داوری که کارش از قضاوت مرحله یک هشتم نهایی جام جهانی، به حمل ۶ کیلو هروئین روی بدن و تحمل ۲ سال و نیم زندان کشیده شد.
گاتزتا دلو اسپورت او را "بدترین داور تمام دوران" خواند. این بیشتر از یک شوخی است. هنگامی که کره جنوبی و ایتالیا در جام جهانی ۲۰۰۲ با یکدیگر روبرو شدند، بایرون مورنو اکوادوری اشتباهات بزرگی را رقم زد. مسئله غم انگیز این است که به او مشکوک شدند. هشت سال بعد مورنو در فرودگاه نیویورک دستگیر می شود. بیش از شش کیلو هروئین به بدنش چسبیده بود. "بدترین" داور به صفتی که روی او گذاشته شده، عمل کرد. امروز نیز اوضاع به مانند سابق است. بایرون مورنو هنوز به‌طور پراکنده درباره گذشته آشفته‌اش مصاحبه می‌کند و مجری یک برنامه تلویزیونی است که تصمیم‌های اشتباه داوران را تحلیل می‌کند.
۲۰۱۶، در یک استودیوی تلویزیونی در اکوادور. یک مرد کوچک و تنومند کمی بی دست و پا به نظر می رسد. در گذشته، هر برنامه گفتگو دوست داشت بایرون مورنو را ببیند. او فرانک دی بلیکر از اکوادور بود. یک داور برتر بین المللی با صحبتی روان. از توجه و تبلیغات بیزار نیست. اما اکنون مورنو فقط به صورت پراکنده مصاحبه می کند. او استثنا می کند چون چیزی برای توضیح دارد، ما می فهمیم.
او بیست و چهار ماه را در یک زندان آمریکایی سپری کرد که نیاز به توضیح دارد. او در این باره می گوید: «من بعد از یک عمل گران قیمت برای پسرم بدهکار شده بودم. او ناراحتی قلبی داشت. من ابتدا همه چیز را فروختم، سپس وام گرفتم، اما به پول بیشتری نیاز داشتم.» به این ترتیب او در دام دنیای مواد مخدر گرفتار شد. داستان از این قرار است که او چندین بار به فکر خودکشی افتاده است. مورنو در زندان خود را با اتو کردن لباس نگهبانان و نظافت سلول‌های دیگران مشغول می کرده است.
«شش کیلو مواد مخدر؟ فکر می کنم او قبلاً در سال ۲۰۰۲ آن را به همراه داشت. آن موقع نه در زیرشلوار، بلکه در بدنش.» این صحبت های جیان لوئیجی بوفون، دروازه بان آن زمان تیم ملی ایتالیا در سپتامبر ۲۰۱۰ بود، پس از آنکه از این خبر مطلع شد که بایرون مورنو در فرودگاه بین المللی جان اف کندی نیویورک با ۶ کیلوگرم هروئین روی بدنش دستگیر شده است. او دلسوزی چندانی با داور اسبق دنیای فوتبال نداشت. به همان اندازه که در بلژیک، پیتر پرندرگاست و کورت روتلیسبرگر منفور هستند، بایرون مورنو نیز در ایتالیا چنین وضعیتی را دارد، شاید حتی ۱۰۰ برابر بدتر. پرندرگاست گل مارک ویلموتس به برزیل را در مرحله یک هشتم نهایی جام جهانی ۲۰۰۲ به دلیلی غیرقابل درک نپذیرفت. روتلیسبرگر نیز پنالتی وبر را مقابل آلمان در جام جهانی ۱۹۹۴ رد کرد.
در ایتالیا، بایرون مورنو را دلیل حذف کشورشان از جام جهانی ۲۰۰۲ می دانند. دلیل آن نیز بازی با کشور میزبان، کره جنوبی است که گاس هیدینگ شگفت انگیز تیم فوق العاده ای را تشکیل داده بود. این مرد هلندی تیمی پر از بازیکنان ناشناخته را دور هم جمع کرده بود و تیمش را با ارائه بازی های خوب به دور بعد رساند. او در مرحله یک هشتم نهایی باید با ایتالیا روبرو می شد که تراپاتونی هدایت آن را برعهده داشت. سرمربی ایتالیایی توفان را قبل از شروع بازی حس کرده بود. ژاپن، دیگر کشور میزبان جام، چند ساعت قبل توسط ترکیه حذف شد و تراپاتونی می ترسید که فیفا تمام تلاش خود را انجام دهد تا حداقل یک کشور میزبان را در مسابقات نگه دارد. او سال‌ها بعد توضیح می‌دهد: «می‌دانستم اوضاع برای ما بد به نظر می‌رسد. به دستیارم گفتم: صبر کن ببین بعدش چی میشه.»
تراپاتونی اغلب کلمات را به خاطر می آورد. حتی بی طرف ترین تماشاگر را هم به یاد دارد که این بازی چگونه در استادیوم دائهون و توسط داور ۳۳ ساله اکوادوری اهل کیتو، نتیجه اش تغییر می کند. پس از ۵ دقیقه، کره جنوبی یک ضربه پنالتی را به دست آورد که آن را از دست داد. پس از آن، کره جنوبی می تواند جسور بود. پس از آن مورنو، متهم ردیف اول، در وقت های اضافه توتی را پس از سرنگونی در محوطه جریمه با کارت زرد دوم اخراج می کند و حالا شوالیه ای که دیگر شوالیه نیست، می تواند راهی رختکن شده و دوش بگیرد. دوران گل طلایی است. کمی بعد، مورد گل توماسی را به دلیل آفساید رد کرد که اگر چنین نمی شد، ایتالیا با همین یار کمتر نیز راهی مرحله یک چهارم نهایی می شد.
تراپاتونی، تیمش و کل کشور ایتالیا خشمگین هستند و خشم آنها فقط متوجه یک مرد است، بایرون مورنو. پانوچی مدافع آن زمان ایتالیا گفت: «او فقط به یک دلیل آنجا بود. ایتالیا باید از جام می رفت. مورنو یک راهزن است. فقط به تصاویر نگاه کنید. او خیلی چاق تر از آن بود که داور شود.» آنجلو دی لیویو با هم تیمی خود موافق است و می گوید: «او در تمام بازی مغرور بود، او مغرور بود، او علیه ما بود. او فقط با کره ای ها دوست بود. او نمی‌خواست درباره هیچ کدام از تصمیم هایش توضیح دهد و در پایان بازی حتی از دست دادن با ما خودداری کرد.»
حتی نخست وزیر ایتالیا هم درگیر این موضوع شد و گفت این داور افتضاح بود. اما روزنامه‌های ایتالیایی از همه خشمگین تر هستند. کوریره دلو اسپورت، عبارت "LADRI" را در صفحه اول خود قرار می دهد، به معنای «دزدها». در ادامه نیز آمده است: «هیچ کشوری در تاریخ جام جهانی تا این حد مورد ظلم قرار نگرفته است». در همین حال، روزنامه گازتا دلو اسپورت، بایرون مورنو را "قاتل" می نامد و می نویسد: «این را فقط می توان به عنوان یک توطئه توصیف کرد.» و این روزنامه نتیجه می گیرد: «مورنو بدترین داور است، تا همیشه.» پس از آن، جریان برای بایرون مورنو در آنجا تغییر کرد. اینکه بازی ای که باید اوج کارش می شد، به سقوط دوران داوری او تبدیل شد. مورنو نه تنها بازی دیگری را در جام قضاوت نکرد، بلکه با انتقاد صریح بلاتر نیز روبرو شد، یک تحقیر عمومی.
رفتار مورنو مدت کوتاهی پس از این قضاوت مشکوک، نشانه هایی از کسی که روحش آزرده خاطر شده است را ندارد. یک روز پس از بازی، او به طور تحریک آمیزی به مطبوعات ایتالیا اطلاع می دهد که خوب خوابیده است، از قضاوت خود کاملا راضی است و با خیالی آسوده برای تعطیلات راهی میامی می شود. او به مطبوعات اکوادور می گوید که فکر می کند ایتالیایی ها بازنده های بدی هستند. این باعث می شود ایتالیایی ها حتی در رم، بیشتر با او شوخی کنند. یک تولید کننده توالت ایتالیایی جدیدترین مدل خود را مورنو نامگذاری کرد.
در اکوادور با وجود گذشت سالهای زیادی از آن بازی، اما صحبت در مورد آن را متوقف نمی‌کنند. در کشور خود او، مورنو به عنوان یک قهرمان و در آن تابستان مورد استقبال قرار گرفت. در آن سال، تیم ملی اکوادور در اولین حضور خود در جام جهانی در مرحله گروهی حذف شد. یک طنز خوشمزه: مورنو اولین اکوادوری است که به دور دوم راه پیدا کرد.
چند ماه پس از جام جهانی، مورنو در دیدار کیتو و گوایاکیل سیزده دقیقه وقت تلف شده در نظر گرفت. کیتو از وقت های تلف شده نهایت استفاده را برد و توانست عقب افتادگی خود را جبران کند. مورنو در پایان بازی اعلام کرد که قصد داشته است ۶ دقیقه زمان تلف شده اعلام کند و مرتکب یک اشتباه تصادفی شده است. دروغی که کسی آن را باور ندارد. عجیب تر اینکه او در همان زمان، وارد سیاست محلی شهر کیتو شد و از محبوب شدن در شهر خود سود می برد. شعار او: «کارت قرمز برای فساد و ناکارآمدی» بود! اما این بار فیفا ساکت نماند و مورنو بلافاصله برای ۲۰ بازی محروم شد.
اما حتی این هم نمی تواند سرعت افتضاحات اکوادوری احمق را کاهش دهد. در ماه می ۲۰۰۳، در سومین بازی خود پس از محرومیت، او دوباره جنجال ساز شد: این بار او سه بازیکن از یک تیم را به دلایل نامشخص از زمین اخراج کرد. فدراسيون اکوادور حالا دیگر از دست بهترین داور خودش خسته شده است. مورنو یک سال پس از جنجال آفرینی در جام جهانی، داوری را کنار می گذارد. نوع صحبت کردن های آرام او، بلافاصله شغل جدیدی را برایش به ارمغان می آورد. نه به عنوان یک سیاستمدار، بلکه او به عنوان مشاور رادیو و تلویزیون مشغول به کار شد. وظیفه او، تجزیه و تحلیل تصمیمات مشکوک داوری با جزئیات زیاد بود.
اما ممکن است اوضاع از این نیز هم شود. پرندرگاست و روتلیسبرگر تصمیم عاقلانه ای گرفتند و در بلژیک آفتابی نشدند. اما مورنو تنها چند ماه پس از جام جهانی با لذت فراوان به ایتالیا سفر می کند. «خود را مسخره کردن» این به لقب جدید او تبدیل می شود. در ژانویه ۲۰۰۳ او در برنامه موزیکال Stupido Hotel آواز می خواند و می رقصید. او نقش فرد شرور را بازی می کند. زیرا به گفته آراگوزینی، تهیه کننده برنامه، «هیچ کس برای آن نقش مناسب تر از او نیست». در همان سال، مورنو در کارناوال سنتو در نزدیکی بولونیا ظاهر شد. او از بالکن به خود اجازه می دهد که در ملاء عام هو شود و به سمت او تخم مرغ پرتاب کنند. او در عین حال و در برنامه های جدی تر، این صحبت هایش را تکرار کرده است که در بازی جنجالی ایتالیا و کره جنوبی، حتی یک اشتباه هم مرتکب نشده و هرکس او را متهم به دریافت رشوه می کند، بهتر است مدرک بیاورد. مورنو به چیزی اهمیتی نمی دهد. تا زمانی که چک اجراهایش آماده باشد، او می تواند از پول استفاده کند.
بزرگترین حماقت! تصاویری از آن وجود دارد. تصاویر مبهم و لرزان توسط دوربین های امنیتی ثبت شده است. آنها نشان می‌دهند که چگونه مرد چاقی که هشت سال پیش از آن به توتی کارت قرمز نشان داد و صدها میلیون بیننده را مشغول خود کرده بود، اکنون به طرز عجیبی از فرودگاهی در اکوادور عبور می‌کند. این پنجمین سفر او به ایالات متحده در آن سال است. او به طرز معجزه آسایی پنج چک شخصی خود را پاس کرده بود. او به یک افسر امنیتی که می‌خواهد او را بازرسی کند، می‌گوید که به تازگی جراحی شکم انجام داده است و نباید هیچ گونه تماس فیزیکی با او ایجاد شود. بایرون مورنو هنوز چهره ای آشنا در اکوادور است. هیچکس نمی تواند شک کند که او در همان لحظه بیش از شش کیلو هروئین روی بدنش گذاشته است. اما تنها چند ساعت بعد مشخص می شود که هروئین ها به تمام بدنش می چسبد. روی شکم، پشت، پاهایش، با ارزش ۴۰۰ هزار دلار.
او چطور به این نتیجه رسید که این کار را انجام دهد؟ در اکوادور هفته ها مشغول طرح این سوال بودند. شاید قبلاً سیگنال هایی وجود داشته است. پسر بیمارش، دو طلاق در شش سال، تصادف با یک ماشین کرایه‌ای که برای او هزینه زیادی داشت: مورنو پس از دوران حرفه‌ای‌اش وضعیت خوبی نداشت. در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۱، مشهورترین داور اکوادور چاره ای جز اعتراف به گناه در دادگاه بروکلین ندارد. او به ۲.۵ سال زندان محکوم شد. در ایتالیا، دی لیویو بازیکن سابق آتزوری از این اتفاق تعجب نمی‌کند: «با شش کیلو هروئین روی بدن و رفتن به فرودگاه، تنها بزرگترین احمق دنیا می‌تواند به آن فکر کند.»
منبع: ورزش سه
