خستگی بهاری یک حالت خلقی گذرا و طبیعی است که اغلب در قالب علائم جسمانی و گاهی علائم روانی ظاهر می‌شود؛ کمبود انرژی، تنبلی، ضعف، نیاز شدید به خواب (با وجود خواب کافی)، سردرد، درد در ناحیه مفاصل و در برخی موارد احساس ناامیدی و بی‌انگیزگی از شایع‌ترین علائم خستگی بهاری هستند.
انسان‌ها نیز مانند حیوانات، سطح هورمون‌های خود را در پاسخ به محرک‌های خارجی مانند نور و دما تنظیم می‌کنند. با تغییر فصل از زمستان به بهار و بروز تغییر در هورمون‌ها، ممکن است برخی افراد حالاتی همچون ضعف، بی‌حالی و خستگی مضاعف را تجربه کنند. از طرفی فصل بهار با طولانی شدن روز و تابش مستقیم نور خورشید همراه است که به معنای افزایش دما و رطوبت و طولانی‌تر شدن زمان فعالیت و افزایش میزان مصرف انرژی است.
تابش طولانی نور خورشید در بهار باعث می‌شود بدن سروتونین بیشتری ترشح کند که در نتیجه این امر، دمای بدن افزایش می‌یابد، رگ‌های خونی منبسط می‌شوند و فشار خون کاهش می‌یابد. بدن ما به زمان نیاز دارد تا خود را با تغییرات فیزیکی سازگار کند، برای همین است که بسیاری از افراد در این زمان از سال با خستگی و خواب‌آلودگی بهاری دست و پنجه نرم می‌کنند.
بی‌حالی، کمبود انرژی و انگیزه، اختلال در خواب یا نیاز بیش از حد به خواب، کاهش تمرکز و بهره‌وری، افزایش تحریک‌پذیری و استرس، سردرد، درد عضلانی، بی‌اشت‌هایی یا میل به پرخوری، اضطراب و خلق و خوی نامساعد از علائم خستگی بهاری هستند که به تدریج ظاهر می‌شوند.
راه‌های مختلفی وجود دارد که بتوان خستگی بهاری را کاهش داد یا از آن جلوگیری کرد؛ توصیه می‌شود از بودن در موقعیت‌های استرس‌زا اجتناب کنید، خواب و تحرک کافی داشته باشید، آب کافی بنوشید و از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید. قرار گرفتن در معرض نور خورشید نیز در دریافت طبیعی ویتامین D نقش مؤثری دارد و می‌تواند خستگی را از شما دور کند.
با رعایت برخی نکات و ترفند‌های صحیح می‌توانید با خستگی بهاری مبارزه کنید و روحیه و انرژی از دست‌رفته خود را باز یابید:
پیاده‌روی یا دویدن در طبیعت می‌تواند به غلبه بر خستگی و افزایش انرژی و داشتن خلق و خوی مثبت کمک کند. تا جایی که ممکن است در هوای تازه وقت بگذرانید؛ بدن تحت تأثیر نور روز، هورمونی با هدف ایجاد شادی و تقویت خلق و خو به نام سروتونین تولید می‌کند و همزمان از تولید ملاتونین (هورمون خواب) جلوگیری می‌کند.
یک رژیم غذایی سالم و متعادل حاوی مقدار زیادی میوه، سبزیجات، پروتئین و فیبر می‌تواند به افزایش انرژی کمک کند. برخی مواد غذایی بر عملکرد مغز تأثیر شگرفی دارند به گونه‌ای که مصرف آنها، در زمان کوتاهی یک انرژی پایدار به شما تزریق می‌کند؛ خوراکی‌هایی نظیر بادام زمینی و به طور کل آجیل و دانه‌ها یک میان‌وعده شگفت‌انگیز برای کسب انرژی هستند. علاوه بر این، مطالعات نشان می‌دهد غذا‌های غنی از پروتئین، مانند تخم مرغ و ماست یونانی نیز حاوی تیروزین هستند و عملکرد شناختی را بهبود می‌بخشند.
سعی کنید خواب کافی و باکیفیتی داشته باشید، زیرا کمبود خواب می‌تواند علائم خستگی بهاری را تشدید کند.
مدیتیشن، یوگا یا سایر تکنیک‌های آرامش‌بخشی می‌تواند به کاهش استرس و تحریک‌پذیری و ارتقای آرامش جسم و روح کمک کند.
نوشیدن آب کافی و سایر مایعات می‌تواند به هیدراته (مرطوب) ماندن بدن و ذخیره انرژی کمک کند.
ورزش منظم می‌تواند سلامت شما را بهبود بخشد و سطح انرژی شما را افزایش دهد.
دوش گرفتن، گردش خون را در بدن تحریک می‌کند و روند جریان خون در زیر پوست را بهبود می‌بخشد. برای رفع خستگی بهاری دوش بگیرید. بهتر است همیشه دوش گرفتن را با آب سرد تمام کنید.
خواب ناکافی، سبب انباشته‌شدن ترکیبی شیمیایی به نام آدنوزین در مغز می‌شود که پتانسیل بی‌حال کردن شما را دارد. مصرف کافئین، آدنوزین را از بین می‌برد و به همین دلیل است که پس از استفاده از مواد کافئین‌دار احساس خواب‌آلودگی کاهش می‌یابد.
یک چرت ۲۰ دقیقه‌ای در طول روز به شما کمک می‌کند سرحال شوید. اگر امکان چرت زدن فراهم نبود، قدم زدن را امتحان کنید؛ ۱۰ تا ۱۵ دقیقه راه رفتن، کسالت را از شما دور می‌کند.
مطمئن شوید که به اندازه کافی برای خودتان وقت صرف می‌کنید؛ علایقتان را دنبال کنید و کار‌هایی را انجام دهید که شما را خوشحال و آرام می‌کند. توجه کافی به خود باعث می‌شود کمتر احساس خستگی جسمی و ذهنی داشته باشید و از تمام لحظات زندگی لذت ببرید.
