رنگ میتواند بر خلق و خوی انسان تأثیر بگذارد، برنامه خواب وی را تغییر دهد و حتی طعم غذاهایی را که میخورد در نظرش تغییر دهد. روانشناسی رنگ مطالعه تاثیرات رفتاری رنگ بر افراد و بسیاری از ارتباطات دیگر بین انسان و رنگ است.
به گزارش همشهری، روانشناسی رنگ، رنگها را با احساسات و رفتار مرتبط میکند و نشان میدهد که چگونه رنگ در خلق و خوی شما نقش دارد و حتی میتواند در روال سلامتی شما گنجانده شود. برای کسب و کارها، روانشناسی رنگها تصمیماتی مانند بستهبندی محصول و لوگوی برند را تعیین میکند.
رنگ در مصر باستان، چین و یونان برای برانگیختن احساسات، کمک به درمان انواع شرایط استفاده میشد. در آن زمان در حالی که ماهیت رنگ هنوز شناخته نشده بود، اثرات قدرتمند آن مشهود بود. امروزه، اما رنگ را میتوان با اصطلاحات علمی بهتر درک کرد. اسحاق نیوتن زمانی که منشوری را در نور خورشید قرار داد و رنگین کمانی را در سمت دیگر دید، متوجه شد که نور سفید از رنگهای زیادی تشکیل شده است.
او در کتاب «اپتیکز» (Opticks) در سال ۱۷۰۴ نظریه «چرخه رنگ» را ارائه کرد و توضیح داد که چگونه هر رنگ با طول موج متفاوت نور تعیین میشود. پیشرفتهای علمی نیوتن و دیگران برخی از رمز و راز رنگ را آشکار کردند، اما قدرت رنگ به عنوان یک ابزار درمانی هنوز شناخته شده نبود و محققان در حال بررسی آن بودند. در سال ۱۸۱۰، یوهان ولفگانگ فون گوته شاعر، نویسنده و دانشمند معروف آلمانی نظریه رنگها را منتشر کرد. این اثر مهم رنگها را با احساسات پیوند داد و دری را برای روانشناسی رنگ مدرن باز کرد.
در دهه ۱۹۴۰، ارتباط بین مردم و رنگها از این هم فراتر رفت. «کورت گلداشتاین» (K. Goldstein) عصبشناس و روانشناس مشهور آلمانی و دیگر محققان و دانشمندان عرصه روانشناسی این ایده را ترویج کردند که رنگها بر فیزیولوژی و اعمال انسان تأثیر میگذارند. این ارتباطات به شیوههای هنر درمانی و رنگ درمانی توسعه یافت.
روانشناسی رنگ امروزه در تبلیغات و بازاریابی مورد استفاده قرار میگیرد. تصمیمات برندسازی و طراحی محصول بر اساس نحوه واکنش افراد به رنگهای خاص گرفته میشود. از اصول روانشناسی رنگ نیز در طراحی بهینه فضاهای کار، مدرسه و زندگی استفاده میشود. پزشکان و داروسازان نیز روانشناسی رنگ را برای تغییر احساسات مردم به کار میگیرند. یک پزشک ممکن است اتاق انتظار خود را به رنگ سبز روشن درآورد تا احساس آرامش در بیماران مضطرب خود ایجاد کند.
اگر فکر کردن به رنگ قرمز باعث میشود به عشق فکر کنید، تنها نیستید. در یک نظرسنجی بزرگ «بین فرهنگی» که ۴،۵۹۸ شرکتکننده از ۳۰ کشور و ۲۲ زبان را در بر میگرفت، مشخص شد ارتباط عشق و سایر احساسات با رنگها امری جهانی است. در این تحقیق بین المللی، از افراد خواسته شد تا یک احساس را برای ارتباط با هر رنگ انتخاب کنند. در این بخش به رایجترین احساسات مردم در رابطه بارنگ در نظرسنجی اشاره میکنیم.
قرمز برای ۶۸ درصد از مردم به معنای عشق است
صورتی برای ۵۰ درصد مردم به معنای عشق است
نارنجی برای ۴۴ درصد از مردم به معنای شادی است
زرد برای ۵۲ درصد از مردم به معنای شادی است
قهوهای برای ۳۶ درصدمردم به معنای انزجار است
سبز برای ۳۹ درصد از مردم به معنای رضایت است
آبی برای ۳۵ درصد افراد به معنای آرامش است
سفید برای ۴۳ درصد از افراد به معنای آرامش است
فیروزهای برای ۳۵ درصد مردم به معنای لذت است
بنفش برای ۲۵ درصد مردم به معنای لذت است
سیاه برای ۵۱ درصد از مردم به معنایغم و اندوه است
خاکستری برای ۴۸ درصدمردم به معنایغم و اندوه است
در حالی که احساسات خاص میتواند به صورت فردی و فرهنگی متفاوت باشد، این واقعیت که مردم رنگ را با احساسات مرتبط میکنند، جهانی است. از آنجا که احساسات و رنگها به هم گره خوردهاند، جای تعجب نیست که مشاهده رنگها احساسات را برانگیزد.
درک ما از رنگ و روانشناسی در کنار هم قرار میگیرند تا زمینهای به نام رنگدرمانی را ایجاد کنند. رنگ درمانی، همچنین به عنوان کروموتراپی شناخته میشود، بر این ایده استوار است که هر رنگ در طیف نور مرئی دارای طول موج و ارتعاش منحصر به فردی است. این طول موجها تکانههای الکتریکی یا میدانهای انرژی تولید میکنند که بر بدن انسان تأثیر میگذارد.
رنگهای مختلف فواید سلامتی متفاوتی دارند. نمونهای از مزایای سلامتی ادعا شده توسط رنگدرمانی عبارتند از:
قرمز: باعث افزایش اشتها میشود
نارنجی: خلق و خو و عملکرد احتمالی تیروئید را بهبود میبخشد
زرد: تمرکز را افزایش میدهد و احتمالا آرتروز را درمان میکند
سبز: رنگی آرام بخش است و ممکن است متابولیسم سالم را تقویت کند
آبی: اشتها را فرو مینشاند و دردهای میگرنی را درمان میکند
نیلی: ظاهرا سلامت روان را ارتقا میدهد
بنفش: به مراقبه و مشکلات غدد درون ریز کمک میکند
تحقیقات روانشناسی رنگ به رنگ درمانی محدود نمیشود، از آن در بازاریابی، تبلیغات و طراحی محصول نیز استفاده میشود. مثال بارز استفاده از رنگ در تبلیغ و طراحی محصول را میتوان در داروسازی یافت. داروسازان به آنچه تحقیقات روانشناسی رنگ در مورد ارزشهای درمانی رنگهای قرص میگوید علاقهمند هستند. قرصهای قرمز با محرکها و آبی با آرامش همراه هستند. انتخاب رنگ مناسب میتواند اثر دارونما ایجاد کند که اثربخشی دارو را افزایش میدهد.