طبق آخرین گزارشهای موجود، تورم مصرفکننده ترکیه در ماه جولای سال ۲۰۲۴ میلادی ۶۱.۷۸ درصد ثبت شده است و این در حالیست که آمار مربوط به ماه ژوئن ۷۱.۶ درصد و ماه می ۷۵.۴۵ درصد است و پیشبینی میشود تورم سالانه ترکیه تا پایان سال ۲۰۲۴ بالای ۷۰ درصد باشد.
افت ارزش پول ملی ترکیه طی چهار ماه اخیر و از زمان وقوع زلزله شروع شده و در یک ماه اخیر و با پیروزی حزب حاکم ترکیه و شخص رجب طیب اردوغان رییس جمهور این کشور در انتخابات اخیر، شدت گرفته است.
با پیروزی رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، ارزش لیر این کشور در برابر دلار کاهش یافت و رکورد جدیدی ثبت کرد.
ارزش لیر در سال ۲۰۲۱ نزدیک به ۴۴ درصد کاهش یافت، که عمدتاً در نتیجه یک سری کاهش های غیرمتعارف نرخ بهره بود، حتی با افزایش تورم.
امروز پنجشنبه در بازار ارز لیر در پایین ترین سطح خود نسبت به دسامبر سال گذشته قرار گرفت.
خیر نزول لیر برای تفریح ایرانیان
برای سفر به خارج از کشور، ایرانیان گزینههای اندکی دارند. اخذ ویزای توریستی کشورهای اروپایی، آمریکا و استرالیا برای آنان تقریبا غیرممکن است. کشورهای آفریقایی و آسیایی نیز کنترلهای سخت گیرانهای در خصوص ویزا توریستی برای ایرانیان دارند. با این وجود، ترکیه یک استثناست.
یک کارشناس مسائل ترکیه با بیان اینکه قوانین ترکیه در قبال مهاجران یکسویه و تبعیض آمیز است، گفت: بسیاری از شهروندان ترکیه بیکار هستند و اخذ اقامت در این کشور هیچ تضمین شغلی برای ایرانیان به همراه ندارد.
ترکیه با کاهش نرخ بهره و افزایش تورم باعث کاهش ارزش لیر در برابر دلار شده است. ترکیه اقتصاد خود را از کدام کشور الگوبرداری کرده است؟
بیم و امید بازار بزرگ استانبول پس از اقدامات تازه اردوغان برای مهار کاهش ارزش لیر
علیرغم احتیاط بازار، "هاکان آران" مدیرکل یکی از بزرگترین بانکهای ترکیه روز سه شنبه گفت که پس از رونمایی اردوغان از ابزار مالی تازه، سرمایه گذاران در یک روز ۱.۷۵ میلیارد دلار فروخته اند. بر اساس گزارش بانک مرکزی ترکیه، میزان لیرهای سپرده شده به بانکهای آن کشور تا اواسط ۱۵ دسامبر به کمتر از دو میلیارد لیر رسیده بود در حالی که سپردههای دلاری بیش از ۳ میلیارد دلار بوده است.
رحمان قهرمان پور در گفتگو با فرارو بررسی کرد
رحمان قهرمان پور، کارشناس مسائل ترکیه گفت: سخنرانی دیروز آقای اردوغان، گرچه به بازارها قدر اعتماد داد و ارزش لیر را بالا برد. اما به نظر میرسد که این بحران با شدت کمتری همچنان ادامه پیدا کند.
با توجه به اینکه ترکیه در بازارهای مختلف منطقه رقیب ایران به شمار میرود و در کشورهایی مانند روسیه و عراق، رقابت سنگینی میان کالاهای صادراتی دو کشور وجود دارد، کاهش ارزش لیر اگر با واکنش درست ایران مواجه نشود، میتواند به کاهش صادرات کشور منجر شود.
مواد اساسی خوراکی در بازار و فروشگاههای ترکیه کمیاب شده و در بسیاری از فروشگاهها کالاهایی، چون شکر و روغن را به صورت سهمیه بندی شده و محدود عرضه میکنند.
رییس بانک مرکزی ترکیه پیش از این پشت درهای بسته با رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه در خصوص وضعیت بازار ارز داشت. به دنبال تصمیم غافلگیرکننده بانک مرکزی در کاهش دو درصدی نرخ بهره، ارزش لیر دچار سقوط بی سابقهای شده است.
به دلیل سرسامآور تورم، اپل فروش تمام محصولاتش را در این کشور متوقف کرد.
احتمال اعمال تحریمهای جدید اتحادیه اروپا و آمریکا ضد ترکیه باعث ریزش لیر شد.
بر مبنای ماهانه نیز نرخ تورم ترکیه در ماه اکتبر ۲.۱ درصد اندازهگیری شده که ۱.۱ درصد بیشتر از تورم ثبت شده ماه قبل در این کشور است.
بانک مرکزی ترکیه در پایان اجلاس سیاستگذاری مالی خود اعلام کرد که نرخ بهره این کشور را دستنخورده و در ۱۰.۲۵ درصد باقی میگذارد. این در حالی است که تحلیلگران و اقتصاددانان انتظار داشتند نرخ بهره ۱۷۵ صدم درصد افزایش یابد.
رجب طیب اردوغان، رئیس بانک مرکزی را به علت مخالفت با درخواستهای مکرر دولت برای کاهش نرخ بهره، اخراج کرده است.
موسسه استاندارد اند پور (اساندپی) هم با اشاره به نوسانات شدید لیر و پیشبینی رکود اقتصادی در سال آینده، رتبه اقتصادی ترکیه را به «مزخرف» کاهش داد.
«صف خرید دلار فقط به توریستها خلاصه شده بود! کاربری به زبان آلمانی در شرح سه عکسی که از صف توریستها مقابل صرافیهای استانبول به اشتراک گذاشته بود، نوشت: «وقتی دلارت بیشتر میارزه و هنوز نرخ جدید تبدیل به لیر تعیین نشده.» ترکیه همسایه ماست، اما با سقوط ارزش پول ملی اش مردم اگر هم صف کشیده باشند برای فروش دلار و طلای شان بوده و نه خرید آن که سود بیشتری کنند یا دست کم خودشان را از این مهلکه پیش آمده نجات دهند و ثروت شان را حفظ کنند. چرا؟