خشایارشا پنجمین پادشاه دوران هخامنشی و فرزند داریوش اول و آتوسا (دختر کوروش هخامنشی) بود؛ بنابراین او علاوه بر این که در زمان خود شاه بزرگی محسوب می‌شد، نوه‌ی کوروش کبیر هم بود. شکل نوشتاری نام این پادشاه هخامنشی، «خشایارشا» است. برخی افراد تصور می‌کردند که این نام برای پرهیز از استفاده کلمه‌ی «شاه» به این شکل نوشته می‌شود؛ اما واقعیت این است که نام اصلی این پادشاه باستانی ایران، «خشای آرشا» بوده که بعدا به‌شکل «خشایارشا» درآمده است. خشای به‌معنی فرمانروا و آرشا به‌معنی قهرمان یا مرد است.
اخیرا مرمت نقش رستم در نزدیکی مرودشت استان فارس، باعث شده تا اولین عکس‌ها از مقبره خشایارشا هخامنشی در داخل نقش رستم منتشر شود که در ادامه می‌توانید این تصاویر را مشاهده کنید.
به گزارش عصر ایران، به‌تازگی اولین عکس‌ها از مقبره خشایارشا هخامنشی منتشر شد که تماشای آنها خالی از لطف نیست. به‌همین بهانه قصد داریم در این مطلب، علاوه بر مرور این عکس‌ها و جزئیات آرامگاه این پادشاه بزرگ و مشهور در تاریخ ایران، نگاهی به سرگذشت او بی‌اندازیم.
شکل نوشتاری نام این پادشاه هخامنشی، «خشایارشا» است. برخی افراد تصور می‌کردند که این نام برای پرهیز از استفاده کلمه‌ی «شاه» به این شکل نوشته می‌شود؛ اما واقعیت این است که نام اصلی این پادشاه باستانی ایران، «خشای آرشا» بوده که بعدا به‌شکل «خشایارشا» درآمده است. خشای به‌معنی فرمانروا و آرشا به‌معنی قهرمان یا مرد است.
خشایارشا پنجمین پادشاه دوران هخامنشی و فرزند داریوش اول و آتوسا (دختر کوروش هخامنشی) بود؛ بنابراین او علاوه بر این که در زمان خود شاه بزرگی محسوب می‌شد، نوه‌ی کوروش کبیر هم بود.
آتوسا، دختر کوروش و همسر داریوش یکم، یکی از برجسته‌ترین زنان در تاریخ ایران باستان است که در سال ۴۷۵ پیش از میلاد درگذشت و آرامگاه او در نقش رستم در کنار داریوش بزرگ قرار دارد. آتوسا به ابهت و اقتدار مردانه داشتن مشهور بود و با همین اقتدار و نفوذ خود بود که فرزند خود یعنی خشایارشا را به پادشاهی ایران رساند؛ چرا که خشایارشا، فرزند ارشد داریوش اول نبود.
بر اساس اطلاعات منتشر شده، خشایارشا در سال ۴۸۶ پیش از میلاد و پس از مرگ داریوش بزرگ، در حالی که ۳۴ سال سن داشت به پادشاهی رسید. استر که یکی از معروف‌ترین زنان یهود در عهد باستان بود به‌عنوان همسر خشایارشا معرفی شده است. استر، اکنون در همدان و در کنار مزار عمویش، مردخای دفن شده است و مزار آنها با نام استر و مردخای شناخته می‌شود.
خشایارشا در طول دوران سلطنت ۲۰ ساله خود به قلمرو‌های بزرگی مثل مصر و بابل که در آن زمان تحت حکومت هخامنشیان بود لشگرکشی کرد تا شورش‌هایی که در آنجا ایجاد شده بود را از بین ببرد. سپس وی کار ناتمام داریوش بزرگ را تمام کرد و با لشگر عظیمی به یونان یورش برد و آتن را تصرف کرد.
جنگ‌های خشایارشا برای یونان شهرت زیادی دارد و بعضی از این نبر‌ها به‌شکل افسانه درآمده‌اند. حتی فیلم ضد ایرانی «۳۰۰» به کارگردانی زک اسنایدر نیز از روی یکی از نبرد‌های خشایارشا با ۳۰۰ سرباز اسپارتی ساخته شده است که البته در این فیلم، واقعیت‌های تاریخی نمایش داده نمی‌شود و فیلم به سمت‌وسوی تخیلی بودن پیش رفته است.
تصویری که فیلم ۳۰۰ از خشایارشا نشان داد!
خشایارشاه به مدت ۲۰ سال و تا سال ۴۶۵ پیش از میلاد مسیح بر تخت سلطنت نشست و در این سال، در خوابگاه خودش به دست اردوان، رئیس گارد شاهنشاهی و یک خواجه به نام میترا یا اسپنت‌میترا که با هم هم‌دست شده بودند، کشته شد. اردوان سپس باعث مرگ داریوش، پسر بزرگ خشایارشا نیز شد و حتی برای مدتی نیابت سلطنت را در دست گرفت و در نهایت اردشیر، پسر سوم خشایارشا، پادشاه ایران شد.
حالا که درباره خشایارشا و سرگذشت این پادشاه ایران باستان خواندیم، بیایید نگاهی به مقبره او در نقش رستم بیندازیم که اکنون برای اولین بار تصاویری از آن منتشر شده است.
اخیرا نقش رستم در نزدیکی مرودشت استان فارس تحت مرمت قرار گرفت و این اتفاق باعث شد برای اولین بار تصاویری از آرامگاه خشایارشا در داخل نقش رستم منتشر شود که دیدن این تصاویر برای تمام ایرانیان و حتی خارجی‌های دوست‌دار تاریخ باستان، می‌تواند بسیار جذاب باشد.
در ادامه، شما را به تماشای عکس‌های مقبره خشایارشا هخامنشی دعوت می‌کنیم و توضیحاتی را درباره هر یک از این تصاویر ارائه خواهیم داد. این عکس‌ها توسط رسانه «عصرایران» منتشر شده است.
اطراف نقش رستم با این داربست‌ها محصور شده و مرمت‌هایی روی این مکان تاریخی صورت گرفته است. گفته می‌شود در این مرمت‌ها از جدیدترین و به‌روزترین روش‌ها استفاده شده است.
در داخل این حفره، آرامگاه خشایارشا قرار دارد.
یک سنگ یکپارچه‌ی بزرگ، روی قبر خشایارشا را پوشانده است. این سنگ روی یک تخت‌گاه سنگی قرار گرفته که احتمالا پیکر خشایارشا نیز در زیر این تخته سنگ بزرگ قرار داشته است.
این تصویر کاملی از داخل مقبره خشایارشا است که سه فضای گنبدی‌شکل، داخل این آرامگاه را تشکیل داده است.
در پشت این قسمت که آرامگاه خشایارشا است، دو قبر دیگر دیگر وجود دارد که اطلاعاتی از هویت آنها در دست نیست.
روی مقبره خشایارشا، حفره‌ای وجود دارد که ظاهرا سربازان اسکندر مقدونی پس از فتح این منطقه، حفره‌ی مذکور را ایجاد کرده‌اند تا داخل قبر را خالی کنند. در حال حاضر هیچ‌چیزی در داخل قبر وجود ندارد. برای به حرکت درآوردن سنگ قبر آخر، فضای کافی وجود داشته و به همین دلیل با به‌حرکت درآوردن سنگ‌ها، هر سه قبر موجود در این آرامگاه به‌طور کامل تخلیه شده‌اند.
تصاویری از آرامگاه خشایارشا را از زوایای دیگر مشاهده کنید.
نقش خشایارشا در بالاترین نقش آرامگاه دیده می‌شود و روبه‌روی آن نیز اهورامزدا دیده می‌شود که در مقابل خشایارشا ایستاده است.
پایین‌تر از نقش خشایارشا و اهورامزدا، نقش ۲۸ نفر دیده می‌شود که به نماد ۲۸ ساتراپی هخامنشی زیر تخت را بلند کرده‌اند. این نقش‌ها هنوز هم پس از قرن‌ها بسیار واضح هستند و حتی می‌توان تشخیص داد که لباس و صورت این افراد به چه سرزمین‌هایی تعلق دارد.
تصویر سه بعدی مقبره
