باستانشناسان موسسه ملی تحقیقات باستان‌شناسی پیشگیرانه فرانسه (INRAP)، یک گورستان و معبد فرانسوی-رومی را در استان تاریخی برتانی در شمال‌غربی فرانسه کشف کرده‌اند که حاوی اشیاء باستانی بسیار جالب توجهی است.
این سایت باستانی نخستین بار در سال ۱۹۸۴ شناسایی شد، اما اخیرا در طی مدت هشت ماه حفاری‌های تازه‌ای در آن انجام شده است. حفاری‌های اخیر نشان داده‌اند که این معبد با توجه به یافتن تعداد زیادی شمشیر و سرنیزه به عنوان پیشکش‌های آیینی و یک تندیسه‌ی کوچک از «مارس»، در حقیقت وقف خدای رومی جنگ بوده است.
به گزارش فرادید؛ تیم حفاری بقایای اثاثیه، داس‌های لبه‌کوتاه، چندین گل‌سینه، تعداد زیادی تسلیحات و گزیده‌ای از سکه‌های فرانسوی و رومی را هم یافته است.
قدمت این معبد به اوایل دوره‌ی رومی باز می‌گردد و در قرن چهارم پس از میلاد به حال خود رها شده است. اطراف معبد چندین سکونتگاه وجود دارد که از خاک و چوب ساخته شدند و درون آنها اقلام خانگی و ظروف سرامیکی پیدا شده است، همینطور یک گورستان کوچک فرانسوی-رومی که شامل ۴۰ گور می‌شود که قدمتشان به اواخر دوره رومی تا قرن پنجم پس از میلاد بازمی‌گردد.
به علت اسیدی بودن زیاد خاک این منطقه، اجساد دفن شده تقریبا به طور کامل از میان رفته‌اند، اما بسیاری از اشیائی که به همراه آنها دفن شده‌اند هنوز وجود دارند و از روی آنها می‌شود تخمین زد که قدمت این گورستان به اواخر دورۀ رومی یعنی حدود ۱۶۰۰ سال قبل بازمی‌گردد.
در این گورستان مقادیر زیادی اشیاء تدفینی از جمله دست‌بند‌های نقره، سنجاق‌ها و سگک کمربند، مهره‌های شیشه‌ای، ظروف سفالی و گردن‌بند مروارید کشف شده است. شاید یکی از جالب‌ترین اشیاء تدفینی کشف شده در این گورستان بقایای کفش‌های گل میخ‌داری باشد که در گوشۀ یکی از گورها یافت شده است و با اینکه خود کفش تقریبا از میان رفته، اما گل‌میخ‌های آن هنوز سالم مانده‌اند.
در حفاری یکی از این گورها یک داس، یک شمشیر و بخش‌هایی از افسار اسب، همینطور تکه‌هایی از آهن و برنز پیدا شد که برای تزیین پلاهنگ (تسمه‌بندی سر اسب) و افسار اسب از آنها استفاده میشده است.
پس از مرحله‌ی حفاری، اشیاء برای حفاظت و تحلیل‌های بیشتر از سایت برداشته شدند. چندین شئ به صورت سه‌بعدی اسکن شدند تا ماهیت و کاربردشان روشن شود، به ویژه اشیایی که به شدت زنگ زده بودند.
