ملا یعقوب طالبان کیست؟

فرارو- همزمان با افزایش تنش‌ها میان ایران و طالبان بر سر حق‌آبه هیرمند، نام «ملا یعقوب» در کانون توجهات قرار گرفته است. اخیرا طالبان بر روی ویدیویی از جریان رژه نظامی طالبان در آگوست ۲۰۲۲ در پایگاه نظامی بگرام، ترانه‌ای را مونتاژ کرده است.

به گزارش فرارو، در متن ترانه علاوه بر روا داشتن توهین و تهدید شیعیان، با شوری زایدالوصف آمده است: «انقلاب خونین بزرگی در ایران برپا می‌کنیم - رهبر ما ملا یعقوب ایران را اصلاح می‌کند». البته این جمله چند بار در ترانه نیز تکرار می‌شود.

این کلیپ در سطحی گسترده در میان کاربران شبکه‌های مجازی و رسانه‌ها بازتاب داشته است. اما شاید برای بسیاری از مخاطبان پرسش این باشد که «ملا یعقوب» مورد اشاره در ترانه و مورد استفاده از سوی طرفداران طالبان در شبکه‌های اجتماعی کیست. در ادامه گزارش حاضر در چند محور ملا یعقوب معرفی خواهد شد:

۱- محمد یعقوب آخوند معروف به مولوی محمد یعقوب مجاهد، در سال ۱۹۹۰ متولد شده و در حال حاضر ۳۳ سال دارد. او یک پشتون است، قومی از قبیله هوتک که بخشی از شاخه بزرگ‌تر قلجی هستند.

۲- او پسر بزرگ ملا محمد عمر، معروف به ملا عمر، رهبر سابق طالبان است. ملا عمر به عنوان رهبر طالبان از سال ۱۹۹۶ تا اواخر سال ۲۰۰۱ حکومت را در افغانستان در اختیار داشت. پدر ملا یعقوب، بعد از سقوط طالبان در ۲۰۰۱، در آوریل ۲۰۱۳ در بیمارستانی در شهر کراچی مُرد.

۳- ملا یعقوب تا پیش از مرگ پدرش چندان شخصیت شناخته شده‌ای به شمار نمی‌رفت و بعد از آن بود که در سال ۲۰۱۵ به شورای رهبری طالبان راه یافت. نام او حتی مدتی به عنوان جانشین احتمالی پدرش به عنوان رهبر طالبان مطرح شده بود.

۴- در سال ۲۰۱۶، یعقوب از سوی طالبان به عنوان مسئول کمیسیون نظامی در ۱۵ استان از ۳۴ ولایت افغانستان منصوب شد. کمیسیون نظامی که در آن زمان به ریاست ابراهیم صدر اداره می‌شد که مسئولیت نظارت بر تمامی امور نظامی طالبان را بر عهده داشت. علاوه بر این، یعقوب در شورای عالی تصمیم گیری طالبان، شورای رهبری نیز حضور داشت.

۴- ملا یعقوب، به سبک پدر خود ملا عمر، علاقه چندانی به ظاهر شدن در اماکن عمومی و دیده شدن در انظار عمومی ندارد. برای نخستین بار در اکتبر ۲۰۲۱ بود که در انظار عمومی ظاهر شد و در جریان بازدید از یک بیمارستان نظامی سخنرانی کرد.

۵- ملا یعقوب، پس از تسخیر قدرت در افغانستان توسط طالبان به عنوان سرپرست وزارت دفاع حکومت جدید در این کشور منصوب شده است. قبل از کنترل کابل او فرمانده نظامیان طالبان بود.

۶- او همزمان با سرپرستی وزارت دفاع، یکی از دو معاون هبت‌الله آخوندزاده رهبر فعلی طالبان است. البته او از سال ۲۰۱۶ معاونت رهبری طالبان را بر عهده داشته است.

۷- ملا یعقوب اخیرا حضوری فعال در عرصه دیپلماسی دارد. او در دسامبر ۲۰۲۲ با محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات متحده عربی در ابوظبی دیدار داشت که بسیار مورد توجه واقع شد.

۸- از نظر خط مشی فکری، طرفداران ملا یعقوب او را به شاخه جریان میانه‌رو طالبان نسبت می‌دهند. ادعا می‌شود که او از حل و فصل جنگ در افغانستان از طریق مذاکره حمایت کرده و از حامیان پرشور رهبر سابق طالبان اختر منصور است. در معرفی یعقوب آمده که او معتقد است اجرای شریعت باید با هنجار‌های اساسی بین‌المللی همراهی و همخوانی داشته باشد.