سقوط لیر و رکوردشکنی تازه

ارزش پول ملی ترکیه که از زمان اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری دچار روند نزولی شده، طی روز جاری باز کاهش یافت و به پایین ترین رقم در طول ۲۱ سال گذشته رسید.

به گزارش ایرنا، مقایسه ارزش برابری لیره در مقابل دلار نشان می دهد که نرخ ارز ملی ترکیه امروز به نسبت به قبل از انتخابات، ۱۸.۳۳ درصد کاهش یافته است.

افت ارزش پول ملی ترکیه طی چهار ماه اخیر و از زمان وقوع زلزله شروع شده و در یک ماه اخیر و با پیروزی حزب حاکم ترکیه و شخص رجب طیب اردوغان رییس جمهور این کشور در انتخابات اخیر، شدت گرفته است.

تارنمای خبر.۷ ترکیه نرخ فروش هر دلار در بازار ارز این کشور در روز جاری را ۲۳.۶۲ لیره و نرخ فروش هر یورو را ۲۶.۰۲ لیره اعلام کرد و نوشت: افزایش ارزش دلار و یورو در برابر لیره پس از انتخابات به ۱۸.۳۳ درصد رسیده و این روند همچنان ادامه دارد.

به نوشته این رسانه، نرخ هر یورو نیز در بازار ارز ترکیه پیش از برگزاری دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در ۲۸ می(هفتم خردادماه ۱۴۰۲) حدود ۲۲ لیره بود ولی با بیش از ۱۸ درصد افزایش امروز به ۲۶.۰۲ لیره رسید.

نرخ دلار که به مدت ۹ ماه با فروش ذخایر و مداخلات بانک مرکزی ترکیه تحت کنترل نسبی درآمده بود، پس از اولین جلسه کابینه جدید دولت در دو هفته پیش شروع به افزایش کرد.

اوزگور دمیرتاش از اقتصاددانان مطرح ترکیه در حساب کاربری توئیتر خود در خصوص افزایش نرخ دلار بعد از انتخابات ریاست جمهوری ترکیه اعلام کرد: نرخ برابری دلار در برابر لیره ترک که پس از دور دوم انتخابات ریاست جمهوری شروع به افزایش کرده، همچنان ادامه دارد.

وی نگه داشتن نرخ دلار پائین تر از ارزش واقعی خود با مداخلات بی جا توسط بانک مرکزی برای عادی نشان دادن اوضاع اقتصادی ترکیه را اشتباه بزرگی خواند.

در پی افزایش شدید نرخ دلار در برابر لیر ترکیه، سازمان تنظیم بازار انرژی ترکیه نیز از افزایش قیمت هر لیتر بنزین، گازوئیل و گاز مایع خبر داد و به همین علت، اقتصاددانان معتقدند که با افزایش نرخ دلار و افزایش قیمت حامل‎های سوخت، باید منتظر افزایش نرخ تورم در ترکیه باشیم.

شهاب کاواجی اوغلو رئیس کل بانک مرکزی ترکیه با حکم اردوغان رئیس جمهور به رئیس سازمان تنظیم مقررات بانکی این کشور منصوب شد. برخی از منتقدین به عملکرد وی در بانک مرکزی اعلام نمودند در دروه ریاست وی سیاست کاهش نرخ بهره و دخالت در بازار ارز از طریق فروش ارز با هدف جلوگیری از افزایش نرخ دلار صورت گرفت اما این اقدام سبب کاهش ذخایر ارزی گردید.

نرخ هر دلار در ترکیه در اوایل سال ۲۰۲۱ و هنگام روی کار آمدن کاوجی اوغلو رییس بانک مرکزی سابق ترکیه ۷.۴۵ لیر بود ولی با حدود سه برابر افزایش، اکنون به بیش از ۲۳.۶۲ لیره رسیده است.

افزایش نرخ ارزهای خارجی و رشد نرخ تورم در ترکیه در سال گذشته میلادی موجب بروز بحران جدی در اقتصاد این کشور شد به طوری که در نیمه پاییز، نرخ تورم در این کشور به بالای ۸۵ درصد رسید و سال ۲۰۲۲ میلادی نیز با میانگین نرخ تورم ۶۴.۲۷ درصد به پایان رسید.

هنوز سیاست‌های اقتصادی دولت جدید ترکیه به خصوص برنامه‌های وزیر اقتصاد و رییس کل جدید بانک مرکزی این کشور به بار ننشسته و آنها تنها در شرایط کنونی بر مهار تورم متمرکز شده‌اند.